علامت تجاری

علامت تجاری عبارت است از از هر نشانه‌ی متمایز کننده‌ای که کالا و خدمات مشخصی را که به وسیله اشخاص یا شرکت های تولیدی و خدماتی ارائه می‌شود، معرفی و مشخص می‌کند مانند علامت بنز یا کوکاکولا.

تعریف علامت تجاری

علامت تجاری در دو نظام ایالات متحده و اتحادیه‌ اروپا، طبق تعاریف موجود در «قانون علامت تجاری ایالات متحده (معروف به قانون لنهم)» و مقررات علامت تجاری اتحادیه‌ اروپا به عنوان «هر نشانی» تعریف می‌شود. بنابراین، هر چیزی اعم از قابل‌رویت و یا غیرقابل‌رویت را دربرمی‌گیرد. اما در قانون فعلی حاکم بر علائم تجاری ایران یعنی قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶، علامت به عنوان نشانی قابل‌رویتی تعریف شده است که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد. در قانون سابق ایران، مانند دو نظام ایالات متحده و اتحادیه‌ اروپا، تعریف قانونی عبارت بود از «هر قسم علامتی» که از این حیث به روزتر از قانون فعلی به نظر می‌رسد. ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که تعریف علامت تجاری در طرح جدید حمایت از مالکیت صنعتی مصوب ۱۴۰۲ (پس از اصلاحات شورای نگهبان) نیز از این حیث تغییری نداشته است. علامت تجاری در ماده‌ی ۳۲ از قانون مذکور، این‌گونه بیان می‌شود: «علامت تجاری عبارت است از هر نشان قابل‌رویتی که کالاها یا خدمات اشخاص را از هم متمایز می‌سازد.»

تمایزبخشی علامت تجاری

علامت تجاری برای اینکه بتواند از قابلیت ثبت و یا حمایت قانونی برخوردار شود، بسته به نظام حقوقی کشورها، باید تمایزبخش باشد، یعنی قادر باشد کالاها یا خدمات تحت پوشش خود را از کالاها یا خدمات سایرین متمایز سازد. این مهم معمولاً در تعریف علامت تجاری مندرج در قوانین علائم تجاری نیز گنجانده می‌شود. به طور کلی، این تمایزبخشی باید به صورت ذاتی برای یک علامت وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، علامت تجاری باید در بدو امر و در هنگام ثبت از نیروی تمییزدهندگی برخوردار باشد. اما در عمل، بسیاری از علائم اگرچه از ابتدا تمایزبخش نیستند، اما بعد از استعمال، از نیروی تمایزبخشی برخوردار می‌شوند.

رویه های قضایی

• رای دادگاه درباره شرایط ابطال علامت تجاری (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۹۰۷)
• رای دادگاه درباره ابطال علامت تجاری مشابه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۴۶۷)
• رای دادگاه درباره درخواست ثبت علامت تجاری فارسی مشابه علامت لاتین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۸۰۱۰۴۳)
• رای دادگاه درباره استفاده از علامت تجاری متعلق به غیر (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۸۰۱۳۸۰)
• رای دادگاه درباره مبنای اعتراض به ثبت علامت تجاری (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۱۲۲۸)

کتب مرتبط

• قرارداد بهره برداری از علامت تجاری (صفری و مشهدیان)
• نظام حقوقی علائم تجاری نوین (شاکری و نورعلی)
• حقوق مالکیت معنوی در دادگاه علامت تجاری و اختراعات (پورنوری)

مقالات مرتبط

• مطالعه تطبیقی شرایط ثبت علامت تجاری
• تمایزبخشی اکتسابی علائم تجاری و معیارهای احراز آن با نگاه تطبیقی به نظام‌های ایالات متحده، اتحادیه‌ی اروپا و ایران

جستارهای وابسته

• دعوای ابطال علامت تجاری
• ذی نفع ابطال علامت تجاری
• استفاده انحصاری از علامت تجاری