ارث حد قذف: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(added Category:جرائم موجب حد using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[رده:جرائم موجب حد]] | [[رده:جرائم موجب حد]] | ||
[[رده:حدود]] | |||
[[رده:قذف]] | |||
[[رده:حد قذف]] | |||
[[رده:اصطلاحات حقوق جزا]] | |||
احکام مربوط به '''ارث حد قذف''' در [[ماده ۲۶۰ قانون مجازات اسلامی]] پیش بینی شده است و به موجب آن، [[حد قذف]]، در صورت عدم [[اجرای حد|اجرا]] و عدم [[گذشت شاکی|گذشت]] [[مقذوف]]، به همه [[وارث|ورثه]] به غیر از همسر [[انتقال قهری|منتقل]] می‌گردد و هر یک از ورثه می‌تواند [[تعقیب]] و اجرای آن را [[مطالبه]] کند، هر چند دیگران گذشت کرده باشند، همچنین چنانچه [[قاذف]]، [[پدر]] یا [[جد]] پدری وارث باشد، وارث نمی‌تواند تعقیب [[متهم]] یا اجرای حد را مطالبه کند.<ref>[[ماده ۲۶۰ قانون مجازات اسلامی]]</ref> | |||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۲۶۰ قانون مجازات اسلامی]] | |||
== در فقه == | |||
* مستند شرعی این حکم، روایتی از امام صادق به نقل از عمار ساباطی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3899072|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | |||
* بر اساس نظر [[فقه|فقهی]] آیت الله خمینی، حد قذف به ارث برده می‌شود و در واقع ورثه ای که [[مال|مالی]] را به ارث می‌برند، چه مرد باشند و چه زن، [[حق]] مطالبه حد را نیز به [[ارث]] می‌برند به جز [[زوجه|زن]] و [[زوج|شوهر]] که حد قذف را از یکدیگر به ارث نمی‌برند، اما '''ارث بردن حق حد قذف''' مانند ارث بردن مال، بین افراد تقسیم نمی‌شود، همه در این حق مساوی اند و هریک از آنان می‌تواند اجرای آن را از [[حاکم]] مطالبه کنند، هر چند که دیگر وارثان، قاذف را [[عفو]] کرده باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4142752|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> | |||
== در رویه قضایی == | |||
* طبق [[نظریه مشورتی]] شماره ۷/۱۴۲۳–۶۲/۳/۲۷ [[اداره کل حقوقی قوه قضائیه|اداره حقوقی]]، مقذوف چنانچه در قید حیات باشد، با [[شکایت]] او، قاذف قابل تعقیب خواهد بود و در صورت [[فوت]] وی، ورثه او [[شاکی خصوصی]] محسوب می‌گردند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1424180|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> | |||
== شرایط انتقال حق مطالبه حد قذف به وراث == | |||
'''انتقال حق مطالبه حد قذف'''، چهار حالت دارد: | |||
۱- مقذوف، زنده نباشد. | |||
۲- مقذوف قبل از طرح شکایت، فوت کند. | |||
۳- مقذوف در حال رسیدگی پرونده، فوت کند. | |||
۴- [[حکم]] محکومیت صادر شود اما مقذوف قبل از مطالبه اجرای حکم، فوت کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3899040|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | |||
== قلمرو وارثین حد قذف == | |||
وارثِ وارث نیز می‌تواند اجرای قذف را مطالبه کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3899052|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | |||
=== در فقه === | |||
در حقیقت [[جمهور فقها]] معتقد هستند چون در قذف آنچه مهم است حمایت از زنده‌ها و رفع ننگ و عار از آنان می‌باشد و قذف همیشه از مقذوف به غیر آن سرایت می‌کند، پس تمام وراث اعم از [[قرابت سببی|سببی]] یا [[قرابت نسبتی|نسبی]]، حق شکایت از قاذف را دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1424136|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> | |||
=== عدم انتقال حق مطالبه حد قذف به همسر === | |||
'''در مورد به ارث رسیدن حق قذف به ورثه'''، به نظر می‌رسد زن و شوهر در قذف بیشتر از دیگران تحت تأثیر اتهامات قرار می‌گیرند، بنابراین عدم انتقال حق مطالبه قذف به زن و شوهر، از این نظر توجیه ناپذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=358376|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> | |||
== تعدد وراث == | |||
اگر '''وارثان حد قذف'''، متعدد باشند با عفو یکی از آنان، حق دیگران ساقط نمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=383684|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[ارث]] | |||
* [[قذف]] | |||
* [[حد قذف]] | |||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۱۷
احکام مربوط به ارث حد قذف در ماده ۲۶۰ قانون مجازات اسلامی پیش بینی شده است و به موجب آن، حد قذف، در صورت عدم اجرا و عدم گذشت مقذوف، به همه ورثه به غیر از همسر منتقل می‌گردد و هر یک از ورثه می‌تواند تعقیب و اجرای آن را مطالبه کند، هر چند دیگران گذشت کرده باشند، همچنین چنانچه قاذف، پدر یا جد پدری وارث باشد، وارث نمی‌تواند تعقیب متهم یا اجرای حد را مطالبه کند.[۱]
مواد مرتبط
در فقه
- مستند شرعی این حکم، روایتی از امام صادق به نقل از عمار ساباطی است.[۲]
- بر اساس نظر فقهی آیت الله خمینی، حد قذف به ارث برده می‌شود و در واقع ورثه ای که مالی را به ارث می‌برند، چه مرد باشند و چه زن، حق مطالبه حد را نیز به ارث می‌برند به جز زن و شوهر که حد قذف را از یکدیگر به ارث نمی‌برند، اما ارث بردن حق حد قذف مانند ارث بردن مال، بین افراد تقسیم نمی‌شود، همه در این حق مساوی اند و هریک از آنان می‌تواند اجرای آن را از حاکم مطالبه کنند، هر چند که دیگر وارثان، قاذف را عفو کرده باشند.[۳]
در رویه قضایی
- طبق نظریه مشورتی شماره ۷/۱۴۲۳–۶۲/۳/۲۷ اداره حقوقی، مقذوف چنانچه در قید حیات باشد، با شکایت او، قاذف قابل تعقیب خواهد بود و در صورت فوت وی، ورثه او شاکی خصوصی محسوب می‌گردند.[۴]
شرایط انتقال حق مطالبه حد قذف به وراث
انتقال حق مطالبه حد قذف، چهار حالت دارد:
۱- مقذوف، زنده نباشد.
۲- مقذوف قبل از طرح شکایت، فوت کند.
۳- مقذوف در حال رسیدگی پرونده، فوت کند.
۴- حکم محکومیت صادر شود اما مقذوف قبل از مطالبه اجرای حکم، فوت کند.[۵]
قلمرو وارثین حد قذف
وارثِ وارث نیز می‌تواند اجرای قذف را مطالبه کند.[۶]
در فقه
در حقیقت جمهور فقها معتقد هستند چون در قذف آنچه مهم است حمایت از زنده‌ها و رفع ننگ و عار از آنان می‌باشد و قذف همیشه از مقذوف به غیر آن سرایت می‌کند، پس تمام وراث اعم از سببی یا نسبی، حق شکایت از قاذف را دارند.[۷]
عدم انتقال حق مطالبه حد قذف به همسر
در مورد به ارث رسیدن حق قذف به ورثه، به نظر می‌رسد زن و شوهر در قذف بیشتر از دیگران تحت تأثیر اتهامات قرار می‌گیرند، بنابراین عدم انتقال حق مطالبه قذف به زن و شوهر، از این نظر توجیه ناپذیر است.[۸]
تعدد وراث
اگر وارثان حد قذف، متعدد باشند با عفو یکی از آنان، حق دیگران ساقط نمی‌شود.[۹]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ ماده ۲۶۰ قانون مجازات اسلامی
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3899072
- ↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4142752
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1424180
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3899040
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3899052
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1424136
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 358376
- ↑ آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 383684