خیار حیوان

اگر مبیع، حیوان باشد مشتری تا سه روز از حین عقد اختیار فسخ معامله را دارد.

مواد مرتبط

ماده ۳۹۸ قانون مدنی

مبنا

به عقیده برخی از حقوقدانان، ممکن است مشتری، به دلیل عیب حیوان، یا گرانی قیمت آن، یا رفع نیاز خود به خرید آن، مبادرت به اعمال خیار حیوان نماید.

قلمرو

به نظر برخی از حقوقدانان، خیار حیوان، در مواردی که مبیع، کلی است نیز قابل اعمال می‌باشد و برخی دیگر، خیار مزبور را، منحصر به مواردی می‌دانند که مبیع، عین معین است؛ زیرا در بیع کلی، تملیک، از حین عقد تحقق نیافته؛ و منوط به وقتی است که مصادیق آن در عالم خارج، محقق گردد، از طرفی در بیع کلی، در صورت معیوب بودن مال، امکان الزام بایع به تسلیم فرد سالم وجود داشته؛ و اعمال خیار حیوان منتفی است، چرا که خیار حیوان، یکی از اقسام خیار عیب است، با این تفاوت که در خیار حیوان، عیب مزبور مفروض بوده؛ و نیازی به اثبات آن توسط خریدار نیست و خیار عیب نیز، فقط نسبت به اعیان شخصی، مصداق پیدا می‌نماید.

اعمال خیار حیوان، نسبت به چارپایانی که ذبح گردیده‌اند؛ صحیح نیست، چرا که به دلیل استثنایی بودن این خیار، باید به قدر متیقن بسنده نمود.

شایان ذکر است که اگر حیوان، به عنوان ثمن معامله، مورد توافق طرفین قرار گیرد؛ باید قائل به وجود خیار حیوان، به نفع فروشنده گردید.

در فقه

اگر مبیع حیوان باشد؛ در این صورت مشتری تا سه روز، از حق خیار برخوردار است، بعید به نظر می‌رسد که چنین خیاری، برای بایع و در مواردی که حیوان، به عنوان ثمن، مورد توافق طرفین قرار می‌گیرد؛ وجود داشته باشد.

مقالات مرتبط

• بررسی فقهی–حقوقی تخصیص عام منطوقی با مفهوم مخالف با تأکید بر رابطه مادۀ یک قانون مسئولیت مدنی با مادۀ ۳۲۸ ق.م

جستارهای وابسته

خیار