وصیت

به تملیک مال اعم از عین یا منافع یا اعطای حق تصرف آن برای دیگری بعد از دوران حیات، وصیت گویند. وصیت را به معنای وصل و الحاق دانسته‌اند؛ گویا موصی با وصیت، تصرفات زمان حیات خود در اموالش را، به تصرفات پس از وفات خویش، وصل می‌کند.

انشای اراده موصی، دلالت بر این دارد که وصیت، عملی حقوقی است، قصد انشاء، باید به وسیله الفاظی که صراحت در معنای وصیت دارد؛ احراز گردد؛ نظیر ذکر لفظ (موت) در وصیت نامه.

وصیت، از مصادیق احوال شخصیه، به‌شمار می‌آید، اعم از غیر تبرعی و تبرعی، نظیر وصیت به ابراء، یا وصیت بر محصور.

رویه قضایی

• نظریه شماره 7/1402/84 مورخ 1402/03/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره وصیت هایی که مطابق قانون امور حسبی تنظیم نشده است

مواد مرتبط

• مواد ۸۲۵ تا ۸۶۰ قانون مدنی

ماهیت

عقد یا ایقاع بودن

همان گونه در امکان رجوع از وصیت، تردیدهایی وجود دارد؛ در عقد یا ایقاع بودن آن نیز، اختلافاتی مطرح است.

اقسام

وصیت تملیکی

مقاله اصلی: "وصیت تملیکی"

وصیت تملیکی عبارت است از این که کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.

وصیت عهدی

مقاله اصلی: "وصیت عهدی"

وصیت عهدی عبارت است از این که، شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مأمور می‌نماید.

وصیت عام

مقاله اصلی: "وصیت عام"

وصیت عام، عبارت است از وصیتی که برای مصرف محدود و محصور، انشاء نشده باشد.

مقالات مرتبط

• ارث و وصیت ؛حق یا حکم؟

• تبیین و تحلیل دلائل عقد یا ایقاع بودن وصیت تملیکی در فقه و حقوق با محوریت نظر استاد جعفری لنگرودی
• عهدی یا تملیکی بودن اجارة اشخاص
• بررسی فقهی و حقوقی ارث رد و اجازه در معاملات غیر نافذ

کتب مرتبط

• احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی

• بررسی فقهی حقوقی وصیت مواد 860 - 825 قانون مدنی (محقق داماد)

• حقوق مدنی( وصیت)

• حقوق مدنی (صفایی و شعبانی کندسری)
• دوره مقدماتی حقوق مدنی (شفعه، وصیت، ارث)
• شرح حقوق مدنی ایران (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)
• شفعه، وصیت، ارث
• تطبیق قوانین خانواده، ارث و وصیت تاجیکستان و ایران (ترجمه: اردلانی)
• شرح حقوق مدنی ایران (وصیت در حقوق ایران و مذاهب اسلامی)

جستارهای وابسته

• ارث
• تنفیذ وصیت
• رجوع از وصیت
• موصی
• موصی به
• موصی له
• وصی
• وصیت کلی
• وصیت به کلی در معین
• وصیت به محرومیت از ارث
• وصیت تملیکی
• وصیت عهدی
• وصیت غیرمشروع
• وصیت مازاد بر ثلث
• وصیت به نفع حمل
• وصیت بر معدوم
• وصیت نامه