نظریه شماره 7/1402/68 مورخ 1402/06/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین حداقل مجازات در بزه تهدید علیه بهداشت عمومی
 | |
| شماره نظریه | ۷/۱۴۰۲/۶۸ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۱۴۰۲-۱۸۶/۳-۶۸ک |
| تاریخ نظریه | ۱۴۰۲/۰۶/۰۴ |
| موضوع نظریه | قانون مجازات اسلامی |
| محور نظریه | تعیین حداقل مجازات |
چکیده نظریه شماره 7/1402/68 مورخ 1402/06/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین حداقل مجازات در بزه تهدید علیه بهداشت عمومی:مطابق تبصره ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی چنانچه دادگاه در حکم خود نظر به تعیین مجازات حبس به بیش از حداقل مجازات مقرر قانونی داشته باشد، باید علت صدور حکم به بیش از حداقل مجازات قانونی را ذکر کند و همچنین با توجه به ملاک بند ۲ ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین و ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی و مواد ۶۵ و ۶۶ این قانون، قانونگذار صدور حکم به کمتر از ۹۱ روز حبس به عنوان مجازات اصلی را جایز ندانسته است. بنابراین در فرض استعلام که مجازات قانونی جرم تا یک سال حبس و فاقد حداقل است چون نظر قانونگذار بر تعیین حبس کمتر از ۹۱ روز نیست، لذا ۹۱ روز حبس باید به عنوان ملاک قانونی تعیین مجازات در نظر گرفته شود.
استعلام
در راستای تبصره ماده ۲ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹ چنانچه دادگاه در حکم صادره مجازات حبس را بیش از حداقل مجازات مقرر در قانون تعیین کند، باید مبتنی بر بندهای مقرر در این ماده (ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲) و یا سایر جهات قانونی، علت صدور حکم به بیش از حداقل مجازات مقرر قانونی را ذکر کند. عدم رعایت مفاد این تبصره موجب مجازات انتظامی درجه چهار می باشد . تبصره یاد شده دلالت بر این موضوع دارد که قانونگذار قضات دادگاه های کیفری را مکلف نموده است که در تعیین مجازات حبس حداقل مقرر کیفر قانونی را به عنوان اصل و قاعده مد نظر قرار دهند و صدور حکم حبس بیش از حداقل مقرر قانونی بایستی استثنا محسوب و در راستای ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ اعمال گردد؛ اما قانونگذار در ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵، کیفر ارتکاب بزه تهدید علیه بهداشت عمومی را صرفا حبس تا یک سال تعیین نموده است و هیچگونه حداقلی برای آن مشخص ننموده است؛ بنابراین چگونه می توان به موجب مقررات قانونی حداقل کیفر حبس بزه یادشده را مشخص و در آرای مربوطه قید نمود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
مطابق تبصره الحاقی به ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۹ چنانچه دادگاه در حکم خود نظر به تعیین مجازات حبس به بیش از حداقل مجازات مقرر قانونی داشته باشد، باید مبتنی بر بندهای مقرر در این ماده و یا سایر جهات قانونی، علت صدور حکم به بیش از حداقل مجازات قانونی را ذکر کند و همچنین با توجه به ملاک بند ۲ ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳ و تبصره الحاقی به ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۹ و مواد ۶۵ و ۶۶ این قانون، قانونگذار صدور حکم به کمتر از ۹۱ روز حبس به عنوان مجازات اصلی را جایز ندانسته است. بنابراین در فرض استعلام که مجازات قانونی جرم تا یک سال حبس و فاقد حداقل است چون نظر قانونگذار بر تعیین حبس کمتر از ۹۱ روز نیست، لذا ۹۱ روز حبس باید به عنوان ملاک قانونی تعیین مجازات در نظر گرفته شود.
مواد مرتبط
- ماده ۲ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
- ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی
- ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
- ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین
- ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی
- ماده ۶۵ قانون مجازات اسلامی
- ماده ۶۶ قانون مجازات اسلامی