نظریه ی همبستگی قراردادی: تفاوت میان نسخه‌ها

عنوان	نظریه ی همبستگی قراردادی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	وحید نظری
استاد راهنما	سید مرتضی قاسم زاده
استاد مشاور	عباس کریمی
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری
	ن; ب; و;

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۵۶

نظریه ی همبستگی قراردادی عنوان رساله ای است که توسط وحید نظری، با راهنمایی سید مرتضی قاسم زاده و با مشاوره عباس کریمی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع دکتری دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

چکیده

نظریه ی همبستگی قراردادی در مفهوم حرکت به سمت دیگری و لزوم توجه به منافع شریک قراردادی و به عنوان تحول و تکاملی بر نظریهی کلاسیک تعهدات و قرادادها مطرح شده است. به منظور تحلیل وجوبی همبستگی در جهان قراردادی و با گذر از پیش فرض‌های آزادی و برابری که اصل حاکمیت اراده بر آنها استوار است و با تکیه بر منطق نابرابری اطراف عقد، ابتدایا&quot, در تبیین فلسفه نظری و مبنای نظریه ی مزبور، اصل همبستگی با عبور از اصل حسن نیت و با پاسخ به تمامی ایرادات وارده توسط طرفداران اصل برادری و اصل حاکمیت اراده و همچنین با غلبه بر مشکل موجودیت قانونی آن، خود را به عنوان مبنای این نظریه تثبیت می نماید. پس از تحلیل فلسفه نظری و توجیه مبنایی نظریه ی همبستگی قراردادی، در تبیین فلسفه عملی و آثار نظریه ی مزبور در حقوق موضوعه؛ تعهد به همکاری و تعهد بیان انگیزه در اعمال حق یکجانبه قراردادی و تعهد به ارایه اطلاعات مهم و تعهد به انطباق قرارداد و در نهایت، تحمیل صبر و کاهش میزان تعهد؛ با قلمروی وسیع مورد شناسایی و اجرا قرار می گیرد. تعهداتی که اکثریت قریب به اتفاق آنها بر مبنای نظریه ی همبستگی قراردادی در نظام قانونی فرانسه و در اصلاحات سال ۲۰۱۶ حقوق قراردادهای این کشور مورد تصویب قانونگذار قرار گرفته است. لذا در رساله حاضر ضمن شناسایی و تبیین نظریه ی همبستگی قراردادی و آثار منتج از آن و به ویژه با توجه به نقش بسیار مهمی که نظریه‌ی مزبور در تامین عدالت قراردادی و همچنین عدالت اجتماعی ایفاء می نماید؛ بر اساس آیه دوم سوره مایده و مقدمه و اصول ۲ و ۳ و ۱۶۶ و ۱۶۷ قانون اساسی ایران، پذیرش و ورود نظریه ی همبستگی قراردادی به حقوق داخلی توجیه می شود.

ساختار و فهرست رساله

۱ بیان مساله (تبیین موضوع)

اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

سوال های تحقیق

فرضیه های تحقیق

پیشینه تحقیق

کاربرد های احتمالی تحقیق

نوع و روش تحقیق

طرح بحث

قلمرو تحقیق

ساختار رساله

بخش اول: شناسایی نظریه ی همبستگی قراردادی و مبانی آن

فصل اول: شناسایی نظریه ی همبستگی قراردادی

مبحث اول: ظهور همبستگی در قرارداد

گفتار اول: همبستگی از منظر حقوق فرانسه

گفتار دوم: همبستگی از منظر حقوق ایران

مبحث دوم: مفهوم همبستگی قراردادی

گفتار اول: انتقاد از استقلال اراده

گفتار دوم: دید همبستگی

مبحث سوم: ایرادات وارده بر همبستگی قراردادی به وسیله حاکمیت اراده

گفتار اول: ایراد به نحوه نگرش به انسان

گفتار دوم: ایراد از نظر تئوری حقوقی

گفتار سوم: پاسخ به ایرادات پیروان حاکمیت اراده

مبحث چهارم: نظام حقوقی و همبستگی قراردادی

گفتار اول: رابطه نظام حقوقی با همبستگی قراردادی

گفتار دوم: وضعیت حقوقی همبستگی

گفتار سوم: عملکرد اصل همبستگی

فصل دوم: مبانی نظریه ی همبستگی قراردادی

مبحث اول: حسن نیت

مبحث دوم همبستگی

مبحث سوم: برادری

گفتار اول: ایرادات مفهومی وارده به اصل همبستگی توسط اصل برادری

گفتار دوم: ایرادات ساختاری وارده به اصل همبستگی توسط اصل برادری

الف) ایراد وارده به تشبیه قرارداد به جهان کوچک

ب) ایراد وارده به تعبیر اتحاد منافع

مبحث چهارم: مبنای اتخاذی رساله

نتیجه بخش اول

بخش دوم: آثار نظریه ی همبستگی قراردادی

فصل اول: تعهد به همکاری

مبحث اول: مفهوم و مبنای تعهد همکاری

مبحث دوم: قلمرو اجرایی تعهد به همکاری

گفتار اول: تعهد به انجام هرچه مفیدتر تعهد

گفتار دوم: تعهد تسهیل اجرای تعهد

گفتار سوم: تعهد به تقلیل خسارت

الف) مفهوم و ماهیت تعهد به تقلیل خسارت

ب) تعهد به تقلیل خسارت در دکترین حقوقی

گفتار چهارم: تعهد به مراقبت

فصل دوم: تعهد بیان انگیزه در اعمال حق قراردادی

مبحث اول: منشا تعهد بیان انگیزه

مبحث دوم: مفهوم و مبنای تعهد بیان انگیزه

مبحث سوم: قلمرو اجرایی تعهد بیان انگیزه

گفتار اول: تعهد بیان انگیزه در تعیین یکجانبه قیمت

گفتار دوم: تعهد بیان انگیزه در قراردادهای موقت

گفتار سوم: تعهد بیان انگیزه در قراردادهای غیرموقت

فصل سوم: تعهد ارایه اطلاعات

مبحث اول: مبانی تعهد ارایه اطلاعات

گفتار اول: تعهد ارایه اطلاعات بر مبنای رضایت

گفتار دوم: تعهد ارایه اطلاعات بر مبنای حسن نیت

گفتار سوم: تعهد ارایه اطلاعات بر مبنای همبستگی

مبحث دوم: معیار شناسایی و محدوده تعهد ارایه اطلاعات

گفتار اول: معیار شناسایی: جهل مشروع

گفتار دوم: محدوده تعهد ارایه اطلاعات

مبحث سوم: قلمرو اجرایی تعهد ارایه اطلاعات

گفتار اول: تعهد به آگاه کردن

گفتار دوم: تعهد به اخطار دادن

گفتار سوم: تعهد به مشاوره

فصل چهارم: تعهد به انطباق قرارداد

مبحث اول: مفهوم تعهد به انطباق قرارداد

مبحث دوم: استدلال مخالفان و موافقان انطباق قرارداد

گفتار اول: استدلال مخالف تعهد به انطباق قرارداد

گفتار دوم: استدلال موافق تعهد به انطباق قرارداد

مبحث سوم: نقد مبانی تعهد به انطباق قرارداد

گفتار اول: اراده ضمنی طرفین

گفتار دوم: نظریه غبن

گفتار سوم: نظریه علت

گفتار چهارم: نظریه دارا شدن بلاجهت

گفتار پنجم: قواعد فقهی لاضرر و عسر و حرج

گفتار ششم: حسن نیت

مبحث چهارم: توجیه تعهد به انطباق قرارداد بر مبنای همبستگی قراردادی و گسترش آن به فرض حدوث سود نامنتظر

