وصیت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
[[انشاء|انشای]] اراده [[موصی]]، دلالت بر این دارد که وصیت، [[عمل حقوقی|عملی حقوقی]] است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد دوم) (حقوق خصوصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1498388|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|چاپ=1}}</ref> [[قصد انشاء]]، باید به وسیله الفاظی که صراحت در معنای وصیت دارد؛ احراز گردد؛ نظیر ذکر لفظ (موت) در [[وصیت نامه]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اموال و مالکیت، عقود و معامات و الزامات، ضمان قهری، عقود معین، اخذ به شفعه و وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=245404|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=بروجردی عبده|چاپ=1}}</ref>
[[انشاء|انشای]] اراده [[موصی]]، دلالت بر این دارد که وصیت، [[عمل حقوقی|عملی حقوقی]] است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد دوم) (حقوق خصوصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1498388|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|چاپ=1}}</ref> [[قصد انشاء]]، باید به وسیله الفاظی که صراحت در معنای وصیت دارد؛ احراز گردد؛ نظیر ذکر لفظ (موت) در [[وصیت نامه]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اموال و مالکیت، عقود و معامات و الزامات، ضمان قهری، عقود معین، اخذ به شفعه و وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=245404|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=بروجردی عبده|چاپ=1}}</ref>


وصیت، از مصادیق [[احوال شخصیه]]، به‌شمار می‌آید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=345460|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> اعم از [[وصیت غیرتبرعی|غیر تبرعی]] و [[وصیت تبرعی|تبرعی]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=297360|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> نظیر وصیت به [[امور خیریه]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقهیه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=289052|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمد|نام خانوادگی۱=موسوی بجنوردی|چاپ=2}}</ref> یا وصیت به [[ابراء]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=294796|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> و شامل [[وصیت بر محصور]] نیز می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=296620|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref>
وصیت، از مصادیق [[احوال شخصیه]]، به‌شمار می‌آید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=345460|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> اعم از [[وصیت غیرتبرعی|غیر تبرعی]] و [[وصیت تبرعی|تبرعی]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=297360|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> نظیر وصیت به [[ابراء]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=294796|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> یا [[وصیت بر محصور]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=296620|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref>
 
== رویه قضایی ==
 
* [[نظریه شماره 7/1402/84 مورخ 1402/03/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره وصیت هایی که مطابق قانون امور حسبی تنظیم نشده است]]


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
خط ۱۴: خط ۱۸:
همان گونه در امکان [[رجوع از وصیت]]، تردیدهایی وجود دارد؛ در [[عقد]] یا [[ایقاع]] بودن آن نیز، اختلافاتی مطرح است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=345460|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
همان گونه در امکان [[رجوع از وصیت]]، تردیدهایی وجود دارد؛ در [[عقد]] یا [[ایقاع]] بودن آن نیز، اختلافاتی مطرح است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=345460|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== اقسام وصیت ==
== اقسام ==
وصیت بر دو قسم است: [[وصیت تملیکی|تملیکی]] و [[وصیت عهدی|عهدی]].<ref>[[ماده ۸۲۵ قانون مدنی]]</ref>
 
=== وصیت تملیکی ===
=== وصیت تملیکی ===
مقاله اصلی: "[[وصیت تملیکی]]"
مقاله اصلی: "[[وصیت تملیکی]]"


وصیت تملیکی عبارت است از این که کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.<ref name=":0">[[ماده ۸۲۶ قانون مدنی]]</ref>
[[وصیت تملیکی]] عبارت است از این که کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.<ref name=":0">[[ماده ۸۲۶ قانون مدنی]]</ref>


=== وصیت عهدی ===
=== وصیت عهدی ===
مقاله اصلی: "[[وصیت عهدی]]"
مقاله اصلی: "[[وصیت عهدی]]"


وصیت عهدی عبارت است از این که، شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مأمور می‌نماید.<ref name=":0" />
[[وصیت عهدی]] عبارت است از این که، شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مأمور می‌نماید.<ref name=":0" />


=== وصیت عام ===
=== وصیت عام ===
خط ۴۳: خط ۴۵:
* [[احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی]]
* [[احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی]]


