تفریط

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

تفریط در لغت به معنای نابود ساختن، ضایع نمودن و کوتاهی کردن به کار رفته،[۱] و در اصطلاح عبارت است از ترک عملی که به موجب قرارداد یا متعارف برای حفظ مالِ غیر، لازم است.[۲]

تجاوز به مال غیر، خارج از حدود متعارف، موجب تعدی و تفریط می‌گردد،[۳] معمولاً ضمان انسان نسبت به اموال دیگران، یا ناشی از تعدی است؛ یا تفریط، و به ندرت تعدی و تفریط، با هم توأم می‌گردند.[۴]

گفتنی است همیشه عدم رعایت احتیاط، مسامحه محسوب نمی‌گردد؛ بلکه در مسامحه، معیار تشخیص احتیاط، عرف است.[۵]

مواد مرتبط

مصادیق

  • رعایت نکردن مقررات راهنمایی و رانندگی، تفریط محسوب می‌گردد.[۶]
  • نصب نکردن تابلوهای هشدار، در جاده‌ها و خیابان‌ها، تفریط محسوب می‌گردد.[۷]
  • پژمرده شدن گل‌های باغ، بر اثر آبیاری نکردن باغبان، تفریط است.[۸]

در فقه

  • اگر بر اثر کوتاهی مالک حیوان، زیانی به دیگران وارد آید؛ مالک ضامن است.[۹]

در حقوق تطبیقی

در حقوق فرانسه، ترک وظایفی که عرفاً باید انجام شود، تفریط محسوب می‌گردد.[۱۰]

پیروان مکتب اجتماعی، هر ترک فعلی را، تفریط محسوب نمی‌نمایند؛ زیرا ممکن است آزادی‌های فردی و اجتماعی اشخاص، به مخاطره بیفتد؛ لذا عرف، باید لزوم اتیان عملی را که ترک شده‌است؛ ضروری تشخیص دهد.[۱۱]

در رویه قضایی

معیار تشخیص تفریط

معیار تشخیص تعدی و تفریط، عرف می‌باشد.[۱۲]

مقالات مرتبط

جستارهای وابسته

منابع

  1. حسین کریمی و مهدی شریفی. آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4956968
  2. ماده ۹۵۲ قانون مدنی
  3. ایراندخت نظری. مسئولیت مدنی مالک. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 883180
  4. محمد صالحی راد. آیین نگارش آرای قضایی. چاپ 4. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3518468
  5. فصلنامه دیدگاه‌های حقوقی شماره 13 و 14 بهار و تابستان 1378. دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری، 1378.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 317748
  6. حسینقلی حسینی نژاد. مسئولیت مدنی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 121248
  7. سیدمرتضی قاسم‌زاده. الزام‌ها و مسئولیت مدنی بدون قرارداد. چاپ 6. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 247236
  8. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 13064
  9. فضل اله دالوند. تقسیم مسئولیت مدنی. چاپ 1. دادیار، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2281744
  10. سیدحسین صفایی و حبیب اله رحیمی. مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد). چاپ 1. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 401156
  11. گزیده‌ای از پایان‌نامه‌های علمی در زمیه حقوق مدنی (جلد دوم). چاپ 1. جنگل، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 785872
  12. سیدمرتضی قاسم‌زاده. مبانی مسئولیت مدنی. چاپ 5. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 86412