رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح رسیدگی به دعوی بطلان طلاق
 | |
| شماره دادنامه | ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۶۸۰۱۷۷۵ |
|---|---|
| تاریخ دادنامه | ۱۳۹۱/۱۲/۰۸ |
| نوع رأی | رأی شعبه |
| نوع مرجع | شعبه دیوان عالی کشور |
| شعبه | شعبه ۸ دیوانعالی کشور |
| گروه رأی | رای حقوقی |
| موضوع | دادگاه صالح رسیدگی به دعوی بطلان طلاق |
| قاضی | عبدالعلی ناصح حسن عباسیان اللهیاری |
رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح رسیدگی به دعوی بطلان طلاق: محل اجرای صیغه طلاق و ثبت آن نمی تواند موجد صلاحیت برای دادگاهی که صیغه طلاق در حوزه قضائی آن جاری و به ثبت رسیده بوده باشد و در نتیجه رسیدگی به دعوای ابطال سند طلاق، مطابق قواعد عمومی راجع به تعیین دادگاه صالح، در صلاحیت دادگاهی که خوانده در حوزه قضائی آن اقامت دارد خواهد بود.
رأی خلاصه جریان پرونده
خانم م.م. به توسط وکیل خود به طرفیت آقای پ.د. دادخواستی به خواسته ابطال سند طلاق به شماره ۱۱۹۹-۸۹/۱/۱۹ دفتر طلاق ۱۱۶ تهران تقدیم و آدرس محل اقامت خوانده را در حوزه قضائی شهرستان ش اعلام نموده است. دادخواست مطروحه در شعبه چهاردهم دادگاه حقوقی ش ثبت و با تعیین وقت از طرفین دعوت به رسیدگی به عمل آمد. اخطاریه خوانده حسب گزارش مأمور ابلاغ در همان آدرس مقید در دادخواست با تحویل آن به مادرش طبق ماده ۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی ابلاغ گردیده است خانم الف.د. وکیل پایه یک و مشاور حقوقی با تقدیم وکالت نامه خود را وکیل خوانده معرفی نموده است. در جلسه دادرسی مورخ ۹۱/۴/۲۶ که با حضور وکلای طرفین تشکیل گردیده وکلا به اتفاق اظهار داشتند موکلان ما در خارج از کشور بوده و در ایران نمی باشند و سپس وکیل خواهان و نیز وکیل خوانده هر یک مدافعات خود را در ماهیت دعوی مطروحه بیان نموده اند که در صورت مجلس منعکس گردید و وکیل خواهان اضافه نموده که دلیل طرح خواسته ابطال سند طلاق عدم رعایت تشریفات قانونی در تنظیم و صدور سند مذکور بوده است و در زمان تنظیم سند مذکور دادنامه صادره که مبنای صدور این سند طلاق بوده، هنوز قطعیت نیافته بود فلذا تشریفات ثبتی لازم الرعایه در مانحن فیه تحقق نیافته است. دادگاه پس از اقداماتی سرانجام به موجب رأی شماره ۹۶۷-۹۱/۵/۲۸ با اعلام اینکه صیغه طلاق در تهران جاری و به صورت سند رسمی در دفتر ۱۱۶ تهران به ثبت رسیده است و رسیدگی به چگونگی و علت اجرای صیغه طلاق و ثبت آن قبل از اینکه دادنامه بدوی قطعی شده باشد سهل و آسان تر است و محل عملیات ثبت و اجرای صیغه طلاق حوزه قضائی تهران است و ایقاع نوعی قرارداد است لذا به استناد ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی قرار عدم صلاحیت خود را به صلاحیت محاکم خانواده تهران صادر نموده و پس از وصول پرونده به دادگستری تهران و ثبت آن در شعبه ۲۶۴ دادگاه خانواده شعبه مرجوع الیه در وقت فوق العاده به موجب رأی شماره ۱۲۴۴- ۹۱/۸/۱۷ به استدلال اینکه موضوع خواسته ابطال سند طلاق بوده و به موجب ماده واحده قانون اختصاص تعدادی از دادگاه های موجود به دادگاه های موضوع اصل ۲۱ قانون اساسی صلاحیت محاکم خانواده در ۱۳ بند مشخص گردیده و ابطال اسناد رسمی من جمله سند طلاق از صلاحیت محاکم حقوقی بوده و از طرفی با عنایت به اینکه مطابق ماده ۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی دعوا باید در دادگاهی اقامه شود که خوانده در حوزه قضائی آن اقامتگاه قانونی داشته و با عنایت به عدم اقامت خوانده در شهرستان تهران و اینکه موضوع خواسته نیز مشمول ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی نبوده لذا دادگاه مستندا به ماده ۱۱ و بند الف ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی قرار عدم صلاحیت خود را به اعتبار و شایستگی محاکم حقوقی ش صادر و سپس به لحاظ حدوث اختلاف در صلاحیت پرونده را به دیوان عالی کشور ارسال و پس از وصول جهت حل اختلاف به این شعبه ارجاع گردیده است.
رأی شعبه دیوان عالی کشور
در خصوص اختلاف در صلاحیت فی مابین شعبه ۱۴ دادگاه خانواده ش و شعبه ۲۶۴ دادگاه خانواده تهران در رسیدگی به دعوی مطروحه به خواسته ابطال سند طلاق شماره ۱۱۹۹- ۸۹/۱/۱۹ دفتر ثبت طلاق شماره ۱۱۶ تهران به جهت اینکه پیش از قطعیت دادنامه شماره ۱۵۲۴- ۸۸/۱۲/۲۳ شعبه ۱۴ دادگاه خانواده ش صیغه طلاق در دفتر طلاق مزبور جاری و به ثبت رسیده است با توجه به محتویات پرونده نظر به اینکه دعوی مطروحه با توجه به عنوان خواسته آن از شمول دعاوی موضوع ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی خارج بوده و محل اجرای صیغه طلاق و ثبت آن نمی تواند موجد صلاحیت برای دادگاهی که صیغه طلاق در حوزه قضائی آن جاری و به ثبت رسیده بوده، باشد و در نتیجه رسیدگی به این دعوی طبق قاعده عمومی مقرر در صدر ماده ۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی در صلاحیت دادگاهی که خوانده در حوزه قضائی آن اقامت دارد خواهد بود و نظر به اینکه خواهان در دادخواست تقدیمی محل اقامت خوانده را در حوزه قضائی ش اعلام نموده است لذا به اعتبار محل اقامت خوانده و اینکه در مقام اجرای دادنامه صادره از شعبه ۱۴ دادگاه خانواده ش به شماره فوق الذکر اقدام به اجرای صیغه طلاق و ثبت آن گردیده است رسیدگی به دعوی مطورحه در صلاحیت دادگاه عمومی ویژه خانواده شهرستان ش بوده و در اجرای تبصره ماده ۲۷ قانون آیین دادرسی مدنی ضمن تأیید رأی شماره ۱۲۴۴-۹۱/۸/۱۷ شعبه ۲۶۴ دادگاه خانواده تهران و نقض رأی شماره ۰۰۹۶۷ مورخ ۹۱/۵/۲۸ شعبه ۱۴ دادگاه خانواده ش و تأیید صلاحیت این دادگاه در رسیدگی به دعوی مطروحه فی مابین محاکم مرقوم حل اختلاف می گردد. مقرر می دارد پرونده از موجودی کسر و به مرجع ذی ربط اعاده گردد.
رییس شعبه ۸ دیوان عالی کشور- مستشاران
عباسیان - ناصح - اللهیاری
مواد مرتبط
- ماده ۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۲۷ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی
- اصل ۲۱ قانون اساسی