وصیت: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «به تملیک مال اعم از عین یا منافع یا اعطای حق تصرف آن برای دیگری بعد از دوران ح...» ایجاد کرد) |
|||
| (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
به تملیک مال اعم از عین یا منافع یا اعطای حق تصرف آن برای دیگری بعد از دوران حیات، وصیت گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=294796|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> | به [[تملیک]] [[مال]] اعم از [[عین معین|عین]] یا [[منفعت|منافع]] یا اعطای [[حق]] [[تصرف]] آن برای دیگری بعد از دوران حیات، '''وصیت''' گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=294796|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> وصیت را به معنای وصل و الحاق دانسته‌اند؛ گویا [[موصی]] با وصیت، تصرفات زمان حیات خود در اموالش را، به تصرفات پس از [[وفات]] خویش، وصل می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (وصیت، حصر وراثت، ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2643544|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref> | ||
== | [[انشاء|انشای]] اراده [[موصی]]، دلالت بر این دارد که وصیت، [[عمل حقوقی|عملی حقوقی]] است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد دوم) (حقوق خصوصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1498388|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|چاپ=1}}</ref> [[قصد انشاء]]، باید به وسیله الفاظی که صراحت در معنای وصیت دارد؛ احراز گردد؛ نظیر ذکر لفظ (موت) در [[وصیت نامه]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اموال و مالکیت، عقود و معامات و الزامات، ضمان قهری، عقود معین، اخذ به شفعه و وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=245404|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=بروجردی عبده|چاپ=1}}</ref> | ||
== | وصیت، از مصادیق [[احوال شخصیه]]، به‌شمار می‌آید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=345460|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> اعم از [[وصیت غیرتبرعی|غیر تبرعی]] و [[وصیت تبرعی|تبرعی]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=297360|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> نظیر وصیت به [[ابراء]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=294796|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> یا [[وصیت بر محصور]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=296620|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> | ||
== رویه قضایی == | |||
* [[نظریه شماره 7/1402/84 مورخ 1402/03/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره وصیت هایی که مطابق قانون امور حسبی تنظیم نشده است]] | |||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۸۲۵ قانون مدنی|مواد ۸۲۵]] تا [[ماده ۸۶۰ قانون مدنی|۸۶۰ قانون مدنی]] | |||
== ماهیت == | |||
=== عقد یا ایقاع بودن === | |||
همان گونه در امکان [[رجوع از وصیت]]، تردیدهایی وجود دارد؛ در [[عقد]] یا [[ایقاع]] بودن آن نیز، اختلافاتی مطرح است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=345460|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | |||
== اقسام == | |||
=== وصیت تملیکی === | |||
مقاله اصلی: "[[وصیت تملیکی]]" | |||
[[وصیت تملیکی]] عبارت است از این که کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.<ref name=":0">[[ماده ۸۲۶ قانون مدنی]]</ref> | |||
=== وصیت عهدی === | |||
مقاله اصلی: "[[وصیت عهدی]]" | |||
[[وصیت عهدی]] عبارت است از این که، شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مأمور می‌نماید.<ref name=":0" /> | |||
=== وصیت عام === | |||
مقاله اصلی: "[[وصیت عام]]" | |||
[[وصیت عام]]، عبارت است از وصیتی که برای مصرف محدود و محصور، انشاء نشده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=856404|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> | |||
== مقالات مرتبط == | |||
* [[ارث و وصیت ؛حق یاحکم؟|ارث و وصیت ؛حق یا حکم؟]] | |||
*[[تبیین و تحلیل دلائل عقد یا ایقاع بودن وصیت تملیکی در فقه و حقوق با محوریت نظر استاد جعفری لنگرودی]] | |||
*[[عهدی یا تملیکی بودن اجارة اشخاص]] | |||
*[[بررسی فقهی و حقوقی ارث رد و اجازه در معاملات غیر نافذ]] | |||
== کتب مرتبط == | |||
* [[احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی]] | |||
* [[بررسی فقهی حقوقی وصیت مواد 860 - 825 قانون مدنی (محقق داماد)]] | |||
* [[حقوق مدنی( وصیت)]] | |||
* [[حقوق مدنی (صفایی و شعبانی کندسری)]] | |||
