ماده ۱۳ قانون مسئولیت مدنی

ماده 13 قانون مسئولیت مدنی: كارفرمايان مشمول ماده 12 مكلفند تمام كارگران و كاركنان اداری خود را در مقابل خسارات وارده از ناحيه آنان به اشخاص ثالث بيمه نمايند.

مواد مرتبط

• ماده 12 قانون مسئولیت مدنی

توضیح واژگان

کارفرما: شخصی حقیقی یا حقوقی (اعم از اشخاص حقوق عمومی مثل شهرداری یا اشخاص حقوق خصوصی) که به درخواست او و به حساب او کارگر در مقابل حق السعی کار می کند.

کارگر: شخصی است که در مقابل اتیان عملی، حق‌الزحمه دریافت نموده؛ و میان او و مزد دهنده، رابطه تبعیت برقرار باشد.

خسارت: در لغت به مفهوم ضرر کردن، ضرر و زیان و ضد ربح می باشد. در اصطلاح حقوقی خسارت در دو مفهوم به کار می رود؛ یکی به مفهوم زیان وارد شده و دیگری به مفهوم جبران ضرر وارده.

فلسفه و مبانی نظری ماده

یکی از مهمترین منابع مالی جایگزین و دارای مقبولیت جهانی در تادیه خسارت، استفاده از صنعت بیمه است. قانونگذار ایران با بهره گیری از این روش منطقی و عقلایی در جهت خسارت زدایی از کلیه زیان دیدگان تلاش کرده است. ماده 13 قانون مسئولیت مدنی نیز در همین راستا وضع شده است. زیرا در حوادث کار چون کارگر در معرض انواع خطرات و بی احتیاطی ها است هم حق دارد تحت پوشش بیمه اجتماعی باشد و هم حق دارد در صورت احراز تقصیر او، منبع مطمئنی برای جبران خسارت باشد تا او در وضعیت عسرت بیشتر قرار نگیرد و ماده 13، با الزام کارفرما به بیمه کارگر، این هدف را تامین می نماید.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

درباره مسئولیت کارفرما نسبت به خساراتی که کارگر در هنگام کار یا به سبب کار می بیند، قانون مسئولیت مدنی ساکت است. اما از مفاد قانون تامین اجتماعی می توان آن را استنباط کرد. به موجب این قانون، سازمان تامین اجتماعی عهده دار بیمه و تعاون کلیه کارگران نسبت به حوادث ناشی از کار است. کارفرمایان موظف هستند کارگران خود را صرف نظر از نوع کار و ترتیب استخدام و نحوه پرداخت مزد یا حقوق نزد سازمان، بیمه کنند. بخشی از حق بیمه از حقوق کارگر پرداخت می شود و بخش عمده آن بر عهده کارفرما است و مسئول پرداخت بیمه به سازمان، کارفرما است. بنابراین کارفرما نه تنها بر اساس ماده 12 قانون مسئولیت مدنی، باید موجبات ایمنی کارگران خود را در کارگاه فراهم کند بلکه باید آن ها را بر اساس ماده 13 قانون مذکور بیمه کند.

نکات توضیحی

با وجود بیمه کارگر توسط کارفرما، ممکن است بیمه گر، صرفا بخشی از خسارت را پرداخت کند لذا در دعوای مسئولیت مدنی که علیه کارفرما اقامه می گردد، رد مواردی که شرکت بیمه همه خسارات را پرداخت نکند، او موظف است مابقی خسارت وارده به زیان دیده را شخصا پرداخت کند.

انتقادات

در قانون مسئولیت مدنی برای تخلف کارفرما از حکم مقرر در ماده 13 ضمانت اجرایی در نظر گرفته نشده است. البته بهتر بود، عدم امکان رجوع بعدی کارفرما به کارگر به عنوان ضمانت اجرا درنظر گرفته می شد.

مقالات مرتبط

• تمایزهای بنیادین «ضمان قهری» و «مسئولیت مدنی» از حیث مبنا، ارکان و احکام
• تحلیل اقتصادی بیمه مسئولیت مدنی کارفرما در قبال کارکنان با تأکید بر آیین‌نامه شماره 80 شورای عالی بیمه
• مبنای مسؤولیت کارفرمایان در ماده 12 قانون مسؤولیت مدنی
• پوشش خسارات ناشی از خطر توسعة علم در پرتوی مسئولیت مدنی
• مسئولیت مدنی بیمارستانها