رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ادعای عسر و حرج به جهت عقیم بودن زوج
 | |
| شماره دادنامه | ۹۵۰۹۹۷۰۹۴۲۶۰۰۰۴۱ |
|---|---|
| تاریخ دادنامه | ۱۳۹۵/۰۴/۰۲ |
| نوع رأی | رأی شعبه |
| نوع مرجع | شعبه دیوان عالی کشور |
| شعبه | انتقالی |
| گروه رأی | رای حقوقی |
| موضوع | ادعای عسر و حرج به جهت عقیم بودن زوج |
| قاضی | یوسف هاشم پور جعفرالهی |
رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ادعای عسر و حرج به جهت عقیم بودن زوج: از آنجایی که در قانون، عقیم بودن زوج، به عنوان یکی از مصادیق عسر و حرج زوجه ذکر نشده است، این امر نمی تواند مبنای درخواست طلاق از ناحیه زوجه باشد.
رأی خلاصه جریان پرونده
برابر محتویات پرونده خانم ب. ش. دادخواستی به طرفیت آقای پ. ت. با قیمومت خانم فاطمه ت. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش به جهت حصول شرط ضمن عقد نکاح (ناباروری زوج) تقدیم و در شرح خواسته آمده است در سال ۸۸ عقد دائمی با خوانده داشتم و پس از ۵ سال زندگی مشترک صاحب فرزند نشده ایم و با تحقق شرط ضمن عقد تقاضای گواهی عدم امکان سازش را نمود ص۷ پرونده به شعبه هفتم دادگاه حقوقی اسلامشهر ارجاع و در تاریخ ۹۴/۶/۱۸ با حضور طرفین تشکیل زوجه خواسته خود را مطرح و بیان کرد زوج نابارور است و قیم زوج بیان داشت که زوجه همکاری نکرد و به آزمایش نرفت وکیل زوجه بیان داشت که زوجه حقوقش را می خواهد ص۱۸ نتیجه بارداری منفی اعلام شد ص۲۹ تلاش داوران بی نتیجه بود ص۳۲ دادگاه طی دادنامه شماره ۱۸۹۵ مورخ ۹۴/۱۰/۲۵ رأی به طلاق صادر نمود و با پرداخت مهریه و نفقه هر ماه به مبلغ ۱۵۰ هزار تومان از تاریخ دادخواست تا اجرای صیغه طلاق و مدت اعتبار این رأی را شش ماه تعیین کرد ص۴۲ گواهی پزشکی قانونی به تاریخ ۹۴/۱۱/۳ حکایت از عدم باروری زوج دارد ص۴۵ پس از ابلاغ رأی نسبت به آن قیم زوج اعتراض نمود و پرونده در شعبه ۱۱ دادگاه تجدیدنظر استان تهران مطرح که دادنامه ۳۹ مورخ ۹۵/۱/۱۷ رأی بدوی تأیید شد ص۷۵ پس از ابلاغ رأی نسبت به آن از سوی قیم زوج فرجام خواهی شد و در لایحه آمده است ۱- زوجه و خانواده اش از وضعیت جسمانی زوج مطلع بودند و مسئله عقیم بودن را در شعبه دوم دادگاه مطرح و نتیجه نگرفت و رأی قطعی شد ۲- در خصوص داوری اعتراض دارم چون به من ابلاغ نشد و دادگاه رأسا داور تعیین کرد ۳- عسر و حرج زوجه ثابت نیست ۴- علت صدور طلاق بائن مشخص نیست ۵- نسبت به مهریه حکم اعسار صادر شد و تقسیط شد ۶- چون فرزند شهید هستم پرونده باید در شعبه ویژه رسیدگی می شد و شعبه هفتم اسلامشهر صلاحیت نداشته است در نهایت درخواست نقض رأی را نمود ص ۷۶ تا ۷۹ زوجه در پاسخ لایحه بیان داشت ۱- در ضمن عقد وکالت من داده شد که در صورت ناباروری تقاضای طلاق نمایم و این شرط با گذشت ۵ سال محقق می شود که الان با گذشت ۵ سال محقق شد ۲- در پرونده استنادی فسخ نکاح بود و موضوع طلاق نبود ۳- زوج در لایحه تقدیمی به عقیم بودن خود اقرار کرد ۴- داور را دادگاه انتخاب کرد ۵- صرف ناباروری موجب عسر و حرج است ۶- چون طلاق به درخواست زوجه است طلاق رجعی معنی ندارد پس باید بائن باشد ۷- حکم اعسار از پرداخت مهریه و تقسیط آن با معرفی مال رأی صادره اعسار نقض شد ۸- تخصیص شعبه برای خانواده شاهد موجب سلب صلاحیت دادگاههای دیگر نیست ص ۸۸ - ۸۷ پرونده پس از سیر مراحل قانونی به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع گردید اکنون با تهیه گزارش لازم معد برای صدور رأی مقتضی می باشد.هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای یوسف هاشم پور عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده در خصوص دادنامه شماره ۳۹ - ۹۵/۱/۱۷ تجدیدنظر خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:
رأی شعبه دیوان عالی کشور
با توجه به محتویات پرونده و مستندات ابرازی دادنامه فرجام خواسته مخدوش است زیرا: اولا خواهان بدوی از باب تحقق بند ۱۰ از شروط عقدنامه تقاضای طلاق نموده است نه از باب عسر و حرج. بفرض که تلویحا به عسر و حرج هم اشاره کرده باشد دادگاه بدوی در خصوص عسر و حرج تحقیق ننموده است و تبصره ذیل ماده ۱۱۳۰ ق.م هم عقیم بودن را از موارد عسر و حرج نشمرده است. ثانیا دادگاه بدوی مشخص ننموده است طلاق مورد حکم از چه باب بائن است؟ و مورد از موارد کدام بند از ماده ۱۱۴۵ ق.م می باشد که دادگاه به آن ماده استناد نموده است. ثالثا دادگاه تجدیدنظر استان به ایرادهای اساسی رأی بدوی توجه ننموده و رأی بدوی را با حذف مسئله نفقه مورد تأیید قرار داده است. علی هذا به لحاظ نقص فوق الذکر با نقض رأی فرجام خواسته به استناد بند ۵ ماده ۳۷۱ و شق الف ماده ۴۰۱ ق.آ.د.م رسیدگی به همان شعبه محول میگردد.
جعفر الهی(رئیس)
یوسف هاشم پور(عضو معاون)
مواد مرتبط
- ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی
- ماده ۱۱۴۵ قانون مدنی
- ماده ۳۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۴۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی