رد وصایت
به نپذیرفتن وصیت عهدی توسط وصی، در ایام حیات موصی، رد وصایت گویند.[۱] وصیت عهدی، ایقاع معلق به فوت موصی است و تا زمانی که موصی در قید حیات است؛ وصیت او نیز تحقق نیافته؛ و در نتیجه وصی قبل از موت موصی، میتواند وصایت را رد نماید.[۲]
مواد مرتبط
عدم امکان رد وصایت بعد از فوت موصی
مطابق مقررات قانون مدنی، در وصیت عهدی، قبول شرط نیست لیکن وصی میتواند مادام که موصی زنده است وصایت را رد کند و اگر قبل از فوت موصی رد نکرد بعد از آن حق رد ندارد اگر چه جاهل بر وصایت بوده باشد.[۳]
اعتبار رد وصایت در دوران حیات موصی، منوط به ابلاغ به وی شده است.[۴] به نظر برخی از حقوقدانان، چنانچه وصی در صورت عدم تمایل به پذیرش وصیت، در دوران حیات موصی، رد وصایت را به او ابلاغ ننماید؛ بعد از فوت او، ملزم به اجرای مفاد وصیت خواهد بود،[۵] و قبول وصیت عهدی توسط وصی، لازم است،[۶] و برخی دیگر معتقدند که رد وصایت قبل از مرگ موصی، دلالت بر زوال آثار آن دارد؛ حتی اگر موصی، آگاه به این رد نگردد.[۷]
مبنا
اگر وصی، واقعاً قصد رد وصایت را داشت؛ باید پیش از موت موصی، قصد خود را اعلام مینمود؛ لذا با مرگ موصی، وصیت لازم میگردد، چرا که هدف قانونگذار در این مورد، حمایت از منافع موصی بودهاست؛ و به عبارتی، موصی، بهتر از هر شخص دیگری میدانسته که چه کسی پس از مرگ او، به نحو شایسته تری، میتواند به خواستههایش جامه عمل بپوشاند،[۸] و وصیت عهدی را نمیتوان یک تعهد حقوقی دانست که در آن، قبول متعهد، در ایجاد تعهد مؤثر باشد؛ بلکه وصیت مزبور، تکلیفی شرعی محسوب میگردد؛ که به موجب آن، وصی، حق سرپیچی از دستور شارع مقدس را ندارد.[۹]
مصادیق
- در موردی که موصی، شخصی را، وصیت به انجام امور خیریه نموده باشد؛ شخص مزبور نمیتواند پس از حیات موصی، از انجام مورد وصیت خودداری کند.[۱۰]
در فقه
با استناد به روایتی از امام صادق، رد وصایت زمانی معتبر است؛ که به موصی ابلاغ گردیده؛ و وی از فرصت کافی برای تغییر وصی، برخوردار باشد.[۱۱]
مقالات مرتبط
- عقد در آیینه اندیشه «استاد جعفری لنگرودی»
- تبیین و تحلیل دلائل عقد یا ایقاع بودن وصیت تملیکی در فقه و حقوق با محوریت نظر استاد جعفری لنگرودی
- ایقاع منبعی نوین برای تشکیل شرکت: چالشها و راهبردهای تئوری شخصیت حقوقی با عضو واحد
- ارث حسابهای مجازی
- بررسی ماهیت حقوقی استعفا در اعمال حقوقی
- ضرورت ابلاغ اراده و حفظ مصلحت در اعمال حقوقی
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 331672
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 15448
- ↑ ماده ۸۳۴ قانون مدنی
- ↑ سیدمرتضی قاسمزاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشههای حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 362676
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 99468
- ↑ سیدمرتضی قاسمزاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشههای حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 362676
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 14144
- ↑ محمد مصدق. وصیت در حقوق اسلامی (شیعه). چاپ 1. زریاب، 1377. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 861032
- ↑ سیدمصطفی محقق داماد. بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی. چاپ 4. مرکز نشر علوم اسلامی، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 200568
- ↑ سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 206548
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1715392