ارث: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (added Category:ارث using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
ارث در لغت به | '''ارث''' در لغت به معنای "بقا" است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=80940|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> و در اصطلاح حقوقی عبارت است از [[حصه]] هریک از [[وارث|ورثه]] از [[ترکه|ماترک]] متوفی،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (وصیت، حصر وراثت، ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2645548|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=80940|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> به عبارت دیگر ارث یعنی [[حق]] ورثه در ترکه متوفی،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=80940|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> [[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]] در مورد تعریف ارث و ترکه، [[سکوت قانون|ساکت]] است<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=207324|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> | ||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۸۶۱ قانون مدنی|مواد ۸۶۱]] تا [[ماده ۹۴۹ قانون مدنی|۹۴۹ قانون مدنی]] | |||
== موجبات ارث == | == موجبات ارث == | ||
موجب ارث دو امر است: نسب و سبب.<ref>[[ماده ۸۶۱ قانون مدنی]]</ref> | [[موجبات ارث|موجب ارث]] دو امر است: [[قرابت نسبی|نسب]] و [[قرابت سببی|سبب]].<ref>[[ماده ۸۶۱ قانون مدنی]]</ref> | ||
=== نسب === | === نسب === | ||
اشخاصی که به موجب نسب ارث می‌برند سه طبقه اند: | به رابطه ناشی از تولد، نسب گویند؛ مشروط بر تأیید [[عرف]] و شرع،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (وصیت، حصر وراثت، ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2645196|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حضانت و نفقه زوجه|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=مادر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1350276|صفحه=|نام۱=اکرم|نام خانوادگی۱=پوررنگ نیا|چاپ=1}}</ref> به عبارت دیگر رابطه ی خویشاوندی که در اثر تولد یکی از دیگری و یا دو نفر از یک منشأ به وجود آمده باشد را قرابت نسبی گویند، به طور مثال بین فرزند و پدر، قرابت نسبی وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) ( ازدواج و مسائل آن، حقوق و تکالیف زوجین)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6651328|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref> | ||
اشخاصی که به موجب نسب ارث می‌برند سه [[طبقات ارث|طبقه]] اند: | |||
# پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد. | # پدر و مادر و [[ولد|اولاد]] و اولاد اولاد. | ||
# اجداد و برادر و خواهر و اولاد آن‌ها. | # [[جد|اجداد]] و برادر و خواهر و اولاد آن‌ها. | ||
# اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد آن‌ها.<ref>[[ماده ۸۶۱ قانون مدنی]]</ref> | # [[عم|اعمام]] و عمات و [[خال|اخوال]] و خالات و اولاد آن‌ها.<ref>[[ماده ۸۶۱ قانون مدنی]]</ref> | ||
=== سبب === | === سبب === | ||
از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث می‌برند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد.<ref>[[ماده ۸۶۴ قانون مدنی]]</ref> | [[قرابت سببی]] یعنی [[نکاح|ازدواج]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) - (خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانش نگار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2244440|صفحه=|نام۱=احمدعلی|نام خانوادگی۱=حمیتی واقف|چاپ=1}}</ref> به عبارتی دیگر، به قرابتی که بین [[زوجه|زن]] و [[زوج|شوهر]] به وجود می‌آید؛ قرابت سببی گویند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) - (خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانش نگار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2244440|صفحه=|نام۱=احمدعلی|نام خانوادگی۱=حمیتی واقف|چاپ=1}}</ref> از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث می‌برند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد.<ref>[[ماده ۸۶۴ قانون مدنی]]</ref> | ||
== وراثت به قائم مقامی == | == وراثت به قائم مقامی == | ||
وراثت به قائم مقامی یعنی یکی از خویشان متوفی به واسطه و به قائم مقامی یکی دیگر از خویشان مستقیم و بی واسطه میت، از وی ارث می برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد چهارم) (عدل، مصارف ترکه)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4405284|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | [[وراثت به قائم مقامی]] یعنی یکی از خویشان متوفی به واسطه و به قائم مقامی یکی دیگر از خویشان مستقیم و بی واسطه میت، از وی ارث می برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد چهارم) (عدل، مصارف ترکه)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4405284|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | ||
== مقالات مرتبط == | |||
* [[ارث حسابهای مجازی]] | |||
* [[آسیب شناسی ماده سوم قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور (مصوب 8 مرداد 1382)]] | |||
* [[بررسی وضعیت ارث جنین ناشی از تلقیح مصنوعی پس از فوت صاحب اسپرم (پدر) از منظر فقهی و حقوقی]] | |||