* [[بررسی فقهی حقوقی وصیت مواد 860 - 825 قانون مدنی]]
* [[بررسی فقهی حقوقی وصیت مواد 860 - 825 قانون مدنی (محقق داماد)]]
 
* ''[[تطبیق قوانین خانواده، ارث و وصیت تاجیکستان و ایران]]''


* [[حقوق مدنی( وصیت)]]
* [[حقوق مدنی( وصیت)]]
خط ۵۳: خط ۵۳:
* [[شرح حقوق مدنی ایران (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)]]
* [[شرح حقوق مدنی ایران (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)]]
* ''[[شفعه، وصیت، ارث]]''
* ''[[شفعه، وصیت، ارث]]''
* [[تطبیق قوانین خانواده، ارث و وصیت تاجیکستان و ایران (ترجمه: اردلانی)]]
* [[شرح حقوق مدنی ایران (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)|''شرح حقوق مدنی ایران'' (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)]]
* [[شرح حقوق مدنی ایران (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)|''شرح حقوق مدنی ایران'' (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)]]


خط ۵۸: خط ۵۹:


* [[ارث]]
* [[ارث]]
* [[تنفیذ وصیت]]
* [[رجوع از وصیت]]
* [[موصی]]
* [[موصی]]
* [[موصی به]]
* [[موصی به]]
* [[موصی له]]
* [[موصی له]]
* [[وصی]]
* [[وصی]]
* [[وصیت کلی]]
* [[وصیت به کلی در معین]]
* [[وصیت به محرومیت از ارث]]
* [[وصیت تملیکی]]
* [[وصیت تملیکی]]
* [[وصیت عهدی]]
* [[وصیت عهدی]]
* [[وصیت غیرمشروع]]
* [[وصیت مازاد بر ثلث]]
* [[وصیت به نفع حمل]]
* [[وصیت بر معدوم]]
* [[وصیت نامه]]


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۵

به تملیک مال اعم از عین یا منافع یا اعطای حق تصرف آن برای دیگری بعد از دوران حیات، وصیت گویند.[۱] وصیت را به معنای وصل و الحاق دانسته‌اند؛ گویا موصی با وصیت، تصرفات زمان حیات خود در اموالش را، به تصرفات پس از وفات خویش، وصل می‌کند.[۲]

انشای اراده موصی، دلالت بر این دارد که وصیت، عملی حقوقی است،[۳] قصد انشاء، باید به وسیله الفاظی که صراحت در معنای وصیت دارد؛ احراز گردد؛ نظیر ذکر لفظ (موت) در وصیت نامه.[۴]

وصیت، از مصادیق احوال شخصیه، به‌شمار می‌آید،[۵] اعم از غیر تبرعی و تبرعی،[۶] نظیر وصیت به ابراء،[۷] یا وصیت بر محصور.[۸]

رویه قضایی

مواد مرتبط

ماهیت

عقد یا ایقاع بودن

همان گونه در امکان رجوع از وصیت، تردیدهایی وجود دارد؛ در عقد یا ایقاع بودن آن نیز، اختلافاتی مطرح است.[۹]

اقسام

وصیت تملیکی

مقاله اصلی: "وصیت تملیکی"

وصیت تملیکی عبارت است از این که کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.[۱۰]

وصیت عهدی

مقاله اصلی: "وصیت عهدی"

وصیت عهدی عبارت است از این که، شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مأمور می‌نماید.[۱۰]

وصیت عام

مقاله اصلی: "وصیت عام"

وصیت عام، عبارت است از وصیتی که برای مصرف محدود و محصور، انشاء نشده باشد.[۱۱]

مقالات مرتبط

کتب مرتبط

جستارهای وابسته

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 294796
  2. یداله بازگیر. موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (وصیت، حصر وراثت، ارث). چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2643544
  3. سیدمرتضی قاسم‌زاده و حسن ره پیک. تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد دوم) (حقوق خصوصی). چاپ 1. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1498388
  4. محمد بروجردی عبده. حقوق مدنی (اموال و مالکیت، عقود و معامات و الزامات، ضمان قهری، عقود معین، اخذ به شفعه و وصیت). چاپ 1. گنج دانش، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 245404
  5. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 345460
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 297360
  7. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 294796
  8. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 296620
  9. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 345460
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ماده ۸۲۶ قانون مدنی
  11. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 856404