تعدی

تعدی یعنی تخطی از امر قانونگذار، که به صورت فعل انسان، صورت گیرد، همچنین استعمال برخلاف روش خاصی که عرف، برای حفاظت از مال، لازم می‌داند نیز تعدی نامیده می‌شود. مطابق قانون مدنی، تعدی، تجاوز نمودن از حدود اذن یا متعارف است نسبت به مال یا حق دیگری، لذا تعدی همیشه با فعل صورت می‌پذیرد.

سوء استفاده از حق، موجب ضمان است، و تجاوز به مال غیر، خارج از حدود متعارف، موجب تعدی و تفریط می‌گردد، معمولاً ضمان انسان نسبت به اموال دیگران، یا ناشی از تعدی است؛ یا تفریط، و به ندرت تعدی و تفریط، با هم توأم می‌گردند.

مواد مرتبط

• ماده ۹۵۱ قانون مدنی

• ماده ۹۵۳ قانون مدنی

مصادیق

• سد معبر در اماکن عمومی، تعدی به حق عمومی محسوب می‌گردد.
• استفاده شخصی از اتومبیل اداره یا محل کار، تعدی است.
• پوشیدن لباس مشتری توسط کارگر مغازه خشکشویی، و حمل بار با خودروی سواری برخلاف رضایت صاحب ماشین، و توکیل به غیر توسط وکیل غیر مأذون، تعدی محسوب می‌گردند.

معیار تشخیص تعدی

معیار تشخیص تعدی و تفریط، عرف می‌باشد.

در رویه قضایی

• نظریه شماره 7/1402/370 مورخ 1402/06/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قرار دادن ملک فرزند صغیر توسط ولی قهری برای تسهیلات اعطایی به شخص ثالث
• نظریه شماره 7/1401/1347 مورخ 1402/02/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره حکم به فروش مال الشرکه و تقسیم وجه حاصل از فروش بین شرکا

مقالات مرتبط

• مفهوم و جایگاه تقصیر در مسئولیت مدنی قهری و قراردادی
• مسئولیت مدنی ناشی از ارادۀ ضمنی در قالب سکوت (مطالعۀ تطبیقی در نظام حقوق عرفی، فقه و حقوق ایران)
• رابطه سببیت و ضمان تعدی یا تفریط
• وضعیت مستحدثات پس از انقضای مدت اجاره در حقوق ایران و مصر

جستارهای وابسته

• تفریط
• تقصیر