بررسی و مقایسه جرایم «بازداشت غیر قانونی» و«آدم ربایی» در حقوق جزای ایران
بررسی و مقایسه جرایم «بازداشت غیر قانونی» و«آدم ربایی» در حقوق جزای ایران نام مقاله ای از محمد آبانگاه و محسن رهامی بوده که در دوره چهارم شماره یازدهم (بهار 1390) فصلنامه تحقیقات حقوقی بین المللی منتشر شده است.
چکیده
بازداشت غير قانونی و آدم ربايی از حيث اينكه آزادی رفت و آمد اشخاص را مورد تعرض قرار مي دهند از جمله جرايم عليه حيثيت معنوي اشخاص است، گرچه در مواردي صدمات بدني نيز بزه ديده اين دو جرم را تهديد مي كند، كه در صورت اخير موضوع از مصاديق تعدد جرم خواهد بود. بين جرايم بازداشت غيرقانوني وآدم ربايي كه به صورت خاص به ترتيب در مواد385 و 126 قانون مجازات اسلامی مورد تصريح قرارگرفته اند ونيز جرايم مشابه و مرتبط نظير مواد 375 و 156 قانون مزبور هم از جهت حكمي و مفهومي و هم از جهت موضوعي تداخل وجود دارد. تداخل وهم پوشاني مواد قانوني بعضا موجب اختلاف برداشت قضات ولا آرا و در نتيجه تضييع حقوق متهمان ميشود. اين مقاله ضمن تالش درجهت تعيين دقيق قلمرو حكمي و موضوعي مواد مربوطه در مواردي كه تداخل مزبور وجود دارد، پيشنهاد اصلاح و ابهام زدايي را به قانونگذار ارايه مي- دهد. با وجود اين تفاوت اساسي اين جرايم صرف نظر از عناصر قانوني مجزا از لحاظ عنصر مادي در رفتار مادي اين جرايم است، به گونهاي كه يكي مستلزم نقل مكان است )آدم ربايي( و ديگري بدون اين ويژگي محقق ميشود. )بازداشت غيرقانوني( و از لحاظ عنصر معنوي نيزوجود انگيزهي سوء مجرمانه در ساختار جرم آدم ربايي و مخفي كردن موضوع مادهي 126 آن را از جرم بازداشت غيرقانوني موضوع ماده ي385 متمايز ميسازد. اين درحالي است كه صرف نظر از وسعت و دايره شمول جرايم مرتبط ومشابه؛يعني، جرايم موضوع مواد375 و،156 بدون موثر بودن انگيزه ي مجرمانه به ترتيب خصوصيت مرتكب و بزه ديده شرط اساسي تحقق اين جرايم است.
کلیدواژه ها
- بازداشت غیرقانونی
- توقیف
- حبس
- مخفی کردن
- آدم‌ربایی
- ربودن طفل تازه متولد شده