تحجیر

شروع به احیای اراضی موات را که اغلب با سنگ چینی اطراف زمین، محقق می‌گردد، تحجیر گویند. مطابق ماده ۱۴۲ قانون مدنی: «شروع در احیا از قبیل سنگ چیدن اطراف زمین یا کندن چاه و غیره، تحجیر است و موجب مالکیت نمی‌شود ولی برای تحجیر کننده ایجاد حق اولویت در احیا می‌نماید.»

تحجیر و شروع به احیای اراضی موات، موجب تملک این گونه اراضی نگردیده و فقط حق اولویت در مالکیت را ایجاد می‌نماید، اولویت تحجیر، یعنی اینکه تحجیر، برای عامل آن، حق اولویت در احیای اراضی موات را ایجاد می‌نماید، البته با تردید در احیا، نمی‌توان حکم به احیای اراضی موات نمود.

گفتنی است در اراضی مواتی که حق تحجیر، به وجود آمده، احیا توسط اشخاصی غیر از مُحجِّر، امکان ندارد.

تعلل تحجیرکننده در عمران زمین، از مصادیق سوءاستفاده از حق موضوع اصل ۴۰ قانون اساسی محسوب می‌گردد؛ لذا در چنین مواردی، قاضی می‌تواند حق اولویت مُحجِّر را بی‌اعتبار اعلام نماید.

مواد مرتبط

ماده ۱۴۲ قانون مدنی

ویژگی‌ها

تحجیر، احیا محسوب نمی‌گردد.

تحجیر، از امور حسبی است.

ارث حق تحجیر

حق تحجیر، به ارث می‌رسد، هرچند در مال بودن این حق، تردید وجود داشته باشد.

در فقه

وکیل و اجیر نیز می‌توانند از طرف اصیل و برای او مبادرت به تحجیر نمایند.

برخی از فقها، تحجیر را سبب تملک دانسته‌اند.

مصادیق

پی‌کنی، حفر چاه، نصب نرده و …، تحجیر است.

زه کشی زق زارها یا نصب میله برای تعیین حدود مالکیت زمین، تحجیر محسوب می‌گردد.

جستارهای وابسته

احیای زمین

اراضی موات

اسباب تملک

مباحات