* [[دوره مقدماتی حقوق مدنی (شفعه، وصیت، ارث)]] | |||
* [[شرح حقوق مدنی ایران (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)]] | |||
* ''[[شفعه، وصیت، ارث]]'' | |||
* [[تطبیق قوانین خانواده، ارث و وصیت تاجیکستان و ایران (ترجمه: اردلانی)]] | |||
* [[شرح حقوق مدنی ایران (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)|''شرح حقوق مدنی ایران'' (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)]] | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[ارث]] | |||
* [[تنفیذ وصیت]] | |||
* [[رجوع از وصیت]] | |||
* [[موصی]] | |||
* [[موصی به]] | |||
* [[موصی له]] | |||
* [[وصی]] | |||
* [[وصیت کلی]] | |||
* [[وصیت به کلی در معین]] | |||
* [[وصیت به محرومیت از ارث]] | |||
* [[وصیت تملیکی]] | |||
* [[وصیت عهدی]] | |||
* [[وصیت غیرمشروع]] | |||
* [[وصیت مازاد بر ثلث]] | |||
* [[وصیت به نفع حمل]] | |||
* [[وصیت بر معدوم]] | |||
* [[وصیت نامه]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:وصیت و ارث]] | |||
[[رده:اموال]] | |||
[[رده:وصیت]] | |||
[[رده:اصطلاحات حقوق خصوصی]] | |||
[[رده:اصطلاحات قانون مدنی]] | |||
[[رده:اصطلاحات حقوق مدنی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۵
به تملیک مال اعم از عین یا منافع یا اعطای حق تصرف آن برای دیگری بعد از دوران حیات، وصیت گویند.[۱] وصیت را به معنای وصل و الحاق دانسته‌اند؛ گویا موصی با وصیت، تصرفات زمان حیات خود در اموالش را، به تصرفات پس از وفات خویش، وصل می‌کند.[۲]
انشای اراده موصی، دلالت بر این دارد که وصیت، عملی حقوقی است،[۳] قصد انشاء، باید به وسیله الفاظی که صراحت در معنای وصیت دارد؛ احراز گردد؛ نظیر ذکر لفظ (موت) در وصیت نامه.[۴]
وصیت، از مصادیق احوال شخصیه، به‌شمار می‌آید،[۵] اعم از غیر تبرعی و تبرعی،[۶] نظیر وصیت به ابراء،[۷] یا وصیت بر محصور.[۸]
رویه قضایی
مواد مرتبط
ماهیت
عقد یا ایقاع بودن
همان گونه در امکان رجوع از وصیت، تردیدهایی وجود دارد؛ در عقد یا ایقاع بودن آن نیز، اختلافاتی مطرح است.[۹]
اقسام
وصیت تملیکی
مقاله اصلی: "وصیت تملیکی"
وصیت تملیکی عبارت است از این که کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.[۱۰]
وصیت عهدی
مقاله اصلی: "وصیت عهدی"
وصیت عهدی عبارت است از این که، شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مأمور می‌نماید.[۱۰]
وصیت عام
مقاله اصلی: "وصیت عام"
وصیت عام، عبارت است از وصیتی که برای مصرف محدود و محصور، انشاء نشده باشد.[۱۱]
مقالات مرتبط
- تبیین و تحلیل دلائل عقد یا ایقاع بودن وصیت تملیکی در فقه و حقوق با محوریت نظر استاد جعفری لنگرودی
- عهدی یا تملیکی بودن اجارة اشخاص
- بررسی فقهی و حقوقی ارث رد و اجازه در معاملات غیر نافذ
کتب مرتبط
- حقوق مدنی (صفایی و شعبانی کندسری)
- دوره مقدماتی حقوق مدنی (شفعه، وصیت، ارث)
- شرح حقوق مدنی ایران (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)
- شفعه، وصیت، ارث
- تطبیق قوانین خانواده، ارث و وصیت تاجیکستان و ایران (ترجمه: اردلانی)
- شرح حقوق مدنی ایران (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)
جستارهای وابسته
- ارث
- تنفیذ وصیت
- رجوع از وصیت
- موصی
- موصی به
- موصی له
- وصی
- وصیت کلی
- وصیت به کلی در معین
- وصیت به محرومیت از ارث
- وصیت تملیکی
- وصیت عهدی
- وصیت غیرمشروع
- وصیت مازاد بر ثلث
- وصیت به نفع حمل
- وصیت بر معدوم
- وصیت نامه
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 294796
- ↑ یداله بازگیر. موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (وصیت، حصر وراثت، ارث). چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2643544
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده و حسن ره پیک. تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد دوم) (حقوق خصوصی). چاپ 1. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1498388
- ↑ محمد بروجردی عبده. حقوق مدنی (اموال و مالکیت، عقود و معامات و الزامات، ضمان قهری، عقود معین، اخذ به شفعه و وصیت). چاپ 1. گنج دانش، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 245404
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 345460
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 297360
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 294796
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 296620
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 345460
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ماده ۸۲۶ قانون مدنی
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 856404