عزل متولی

حکم عزل متولی در ماده ۷۹ قانون مدنی پیش بینی شده است و به موجب آن، واقف یا حاکم نمی‌تواند کسی را که در ضمن عقد وقف، متولی قرار داده شده ‌است، عزل کند مگر در صورتی که حق عزل شرط شده باشد و اگر خیانت متولی ظاهر شود، حاکم ضم امین می‌کند.

به نظر برخی از حقوقدانان، تولیت، عقدی است لازم که پس از ایجاب و قبول، قابل فسخ نمی‌باشد. لزوم وقف، مقتضی این است که پس از قبض موقوفه، واقف حق عزل متولی را نداشته باشد؛ اما عزل وی پیش از تحقق قبض، از حقوق واقف می‌باشد، بنابراین نمی‌توان تولیت را وکالت دانست؛ زیرا پس از قبول متولی، نه واقف می‌تواند او را عزل نماید و نه خود وی، می‌تواند از سمت خود استعفا دهد، به عبارت دیگر واقف، چه پیش از قبول متولی و چه پس از آن، نمی‌تواند وی را عزل نماید؛ اما چون پیش از قبض عین موقوفه، وقف محقق نگردیده، می‌تواند متولی را برکنار نماید.

مواد مرتبط

• ماده ۷۹ قانون مدنی

• ماده ۷ قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه

شرایط

واقف، حق عزل متولی را ندارد؛ مگر اینکه ضمن وقف، چنین حقی را به نفع خود شرط نموده باشد.

در رویه‌ قضایی

• به موجب نظریه‌های مشورتی شماره ۲۳۴۸/۷ مورخه ۱۳۷۱/۵/۵ و شماره ۴۶۴۵/۷ مورخه ۱۳۷۷/۹/۷ اداره حقوقی قوه قضاییه، در صورت خیانت، تعدی و تفریط، و اهمال و مسامحه متولی، دادگاه، حق عزل او را خواهد داشت؛ مگر در موردی که وی، ضمن عقد وقف تعیین گردیده و عزل او نیز، شرط نشده باشد.

مقالات مرتبط

• بررسی ماهیت حقوقی استعفا در اعمال حقوقی

جستارهای وابسته

• تولیت

• متولی

• وقف
• انعزال متولی
• عزل