مبحث پنجم: قلمرو اجرایی تعهد به انطباق قرارداد

گفتار اول: توجیه اختیار قاضی در انطباق قرارداد

گفتار دوم: حدود اختیار قاضی در انطباق قرارداد

فصل پنجم: تحمیل صبر و کاهش میزان تعهد

مبحث اول: مهلت عادله

گفتار اول: اقدامات تحمیلی توسط قاضی: صبر، کاهش میزان تعهد

گفتار دوم: شرایط اعطاء مهلت عادله

مبحث دوم: ابراء تحمیلی

مبحث سوم: فرابدهکاری

گفتار اول: جایگاه قانونی فرابدهکاری

گفتار دوم: کارکرد فرابدهکاری: صبر، کاهش میزان تعهد

گفتار سوم: شرایط اعمال فرابدهکاری

نتیجه بخش دوم

نتیجه رساله

پیشنهادها

فهرست منابع

کلیدواژه ها

نظریه ی همبستگی قراردادی
شریک قراردادی
اصل حاکمیت اراده
توجه به منافع اطراف عقد
اصل همبستگی

مواد مرتبط

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 '''نظریه ی همبستگی قراردادی''' عنوان رساله ای است که توسط [[وحید نظری]]، با راهنمایی [[سید مرتضی قاسم زاده]]  و با مشاوره [[عباس کریمی]]  در سال ۱۴۰۲ و در مقطع دکتری دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.
 ==چکیده==
-نظریه ی همبستگی قراردادی در مفهوم حرکت به سمت دیگری و لزوم توجه به منافع شریک قراردادی و به عنوان تحول و تکاملی بر نظریه ی کلاسیک تعهدات و قرادادها مطرح شده است. به منظور تحلیل وجوبی همبستگی در جهان قراردادی و با گذر از پیش فرضهای آزادی و برابری که اصل حاکمیت اراده بر آنها استوار است و با تکیه بر منطق نابرابری اطراف عقد، ابتدایا&quot, در تبیین فلسفه نظری و مبنای نظریه ی مزبور، اصل همبستگی با عبور از اصل حسن نیت و با پاسخ به تمامی ایرادات وارده توسط طرفداران اصل برادری و اصل حاکمیت اراده و همچنین با غلبه بر مشکل موجودیت قانونی آن، خود را به عنوان مبنای این نظریه تثبیت می نماید. پس از تحلیل فلسفه نظری و توجیه مبنایی نظریه ی همبستگی قراردادی، در تبیین فلسفه عملی و آثار نظریه ی مزبور در حقوق موضوعه؛ تعهد به همکاری و تعهد بیان انگیزه در اعمال حق یکجانبه قراردادی و تعهد به ارایه اطلاعات مهم و تعهد به انطباق قرارداد و در نهایت، تحمیل صبر و کاهش میزان تعهد؛ با قلمروی وسیع مورد شناسایی و اجرا قرار می گیرد. تعهداتی که اکثریت قریب به اتفاق آنها بر مبنای نظریه ی همبستگی قراردادی در نظام قانونی فرانسه و در اصلاحات سال ۲۰۱۶ حقوق قراردادهای این کشور مورد تصویب قانونگذار قرار گرفته است. لذا در رساله حاضر ضمن شناسایی و تبیین نظریه ی همبستگی قراردادی و آثار منتج از آن و به ویژه با توجه به نقش بسیار مهمی که نظریه ی مزبور در تامین عدالت قراردادی و همچنین عدالت اجتماعی ایفاء می نماید؛ بر اساس آیه دوم سوره مایده و مقدمه و اصول ۲ و ۳ و ۱۶۶ و ۱۶۷ قانون اساسی ایران، پذیرش و ورود نظریه ی همبستگی قراردادی به حقوق داخلی توجیه می شود.
+نظریه ی [[همبستگی قراردادی]] در مفهوم حرکت به سمت دیگری و لزوم توجه به [[منافع]] [[شریک قراردادی]] و به عنوان تحول و تکاملی بر نظریهی کلاسیک [[تعهد]]<nowiki/>ات و [[قرارداد|قراداد]]<nowiki/>ها مطرح شده است. به منظور تحلیل وجوبی همبستگی در جهان قراردادی و با گذر از پیش فرض‌های [[آزادی]] و [[برابری]] که [[اصل حاکمیت اراده]] بر آنها استوار است و با تکیه بر منطق نابرابری [[طرفین عقد|اطراف عقد]]، ابتدایا&quot, در تبیین فلسفه نظری و مبنای نظریه ی مزبور، اصل همبستگی با عبور از [[اصل حسن نیت]] و با پاسخ به تمامی ایرادات وارده توسط طرفداران اصل برادری و اصل حاکمیت اراده و همچنین با غلبه بر مشکل موجودیت قانونی آن، خود را به عنوان مبنای این نظریه تثبیت می نماید. پس از تحلیل فلسفه نظری و توجیه مبنایی نظریه ی همبستگی قراردادی، در تبیین فلسفه عملی و آثار نظریه ی مزبور در [[حقوق موضوعه]]؛ تعهد به همکاری و تعهد بیان انگیزه در اعمال حق یکجانبه قراردادی و تعهد به ارایه اطلاعات مهم و تعهد به انطباق قرارداد و در نهایت، تحمیل صبر و کاهش میزان تعهد؛ با قلمروی وسیع مورد شناسایی و اجرا قرار می گیرد. تعهداتی که اکثریت قریب به اتفاق آنها بر مبنای نظریه ی همبستگی قراردادی در نظام قانونی فرانسه و در اصلاحات سال ۲۰۱۶ حقوق قراردادهای این کشور مورد تصویب قانونگذار قرار گرفته است. لذا در رساله حاضر ضمن شناسایی و تبیین نظریه ی همبستگی قراردادی و آثار منتج از آن و به ویژه با توجه به نقش بسیار مهمی که نظریه‌ی مزبور در تامین [[عدالت قراردادی]] و همچنین [[عدالت اجتماعی]] ایفاء می نماید؛ بر اساس آیه دوم سوره مایده و مقدمه و [[اصل ۲ قانون اساسی|اصول ۲]] و [[اصل ۳ قانون اساسی|۳]] و [[اصل ۱۶۶ قانون اساسی|۱۶۶]] و [[اصل ۱۶۷ قانون اساسی|۱۶۷ قانون اساسی]] ایران، پذیرش و ورود نظریه ی همبستگی قراردادی به [[حقوق داخلی]] توجیه می شود.
 ==ساختار و فهرست رساله==
 ۱ بیان مساله (تبیین موضوع)
@@ خط ۴۴: / خط ۴۴: @@
 گفتار اول: ایراد به نحوه نگرش به انسان
-گفتار دوم: ایراد از نظر تیوری حقوقی
+گفتار دوم: ایراد از نظر تئوری حقوقی
 گفتار سوم: پاسخ به ایرادات پیروان حاکمیت اراده
@@ خط ۵۸: / خط ۵۸: @@
 فصل دوم: مبانی نظریه ی همبستگی قراردادی
-مبحث اول: حسن نیت
+مبحث اول: [[حسن نیت]]
-مبحث دوم: همبستگی
+مبحث دوم[[: همبستگی]]
 مبحث سوم: برادری
-گفتار اول: ایرادات مفهومی وارده به اصل همبستگی توسط اصل برادری
+گفتار اول: ایرادات مفهومی وارده به اصل همبستگی توسط [[اصل برادری]]
 گفتار دوم: ایرادات ساختاری وارده به اصل همبستگی توسط اصل برادری
@@ خط ۸۶: / خط ۸۶: @@
 گفتار اول: تعهد به انجام هرچه مفیدتر تعهد
-گفتار دوم: تعهد تسهیل اجرای تعهد
+گفتار دوم: تعهد تسهیل اجرای [[تعهد]]
-گفتار سوم: تعهد به تقلیل خسارت
+گفتار سوم: تعهد به تقلیل [[خسارت]]
-الف) مفهوم و ماهیت تعهد به تقلیل خسارت
+الف) مفهوم و ماهیت تعهد به [[تقلیل خسارت]]
-ب) تعهد به تقلیل خسارت در دکترین حقوقی
+ب) تعهد به تقلیل خسارت در [[دکترین حقوقی]]
-گفتار چهارم: تعهد به مراقبت
+گفتار چهارم: [[تعهد به مراقبت]]
-فصل دوم: تعهد بیان انگیزه در اعمال حق قراردادی
+فصل دوم: تعهد بیان انگیزه در [[اعمال حق قراردادی]]
-مبحث اول: منشا تعهد بیان انگیزه
+مبحث اول: منشا تعهد بیان [[انگیزه]]
 مبحث دوم: مفهوم و مبنای تعهد بیان انگیزه
@@ خط ۱۱۴: / خط ۱۱۴: @@
 مبحث اول: مبانی تعهد ارایه اطلاعات
-گفتار اول: تعهد ارایه اطلاعات بر مبنای رضایت
+گفتار اول: تعهد ارایه اطلاعات بر مبنای [[رضایت]]
 گفتار دوم: تعهد ارایه اطلاعات بر مبنای حسن نیت
@@ خط ۱۲۲: / خط ۱۲۲: @@
 مبحث دوم: معیار شناسایی و محدوده تعهد ارایه اطلاعات
-گفتار اول: معیار شناسایی: جهل مشروع
+گفتار اول: معیار شناسایی: [[جهل مشروع]]
 گفتار دوم: محدوده تعهد ارایه اطلاعات
@@ خط ۱۳۲: / خط ۱۳۲: @@
 گفتار دوم: تعهد به اخطار دادن
-گفتار سوم: تعهد به مشاوره
+گفتار سوم: [[تعهد به مشاوره]]
 فصل چهارم: تعهد به انطباق قرارداد
@@ خط ۱۴۶: / خط ۱۴۶: @@
 مبحث سوم: نقد مبانی تعهد به انطباق قرارداد
-گفتار اول: اراده ضمنی طرفین
+گفتار اول: [[اراده ضمنی]] طرفین
-گفتار دوم: نظریه غبن
+گفتار دوم: [[نظریه غبن]]
-گفتار سوم: نظریه علت
+گفتار سوم: [[نظریه علت]]
-گفتار چهارم: نظریه دارا شدن بلاجهت
+گفتار چهارم: نظریه [[دارا شدن بلاجهت]]
-گفتار پنجم: قواعد فقهی لاضرر و عسر و حرج
+گفتار پنجم: قواعد فقهی [[قاعده لاضرر|لاضرر]] و [[عسر و حرج]]
 گفتار ششم: حسن نیت
@@ خط ۱۶۲: / خط ۱۶۲: @@
 مبحث پنجم: قلمرو اجرایی تعهد به انطباق قرارداد
-گفتار اول: توجیه اختیار قاضی در انطباق قرارداد
+گفتار اول: توجیه اختیار [[قاضی]] در [[انطباق قرارداد]]
 گفتار دوم: حدود اختیار قاضی در انطباق قرارداد
@@ خط ۱۶۸: / خط ۱۶۸: @@
 فصل پنجم: تحمیل صبر و کاهش میزان تعهد
-مبحث اول: مهلت عادله
+مبحث اول: [[مهلت عادله]]
 گفتار اول: اقدامات تحمیلی توسط قاضی: صبر، کاهش میزان تعهد
@@ خط ۱۹۷: / خط ۱۹۷: @@
 * توجه به منافع اطراف عقد
 * اصل همبستگی
+== مواد مرتبط ==
+* ماده 10 قانون مدنی
+* ماده 190 قانون مدنی
+* [[اصل 2 قانون اساسی]]
+* [[اصل 3 قانون اساسی]]
+* [[اصل 166 قانون اساسی]]
+* [[اصل 167 قانون اساسی]]
+* [[ماده 219  قانون مدنی]]
+* [[ماده 12 قانون بیمه]]
+* [[ماده 13 قانون بیمه]]
+* [[ماده 3 قانون حمایت از مصرف کنندگان]]
+* [[ماده 7 قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو]]
+* [[ماده 46 قانون تجارت الکترونیک]]
+* [[ماده 1102  قانون مدنی فرانسه]]
+* [[ماده 1103  قانون مدنی فرانسه]]
+* [[ماده 1104  قانون مدنی فرانسه]]
+* [[ماده 1134  قانون مدنی فرانسه]]
+* [[ماده 1171  قانون مدنی فرانسه]]
+* [[ماده 1195  قانون مدنی فرانسه]]