ماده 50 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده 50 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386: هرگونه قرارداد اجازه بهره‌برداری از اختراع و طرحهای صنعتی ثبت شده‌، یا علامت ثبت شده یا اظهارنامه مربوط به آنها به اداره مالکیت صنعتی تسلیم می‌شود. اداره مالکیت صنعتی‌، مفاد قرارداد را به صورت محرمانه حفظ ولی اجازه بهره‌برداری را ثبت و آگهی می‌کند. تأثیر این گونه قراردادها نسبت به اشخاص ثالث منوط به مراعات مراتب فوق است‌.

مواد مرتبط

آیین نامه، بخش نامه و دستورالعمل های مرتبط

توضیح واژگان

قرارداد اجازه بهره‌برداری یا لیسانس، قراردادی است که به موجب آن، صاحب حق بر یک علامت یا اختراع و...، به شخص دیگری اجازه می دهد در مقابل پرداخت مبلغی (رویالتی)[۱] یا مجانی و به صورت انحصاری یا غیرانحصاری، از آن بهره برداری کند. [۲]

مطالعات تطبیقی

در اکثر نظام های حقوقی، برخلاف ایران، قراردادهای اجازه بهره برداری، تشریفاتی و صرفا به صورت کتبی انجام می شود. [۳]

نکات تفسیری دکترین ماده 50 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری

در قراردادهای اجازه بهره برداری، باید به این موضوع تصریح شود که آیا اجازه اعطایی به انتقال گیرنده، صورت انحصاری دارد یا اینکه صاحب اصلی اختراع، علامت و طرح صنعتی و یا سایرین هم حق بهره برداری از موضوع قرارداد انتقال را خواهند داشت. در صورت عدم ذکر این موضوع در قرارداد، مجوز بهره برداری، غیرانحصاری محسوب می شود. [۴] همچنین قرارداد اجازه بهره برداری نه تنها در رابطه با علامت ثبت شده امکان پذیر است، بلکه اظهارنامه مربوط به علامت نیز می تواند موضوع قرارداد اجازه بهره برداری باشد. [۵] قرارداد اجازه بهره برداری در صورتی که در اداره مالکیت صنعتی به ثبت نرسد، در مقابل اشخاص ثالث قابل استناد نخواهد بود. [۶]

نکات توضیحی ماده 50 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری

قراردادهای انتقال و اجازه بهره برداری، به محض انعقاد صحیح و قانونی، بین طرفین معتبر است ولی برای اینکه بتوان در مقابل اشخاص ثالث به آن استناد نمود، نیاز به رعایت تشریفات خاص قانونی است. [۷] همچنین این قراردادها از جمله عقود نامعین می باشند [۸] و بخاطر اینکه ناقل حقوق عینی می باشند، تملیکی محسوب می شوند. [۹]

با وجود عدم امکان توثیق اموال فکری در ایران، بر اساس مواد ۴۸ و ۵۰ قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶، ثبت تمامی نقل و انتقالات حقوق مالکیت صنعتی ثبت‌شده الزامی است و عدم ثبت معاملات با ضمانت اجرای عدم قابلیت استناد در برابر اشخاص ثالث مواجه است. در صورتی که امکان توثیق اموال فکری در نظام حقوقی ایران فراهم شود، این دو ماده قابلیت آن را دارند تا با ثبت و ضبط اطلاعات مورد نیاز، امکان اطلاع از وضعیت حقوقی مال را فراهم کنند. البته چالش‌هایی نظیر لزوم مراجعه و درخواست ثبت توسط ذی‌نفع به مرکز مالکیت معنوی جهت ثبت اطلاعات و عدم کفایت ثبت توسط سردفتران و عدم ارسال خلاصه معامله توسط آن‌ها به مرکز مالکیت معنوی از ایرادات عمده وارد بر این سیستم است.[۱۰]

انتقادات

عبارت این ماده به لحاظ شکلی قابل ایراد است. بدین توضیح که برای اختراع و علامت، از هیأت مفرد آن استفاده شده ولی برای طرح صنعتی، حالت جمع آن به کار رفته است.[۱۱]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 50 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری

  1. قراردادهای اجازه بهره‌برداری باید به اداره مالکیت صنعتی تسلیم شوند.
  2. مفاد قراردادهای تسلیم‌شده به صورت محرمانه توسط اداره مالکیت صنعتی حفظ می‌شوند.
  3. اجازه بهره‌برداری از اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم ثبت‌شده ثبت و آگهی می‌شود.
  4. اعتبار قراردادهای بهره‌برداری نسبت به اشخاص ثالث وابسته به ثبت و آگهی آنها توسط اداره مالکیت صنعتی است.

مقالات مرتبط

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 50 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری

  1. قراردادهای اجازه بهره‌برداری باید به اداره مالکیت صنعتی تسلیم شوند.
  2. مفاد قراردادهای تسلیم‌شده به صورت محرمانه توسط اداره مالکیت صنعتی حفظ می‌شوند.
  3. اجازه بهره‌برداری از اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم ثبت‌شده ثبت و آگهی می‌شود.
  4. اعتبار قراردادهای بهره‌برداری نسبت به اشخاص ثالث وابسته به ثبت و آگهی آنها توسط اداره مالکیت صنعتی است.

مقالات مرتبط

تأثیر ابطال گواهینامه ثبت اختراع در اثر فقدان تازگی و گام ابتکاری بر وجوه پرداختی در قرارداد لیسانس

منابع

  1. عبدالحمید شمس. حقوق مالکیت بر علائم تجاری و صنعتی. چاپ 2. سمت، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4884676
  2. سیدحسن میرحسینی. حقوق علائم تجاری. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4835860
  3. محمدهادی میرشمسی. قراردادهای انتقال و بهره برداری از حقوق مالکیت صنعتی. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5321788
  4. اسداله امامی. حقوق مالکیت فکری (جلد دوم) حقوق مالکیت صنعتی. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3925604
  5. سیدحسن میرحسینی. حقوق علائم تجاری. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4836920
  6. سیدحسن میرحسینی. حقوق علائم تجاری. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4836936
  7. محمدهادی میرشمسی. قراردادهای انتقال و بهره برداری از حقوق مالکیت صنعتی. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5322040
  8. محمدهادی میرشمسی. قراردادهای انتقال و بهره برداری از حقوق مالکیت صنعتی. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5321752
  9. محمدهادی میرشمسی. قراردادهای انتقال و بهره برداری از حقوق مالکیت صنعتی. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5321780
  10. طباطبائی حصاری, نسرین; آیین پرست, سحر (1402). "جایگاه نهاد «ثبت» در تأمین ثبات وضعیت حقوقی اموال منقول و امنیت معاملاتی با تأکید بر معاملات وثیقه‌ای". مطالعات حقوق خصوصی. 53 (4): 581–601. doi:10.22059/jlq.2024.337869.1007642. ISSN 2588-5618.
  11. محمدهادی میرشمسی. قراردادهای انتقال و بهره برداری از حقوق مالکیت صنعتی. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5321816