ماده ۱ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان

ماده 1 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان: اصطلاحات به‌ كار رفته در اين قانون، به شرح زير تعريف مي‌ شود:

الف) طفل: هر فرد كه به سن بلوغ شرعی نرسيده است.

ب) نوجوان: هر فرد زير هجده ‌سال كامل شمسی كه به سن بلوغ شرعی رسيده است.

پ) بی ‌توجهی و سهل ‌انگاری: كوتاهی در انجام تكاليفی از قبيل تأمين نيازهای اساسی و ضروری طفل و نوجوان يا وظايف مربوط به حضانت، ولايت، قيمومت، وصايت، سرپرستی، تربيت، نظارت يا مراقبت از آنان توسط والدين، اولياء يا سرپرست قانونی يا هر شخصی كه مكلف به آن است.

ت) سوء رفتار: هرگونه فعل يا ترك فعل عمدی كه سلامت جسمی، روانی، اخلاقی يا اجتماعی طفل و نوجوان را در معرض خطر و آسيب قرار دهد؛ از قبيل ضرب و جرح، محبوس كردن، سوء استفاده جنسی، توهين يا تهديد نسبت به طفل يا نوجوان در صورتی كه جنبه تأديبی نداشته باشد يا قرار دادن او در شرايط سخت و غير متعارف و يا خودداری از كمك به وی.

ث) بهره‌ كشي اقتصادی: به‌ كارگيری غيرقانونی طفل و نوجوان و يا وادار كردن يا گماردن او به كار يا خدمتی كه از لحاظ جسمی، روانی، اخلاقی يا اجتماعی با نظر به وضعيت طفل و نوجوان براي وی مضر يا خطرناک باشد.

ج) معامله: خريد و فروش يا هرگونه اقدام غيرقانونی كه به موجب آن طفل يا نوجوان در ازای پرداخت وجه يا امتياز و ساير موارد در اختيار ديگری قرار می ‏گيرد.

چ) فحشاء: هرگونه به‌ كارگيری و يا وادار كردن طفل و نوجوان در فعاليت‏ های جنسی براي خود يا ديگری.

ح) مبتذل: هرگونه محتوا يا تصويری كه داراي صحنه يا صور قبيحه باشد.

خ) مستهجن: هرگونه محتوا اعم از صوتی يا تصويری كه به‌ صورت واقعی يا غيرواقعی بيانگر برهنگی كامل زن يا مرد- آميزش- عمل جنسي يا اندام جنسي انسان است.

د) هرزه‌ نگاری: تهيه و توليد هر اثری كه محتوای آن بيانگر جذابيت جنسی طفل يا نوجوان مانند برهنگی، آميزش، عمل جنسی يا اندام جنسی باشد.

ذ) خطر شديد و قريب ‏الوقوع: وضعيتی كه حيات يا سلامت جسمی يا روانی طفل و نوجوان به شدت تهديد و در معرض آسيب قرار گيرد، به ‌نحوي كه مداخله فوری و چاره‏ جويی را ايجاب نمايد.

نکات توضیحی

قانون حمایت از اطفال و نوجوانان در بیست و سوم اردیبهشت ماه 1399 با هدف حمایت از اطفال و نوجوانان به تصویب رسید. این قانون شامل چهار بخش کلیات، تشکیلات، جرایم و مجازات ها و تحقیق، رسیدگی و تدابیر حمایتی است. ماده 1 این قانون، به تعریف اصطلاحات موجود در این قانون پرداخته است.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/99/1247 مورخ 1399/09/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره معیار سنی اطفال در ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
• نظریه شماره 7/99/1273 مورخ 1399/09/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عبارت اشخاص مذکور در ماده ۹ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان
• رای دادگاه درباره ارتکاب عمل منافی عفت با کودک و کودک آزاری (دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۲۲۲۳۰۰۳۶۹)

مقالات مرتبط

• بازاندیشی معیار ذی‌نفعی خواهان و امکان‌سنجی طرح دعوا از سوی ثالث در مسئولیت مدنی