نظریه شماره 7/1400/791 مورخ 1400/09/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره توقیف حقوق و مزایا محکوم علیه مضاف بر تقسیط محکوم به
 | |
| شماره نظریه | ۷/۱۴۰۰/۷۹۱ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۱۴۰۰-۳/۱-۷۹۱ ح |
| تاریخ نظریه | ۱۴۰۰/۰۹/۰۷ |
| موضوع نظریه | اجرای احکام مدنی |
| محور نظریه | توقیف حقوق و مزایا |
چکیده نظریه شماره 7/1400/791 مورخ 1400/09/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره توقیف حقوق و مزایا محکوم علیه مضاف بر تقسیط محکوم به: مطابق تبصره یک ماده ۱۱ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و ماده ۹۸ قانون اجرای احکام مدنی وصول هم زمان اقساط محکوم به و کسر حقوق از محکوم علیه با رعایت ماده ۹۶ قانون اخیرالذکر امکان پذیر است. نظر به این که محکوم له در دریافت اقساط ذی نفع است، وفق ماده ۲۴ قانون اجرای احکام مدنی، می‌تواند وصول اقساط را متوقف کند و مطابق ماده ۹۶ این قانون درخواست کسر یک چهارم حقوق محکوم علیه را از دادرس اجرای احکام مدنی بنماید. رضایت زوج در این خصوص لازم نیست.
استعلام
وفق ماده ۹۶ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶ از حقوق و مزایای کارکنان سازمان ها و مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت در صورتی که دارای زن و فرزند باشند ربع، والا ثلث توقیف می شود.
۱- چنانچه در نتیجه طرح دعوای مطالبه مهریه از سوی زوجه و صدور حکم قطعی بر محکومیت زوج به پرداخت آن، دعوای بعدی اعسار زوج مورد پذیرش دادگاه قرار گیرد و برای مثال، زوج به پرداخت یک سکه طلا هر چند ماه یک بار به زوجه محکوم شود، آیا اجرای احکام می تواند به درخواست زوجه علاوه بر محکومیت زوج به پرداخت یک سکه به ترتیب یادشده، ماهانه یک چهارم از حقوق زوج را نیز کسر کند؟
۲- چنانچه در فرض یادشده، زوجه اعلام دارد که از دریافت سکه به ترتیب فوق الذکر فعلا صرف نظر می کند و صرفا کسر یک چهارم از حقوق را مطالبه می کند، آیا اجرای احکام می تواند به تقاضای زوجه ترتیب اثر دهد یا این که با توجه به حکم اعسار زوج، رضایت وی باید اخذ شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
۱- مطابق تبصره یک ماده ۱۱ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴، تقسیط محکوم به مانع از استیفای بخش اجرانشده آن از سایر اموال محکوم علیه نیست و همچنین مطابق ماده ۹۸ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶، توقیف حقوق و مزایای محکوم علیه مانع استیفای بخش اجرانشده آن از سایر اموال محکوم علیه نیست؛ بنابراین، در صورتی که یک چهارم یا یک سوم حقوق و مزایای ماهانه کمتر از مبلغ هر قسط است، به عنوان بخشی از هر قسط قابل محاسبه است و به این ترتیب وصول هم زمان اقساط و کسر حقوق با رعایت ماده ۹۶ قانون اخیرالذکر امکان پذیر است.
۲- در فرض سؤال که بعد از صدور حکم تقسیط، محکوم له اعلام کرده است فعلا از دریافت اقساط صرف نظر می کند و صرفا کسر یک چهارم از حقوق محکوم علیه را درخواست کرده است، نظر به این که محکوم له در دریافت اقساط ذی نفع است، وفق ماده ۲۴ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶، اجرای احکام با توجه به درخواست وی، وصول اقساط را متوقف می کند و از آن جا که درخواست کسر یک چهارم حقوق وفق ماده ۹۶ این قانون موجه و قانونی است، یک چهارم حقوق محکوم علیه به دستور دادرس اجرای احکام مدنی کسر می شود و رضایت زوج در این خصوص لازم نیست. شایسته ذکر است در حالتی که محکوم علیه دارای حقوق است، حسب مورد یک سوم یا یک چهارم حقوق وی کسر می شود و صدور حکم بر اعسار کلی او و یا تقسیط به مبلغی کمتر از میزانی که حقوق قابل توقیف است، فاقد وجاهت قانونی است؛ زیرا توقیف یک سوم یا یک چهارم حقوق محکوم علیه قانونا بلامانع و در این حد ملائت وی مسلم است.
مواد مرتبط
- ماده 11 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
- ماده ۹۸ قانون اجرای احکام مدنی
- ماده ۹۶ قانون اجرای احکام مدنی
- ماده ۲۴ قانون اجرای احکام مدنی