دعوای قابل تجزیه

تجزیه دعوا یعنی صدور رأی نسبت به بعضی از خواندگان یا نسبت به قسمتی از مدعی‌به خواه خوانده متعدد باشد خواه نه. به عبارت دیگر در صورتی که دعوا قابل تجزیه بوده و فقط قسمتی از آن مقتضی صدور رأی باشد با درخواست خواهان، دادگاه مکلف به انشای رأی نسبت به همان قسمت می‌باشد و نسبت به قسمت دیگر، رسیدگی را ادامه می‌دهد.

مواد مرتبط

• ماده ۱۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۴۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی

مصادیق و نمونه ها

• در دعوای خواهان به خواسته مطالبه وجه، خوانده مدیونیت خود را نسبت به بخشی از خواسته اقرار می‌کند و مازاد آن را منکر است، خواهان به میزان مورد اقرار خوانده درخواست صدور حکم و نسبت به مازاد تقاضای ادامه دادرسی و ارزیابی دلایل را دارد، در این صورت دادگاه با تجزیه دعوا نسبت به قسمتی که مقتضی صدور رأی است انشا حکم می‌کند و راجع به بخش دیگر با تعیین وقت، رسیدگی را ادامه می‌دهد.
• خواسته مشتمل بر خلع ید عین مستاجره و مطالبه اجرت المثل می‌باشد، با درخواست خواهان نسبت به خلع ید عین مستاجره رای صادر شده و رسیدگی به دعوی مطالبه اجرت همچنان ادامه دارد.
• یکی از شرکا ملکی را افراز و تقسیم آن را درخواست می‌کند، پس از صدور حکم یکی از چهار نفر از رای صادره تجدیدنظر و سپس فرجام می‌خواهد رای در مرحله تجدیدنظر یا فرجام نقض می‌شود و درخواست به دیگران نیز اثر می‌بخشد.