وکالت بلا عزل

در ماده ۶۷۹ قانون مدنی به وکالت بلاعزل اشاره شده است، به موجب این ماده: «موکل می‌تواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند مگر این که وکالت وکیل یا عدم عزل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد.»

وکالت، از عقود جایز بوده و توسط هر یک از طرفین قابل انحلال است، اما در موارد ذیل، نمی‌توان وکیل را عزل نمود:

- زمانی که وکالت، ضمن عقد لازمی شرط گردد.

- زمانی که عدم عزل وکیل، ضمن عقد لازمی شرط گردد.

- اگر وکالت، ضمن عقد جایزی شرط گردد؛ تا زمانی که آن عقد جایز، به قوت خود باقی است؛ انحلال وکالت نیز منتفی می‌باشد.

- اگر عدم عزل وکیل، به صورت شرط نتیجه، ضمن عقد وکالت، یا عقد جایز دیگری، شرط گردد.

به عقیده برخی حقوقدانان، شرط عدم عزل وکیل ضمن عقد لازم، از مصادیق سلب حقوق مدنی به‌شمار می‌آید.

در فقه

وکالت لازم، وکالتی است که ضمن عقد لازمی، به صورت شرط نتیجه شرط شود و صرف ذکر جمله «وکالت بلاعزل است»، عقد را لازم نگردانیده و حق عزل وکیل را ساقط نمی‌کند.

در رویه‌ قضایی

به موجب نظریه شماره ۷۱۲ مورخه ۱۳۶۰/۳/۵ اداره حقوقی قوه قضاییه، اگر در سند رسمی، تصریح گردد که موکل، ضمن عقد لازمی، عدم عزل وکیل را شرط نموده؛ و سند نیز به امضای موکل برسد؛ در این صورت وکالت مزبور، بلاعزل خواهد بود.

امکان اجرای موضوع وکالت توسط موکل

شرط وکالت ضمن عقد لازم، مانع اجرای موضوع وکالت توسط موکل، محسوب نمی‌گردد، مگر در صورت تصریح در قرارداد.

مقالات مرتبط

• وکالت بلاعزل؛ دربارۀ بطلان و اعتبار شرط «سلب حق عزل وکیل»

• استاد جعفری لنگرودی و شعائر الاسلام

• قواعد مورد استناد قاضی در تفسیر عقد در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران، مصر و لبنان

• وکالت ثانوی مطالعه تطبیقی در فقه، حقوق ایران و انگلیس

جستارهای وابسته

عزل وکیل توسط موکل

وکالت