جمع پراکنده؛ جستاری در وضعیت و احکام بیع مال مرهونه: مطالعه تطبیقی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
دانش حقوق مدنی
عنوانجمع پراکنده؛ جستاری در وضعیت و احکام بیع مال مرهونه: مطالعه تطبیقی
نویسندهمحمود کاظمی
علی احمدی بیاضی
محور موضوعیحقوق مدنی
حقوق خصوصی
سال نشر۱۴۰۱
منتشر شده درنشریه دانش حقوق مدنی
دوره۱۱
شماره۲۲
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


جمع پراکنده؛ جستاری در وضعیت و احکام بیع مال مرهونه: مطالعه تطبیقی عنوان مقاله ای از محمود کاظمی و علی احمدی بیاضی است که در اسفند 1401 و شماره 22 نشریه علمی دانش حقوق مدنی منتشر شده است.

چکیده

در خصوص وضعیت و احکام بیع مال مرهونه (یا هر نوع معامله ناقله) از سوی راهن در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران اختلاف نظر بسیاری وجود دارد و این امر سبب تشتت آرا در محاکم شده است. مبنای این اختلاف آن است که آیا این معامله را باید در زمره تصرفات منافی حقوق مرتهن دانست، یا خیر؛ درحالی که نظر مشهور فقیهان امامیه، بلکه قریب به اتفاق آنان (جزء عده‌ای از معاصران)، بر«عدم نفوذ» این معامله است و حقوقدانان نزدیک به زمان تصویب قانون مدنی هم از آن پیروی کرده‌اند. حقوقدانان معاصر معتقد به صحت این نوع معامله هستند و رویه قضائی هم به این نظر تمایل پیدا کرده است. از بررسی مواد مختلف قانون مدنی استنباط می‌گردد که از نظرگاه قانون مدنی باید این معامله را «غیرنافذ» دانست که با اجازه مرتهن یا فک رهن از ابتدا تنفیذ می‌گردد. در این مقاله تلاش کرده‌ایم ضمن تبیین مبانی منطقی و نقلی این دیدگاه در فقه امامیه وحقوق موضوعه ایران، تردیدهای موجود را برطرف کرده و احکام و آثار این معامله را معین کنیم. با مطالعه تطبیقی وضعیت این معامله، ثابت شده که در حقوق فرانسه این معامله غیر قابل استناد است.

کلید واژه ها

  • اذن مرتهن 
  • الزام بایع به فک رهن 
  • انتقال مال مرهونه 
  • شرط طلق بودن مبیع 
  • غیر نافذ

مواد مرتبط