رای دادگاه درباره اثر قتل غیر عمد بر توارث (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۳۴۵)
.png) | |
| شماره دادنامه | ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۳۴۵ |
|---|---|
| تاریخ دادنامه | ۱۳۹۲/۰۳/۲۸ |
| نوع رأی | رأی شعبه |
| نوع مرجع | دادگاه تجدیدنظر استان |
| گروه رأی | رای حقوقی |
| موضوع | اثر قتل غیر عمد بر توارث |
| قاضی | خشنودی صلاتی سید موسوی |
چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره اثر قتل غیر عمد بر توارث: فقط قتل عمد مانع ارث بردن قاتل از مقتول می شود و قتل غیرعمد مانع از توارث نیست.
رأی دادگاه بدوی
در مورد دادخواست آقای ر.ع. به طرفیت ش. به خواسته الزام خوانده به پرداخت سهم الارث وی از دیه همسر متوفیه خود در حادثه تصادف به نام خانم ف.الف. مطابق قرارداد بیمه ای به شماره ۲۲۷۹/۱۶/۶۰۰/۸۷ به شرح دادخواست با ملاحظه لایحه دفاعیه خوانده مضبوط به شماره ۶۰۶۰۰۴۹۶ ۹۱/۳/۳ و صرف نظر از اینکه دفاع مذکور با تعلیل این که خواهان به عنوان مسبب حادثه جزو شخص ثالث نیست تا تحت شمول دیه ثالث باشد از مقبولیت برخوردار نیست چه اینکه خواهان به عنوان راننده مقصر دیه خود را طلب نمی کند بلکه دیه همسرش را که سرنشین بوده و تحت شمول شخص ثالث است طلب می نماید، مع ذالک با توجه به این که خواهان حسب مقررات و دادنامه کیفری مقصر حادثه رانندگی منتهی به قتل همسر خود شده و مطابق فتاوی و عموم و یا اطلاق قانون مدنی که قاتل را در خصوص دیه مقتول منع می نماید و همان گونه که امام قدس سره در موانع ارث در تحریرالوسیله و دیگر فقها فرموده اند قاتل محجوب از دیه مقتول است و به عبارت دیگر قتل، حاجب و مانع از استحقاق سهم الارثی قاتل از دیه مقتول می گردد و همان گونه که از مفاد و موارد حجب معلوم است این امر نافی ایفای تمامیت دیه مقتول به وارث وی با استثنای قاتل نمی باشد، بر این اساس خواسته خواهان از این جهت که سببیت قتل را ولو به صورت شبه العمد داشته و محجوب از ارث در این خصوص می باشد فاقد توجه بوده حکم به رد خواسته صادر و اعلام می دارد به این نکته تأکید می گردد که تمام دیه متوفیه ف.الف. بدون کسر و انکسار سهم الارث فرضی زوج پرداخت می گردد، النهایه سهم زوج به لحاظ حجب و منع به نسبت سهم الارث بین دیگر ورثه مطابق مقررات ارث تقسیم می گردد و بیمه گر حق کاهش در پرداخت ندارد. رأی صادره پس از ابلاغ تا بیست روز قابل اعتراض است.
رئیس شعبه ۴۱ دادگاه عمومی حقوقی تهران سید موسوی
رأی دادگاه تجدیدنظر استان
تجدیدنظرخواهی آقای ر.ع. با وکالت آقای م.ع. به طرفیت ش. نسبت به دادنامه شماره ۱۷۱ مورخه ۹۱/۳/۷ شعبه ۴۱ دادگاه عمومی تهران که به موجب آن دعوی تجدیدنظرخواه به خواسته مطالبه دیه فوت همسر نامبرده به میزان سهم الارث وی حکم بر رد دعوی صادر گردیده، وارد است و دادنامه تجدیدنظرخواسته به جهت مغایرت با مقررات قانونی مخدوش است زیرا؛ اولا به موجب ماده ۸۸۰ قانون مدنی صرفا قتل عمد مورث توسط وارث از موانع ارث دانسته شده و نمی توان دامنه استثناء یاد شده را به قتل غیرعمد و غیره تسری داد و (با) فرض وجود صراحت قانونی به موجب ماده ۳ قانون آیین دادرسی مدنی موجبی برای مراجعه به فتاوی و اقوال فقهای عظام وجود ندارد، فلذا ارتکاب قتل غیرعمدی همسر تجدیدنظرخواه به جهت بی احتیاطی در امر رانندگی از جانب ایشان مانع استیفای حقوقی که به موجب قرارداد بیمه مصون از تعرض باقیمانده برای نامبرده متصور است نمی باشد. ثانیا همان گونه که شرکت بیمه خوانده دعوی در لایحه تقدیمی خود به شماره ۴۹۶ مورخه ۹۱/۳/۳ وارده به دفتر دادگاه محترم بدوی اذعان داشته بر اساس تبصره ۶ ماده ۱ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث مصوب سال ۱۳۸۷ منظور از شخص ثالث هر شخصی است که به سبب حوادث وسیله نقلیه موضوع این قانون دچار زیان های بدنی و یا مالی شود به استثنای راننده مسبب حادثه، فلذا دفاع خوانده دعوی به اینکه راننده مسئول حادثه استحقاق دریافت خسارت وارده به همسر ایشان را ندارد بر خلاف تبصره یاد شده می باشد و رافع مسئولیت بیمه گر به جبران خسارت مذکور نیست زیرا منظور از تبصره یاد شده این است که راننده مقصر حادثه نمی تواند به استناد قرارداد بیمه خسارات وارده ناشی ار صدمات به خود را مطالبه نماید و در مانحن فیه دلیلی که حکایت از پرداخت سهم الارث تجدیدنظرخواه داشته باشد ارائه نشده و بر فرض پرداخت آن به دیگران موجب برائت ذمه بیمه گر در مقابل تجدیدنظرخواه نمی باشد، بر همین اساس به نظر این دادگاه تجدیدنظرخواهی به عمل آمده موجه تشخیص مستندا به بند ماده ۳۴۸ و ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی ضمن نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته مستندا به ماده ۵ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری فوق الاشاره تجدیدنظرخوانده را به پرداخت سهم الارث تجدیدنظرخواه از دیه مقدر مربوط به همسر متوفیه ایشان و پرداخت خسارت دادرسی مربوط محکوم نموده اعلام می دارد. رأی صادره قطعی است .
مستشاران شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان تهران
خشنودی صلاتی
مواد مرتبط
- ماده ۸۸۰ قانون مدنی
- ماده ۳ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی