ماده 1 قانون نحوه و اگذاری و احیاء اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران
ماده ۱ قانون نحوه و اگذاری و احیاء اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۵۸/۰۶/۲۵: اصطلاحاتی که در این قانون بکار برده میشود از نظر اجرای این قانون بشرح زیر تعریف میشود:
کشاورزی: عبارتست از بهره برداری از آب و زمین بمنظور تولید محصولات گیاهی و حیوانی (از قبیل زراعت – باغداری – درختکاری مثمر و غیرمثمر – جنگلداری – جنگلکاری – دامداری – پرورش طیور و زنبورعسل و آبزیان)
احیاء ارضی : عملیاتی است که با تغییر وضع طبیعی زمین و بوسیله اقداماتی که در عرف آباد کردن محسوب است (از قبیل زراعت – درختکاری – بنا ساختن –ایجاد تأسیسات و غیره ( آنرا برای بهره برداری آماده سازد. انواع اراضی بشرح ذیل تعریف میگردد:
الف – اراضی موات : زمینهائی است که سابقه احیاء و بهره برداری ندارد و بصورت طبیعی باقی مانده است.
ب – اراضی دایر: زمینهای احیاء شده است که مستمرا مورد بهره برداری است.
ج – اراضی آیش : زمین دایری است که بصورت متناوب طبق عرف محل برای دوره معینی بدون کشت بماند.
د – اراضی بایر : زمینهائی است که سابقه احیاء دارد ولی بعلت اعراض و عدم بهره برداری برای مدت ۵ سال متوالی بدون عذر موجه متروک مانده و یا بماند.
ه (منسوخه ۱۹/۰۶/۱۳۹۹)– جنگل و بیشه طبیعی: جنگل یا بیشه طبیعی به مجتمعی اطلاق میشود متشکل از عرصه و هوائی و مرکب از موجودات زنده از منشاء نباتی (درخت – درختچه – بوته – نهال – علف – خزه) و حیوانی، صرفنظر از درجه تکامل آن که دست بشر در ایجاد و پرورش آن دخیل نبوده باشد.
و – مرتع: زمینی است اعم از کوه و دامنه یا زمین مسطح که در فصل چرا دارای پوششی از نباتات علوفه ای خودرو بوده و با توجه به سابقه چرا عرفا مرتع شناخته شود، اراضی که آیش زراعتند و لو آنکه دارای پوشش نباتات علوفه ای خودرو باشند مشمول تعریف مرتع نیستند. اگر مرتع دارای درختان جنگلی خودرو باشد مرتع مشجر نامیده میشود.
ز – اراضی جنگلی – به جنگل تکامل نیافته ای اطلاق میشود که بیکی از اشکال زیر باشد:
۱ – تعداد کنده درخت یا نهال با بوته جنگلی در هر هکتار آن جداگانه یا مجموعا از یکصد عدد تجاوز نماید.
۲ – درختان جنگلی بصورت پراکنده موجود باشد بنحوی که حجم آن در هر هکتار در شمال ایران (از حوزه آستارا تا حوزه گلیداغی) کمتر از پنجاه مترمکعب و در سایر نقاط ایران کمتر از بیست مترمکعب باشد.
اگر در اراضی (بند ۲) درخت شمشاد وجود داشته باشد و حجم درختان آن بیش از سی مترمکعب در هکتار باشد جنگل شمشاد محسوب میگردد.
ح (منسوخه ۱۹/۰۶/۱۳۹۹)– اراضی مستحدثه: زمینی است که در نتیجه خشک افتادن آب دریاها، دریاچه ها و تغییر بستر رودخانه ها یا خشک شدن تالاب ایجاد شده باشد.
ط (منسوخه ۱۹/۰۶/۱۳۹۹)– اراضی ساحلی: زمینهائی است که در مجاورت حریم دریا و دریاچه و یا اراضی مستحدثه قرار دارد و با توجه بتعریف انواع اراضی مذکور در این قانون برحسب مورد در حکم یکی از آنها محسوب خواهد شد.