* [[تحوّل درحقوق ارث زن از اموال غیر منقول شوهر|تحوّل در حقوق ارث زن از اموال غیر منقول شوهر]] | |||
* [[نهاد ارث و بازتوزیع ثروت: چشم اندازی اسلامی]] | |||
* [[ارث و وصیت ؛حق یاحکم؟|ارث و وصیت؛ حق یاحکم؟]] | |||
*[[استاد جعفری لنگرودی و شعائر الاسلام]] | |||
*[[شرایط قتل مانع ارث و مطالعة تطبیقی آن در فرق اسلامی]] | |||
== کتب مرتبط == | == کتب مرتبط == | ||
* ''[[احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی]]'' | |||
* [[ارث (ترجمه: محمدی)]] | * [[ارث (ترجمه: محمدی)]] | ||
* [[ارث (شهیدی)]] | * [[ارث (شهیدی)]] | ||
* ''[[بررسی تطبیقی موانع ارث]]'' | |||
* ''[[تطبیق قوانین خانواده، ارث و وصیت تاجیکستان و ایران]]'' | |||
* [[حقوق ارث]] | |||
* [[حقوق مدنی (صفایی و شعبانی کندسری)]] | * [[حقوق مدنی (صفایی و شعبانی کندسری)]] | ||
* [[حقوق مدنی (ارث) (قاسم زاده)|''حقوق مدنی (ارث)'' (قاسم زاده)]] | |||
* [[دوره حقوق مدنی (ارث) (جلد اول)]] | |||
* [[دوره حقوق مدنی (ارث) (جلد دوم)]] | |||
* [[دوره مقدماتی حقوق مدنی (شفعه، وصیت، ارث)]] | |||
* [[دوره مقدماتی حقوق مدنی (کاتوزیان)]] | |||
* [[شفعه، وصیت، ارث]] | |||
* [[مباحث ارث (موانع ارث، موجبات ارث، طبقات وارث، اقوام سببی و نسبی، انحصار وراثت، تحریر ترکه، تقسیم ترکه)|''مباحث ارث'' (موانع ارث، موجبات ارث، طبقات وارث، اقوام سببی و نسبی، انحصار وراثت، تحریر ترکه، تقسیم ترکه)]] | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[حجب]] | |||
* [[حبوه]] | |||
* [[ترکه]] | |||
* [[درجات ارث]] | |||
* [[طبقات ارث]] | |||
* [[سهم‌الارث|سهم الارث]] | |||
* [[قرابت نسبی]] | |||
* [[قرابت سببی]] | |||
* [[نسب]] | |||
* [[موانع ارث]] | |||
* [[موجبات ارث]] | |||
* [[وصیت]] | |||
* [[وارث]] | |||
* [[مورث]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۵ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۱:۰۷
ارث در لغت به معنای "بقا" است،[۱] و در اصطلاح حقوقی عبارت است از حصه هریک از ورثه از ماترک متوفی،[۲][۳] به عبارت دیگر ارث یعنی حق ورثه در ترکه متوفی،[۴] قانون مدنی در مورد تعریف ارث و ترکه، ساکت است[۵]
مواد مرتبط
موجبات ارث
موجب ارث دو امر است: نسب و سبب.[۶]
نسب
به رابطه ناشی از تولد، نسب گویند؛ مشروط بر تأیید عرف و شرع،[۷][۸] به عبارت دیگر رابطه ی خویشاوندی که در اثر تولد یکی از دیگری و یا دو نفر از یک منشأ به وجود آمده باشد را قرابت نسبی گویند، به طور مثال بین فرزند و پدر، قرابت نسبی وجود دارد.[۹]
اشخاصی که به موجب نسب ارث می‌برند سه طبقه اند:
- پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد.
- اجداد و برادر و خواهر و اولاد آن‌ها.
- اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد آن‌ها.[۱۰]
سبب
قرابت سببی یعنی ازدواج،[۱۱] به عبارتی دیگر، به قرابتی که بین زن و شوهر به وجود می‌آید؛ قرابت سببی گویند. [۱۲] از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث می‌برند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد.[۱۳]
وراثت به قائم مقامی
وراثت به قائم مقامی یعنی یکی از خویشان متوفی به واسطه و به قائم مقامی یکی دیگر از خویشان مستقیم و بی واسطه میت، از وی ارث می برد.[۱۴]
مقالات مرتبط
- ارث حسابهای مجازی
- آسیب شناسی ماده سوم قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور (مصوب 8 مرداد 1382)
- بررسی وضعیت ارث جنین ناشی از تلقیح مصنوعی پس از فوت صاحب اسپرم (پدر) از منظر فقهی و حقوقی
- تحوّل در حقوق ارث زن از اموال غیر منقول شوهر
- نهاد ارث و بازتوزیع ثروت: چشم اندازی اسلامی
- ارث و وصیت؛ حق یاحکم؟
کتب مرتبط
- ارث (ترجمه: محمدی)
- ارث (شهیدی)
- بررسی تطبیقی موانع ارث
- تطبیق قوانین خانواده، ارث و وصیت تاجیکستان و ایران
- حقوق ارث
- حقوق مدنی (صفایی و شعبانی کندسری)
- حقوق مدنی (ارث) (قاسم زاده)
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80940
- ↑ یداله بازگیر. موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (وصیت، حصر وراثت، ارث). چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2645548
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80940
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80940
- ↑ سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 207324
- ↑ ماده ۸۶۱ قانون مدنی
- ↑ یداله بازگیر. موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (وصیت، حصر وراثت، ارث). چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2645196
- ↑ اکرم پوررنگ نیا. حضانت و نفقه زوجه. چاپ 1. مادر، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1350276
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. حقوق مدنی (جلد هشتم) ( ازدواج و مسائل آن، حقوق و تکالیف زوجین). چاپ 1. پایدار، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6651328
- ↑ ماده ۸۶۱ قانون مدنی
- ↑ احمدعلی حمیتی واقف. حقوق مدنی (جلد پنجم) - (خانواده). چاپ 1. دانش نگار، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2244440
- ↑ احمدعلی حمیتی واقف. حقوق مدنی (جلد پنجم) - (خانواده). چاپ 1. دانش نگار، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2244440
- ↑ ماده ۸۶۴ قانون مدنی
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد چهارم) (عدل، مصارف ترکه). چاپ 1. گنج دانش، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4405284