نظریه شماره 7/98/1850 مورخ 1399/01/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره رعایت تشریفات رسیدگی بدوی جرایم اطفال و نوجوانان در مرحله تجدید نظر
 | |
| شماره نظریه | ۷/۹۸/۱۸۵۰ |
|---|---|
| شماره پرونده | ک۰۵۸۱-۸۶۱-۸۹ |
| تاریخ نظریه | ۱۳۹۹/۰۱/۱۸ |
| موضوع نظریه | آیین دادرسی کیفری |
| محور نظریه | کیفیت رسیدگی دادگاه تجدیدنظر استان |
چکیده نظریه شماره 7/98/1850 مورخ 1399/01/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره رعایت تشریفات رسیدگی بدوی جرایم اطفال و نوجوانان در مرحله تجدید نظر:احضار، جلب، رسیدگی به ادله، صدور رأی و سایر ترتیبات در دادگاه تجدیدنظر استان مطابق قواعد و مقررات مرحله نخستین است؛از جمله مقرراتی که رعایت آن توسط دادگاه اطفال و نوجوانان به عنوان دادگاه نخستین ضروری است، تعیین وکیل برای متهم نوجوان است. دادگاه تجدیدنظر استان بدون رعایت این ترتیب مجاز به تشکیل جلسه و رسیدگی نیست.حضور مشاوران در دادگاه تجدیدنظر استان برای رسیدگی به اعتراض محکوم نوجوان یا ولی وی و یا شاکی موضوعیت ندارد.
استعلام
مطابق ماده ۲۹۸ قانون آیین دادرسی کیفری،دادگاه اطفال و نوجوانان با حضور یک قاضی و یک مشاور تشکیل می شود. نظر مشاور مشورتی است و مطابق ماده ۴۱۵ قانون مذکور، در جرایمی که رسیدگی به آن ها در صلاحیت دادگاه کیفری یک است یا جرایمی که مستلزم پرداخت دیه یا ارش بیش از خمس دیه کامل است و در جرایم تعزیری درجه شش و بالاتر،دادسرا یا دادگاه اطفال و نوجوانان به ولی یا سرپرست قانونی متهم ابلاغ می نماید که برای او وکیل تعیین کند. در صورت عدم تعیین وکیل یا عدم حضور وکیل بدون عذر موجه در مرجع قضایی، برای متهم وکیل تعیین می شود و مطابق ماده ۴۵۴ قانون مذکور، احضار ،جلب، رسیدگی به ادله، صدور رای و سایر ترتیبات در دادگاه تجدیدنظر استان مطابق قواعد و مقررات مرحله نخستین است .
حال سوال اینجاست که چنانچه با اعتراض شاکی یا متهم و یا اولیای دم پرونده ای در شعبه تجدیدنظر استان ویژه رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان تشکیل شود، آیا رعایت تشریفات رسیدگی بدوی مثل الزام به حضور مستشار و تعیین وکیل تسخیری و غیره لازم می باشد ؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
اولا، مستنبط از ماده ۴۵۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، احضار، جلب، رسیدگی به ادله، صدور رأی و سایر ترتیبات در دادگاه تجدیدنظر استان مطابق قواعد و مقررات مرحله نخستین است ؛ و از جمله مقرراتی که رعایت آن توسط دادگاه اطفال و نوجوانان به عنوان دادگاه نخستین ضروری است، تعیین وکیل برای متهم نوجوان با رعایت ترتیبات مقرر در ماده ۴۱۵ قانون یاد شده است. بنابراین چنان چه با اعتراض شاکی یا متهم و یا اولیای وی پرونده ای در شعبه دادگاه تجدیدنظر استان (ویژه رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان) تشکیل شود، دادگاه تجدیدنظر استان بدون رعایت این ترتیب مجاز به تشکیل جلسه و رسیدگی نیست.
ثانیا، حکم موضوع تبصره ۲ ماده ۳۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ مبنی بر حضور مشاوران با رعایت شرایط مقرر در این قانون برای رسیدگی به جرایم نوجوانان در دادگاه کیفری یک، از مقررات مربوط به تشکیلات و سازمان دادگاه است و بدون نص قانونی قابل تسری به دیگر مراجع قضایی نیست و از آن جا که ماده ۴۲۶ قانون یاد شده به طور اطلاق ترکیب دادگاه تجدیدنظر استان را شامل رییس و دو مستشار دانسته و بر این ترکیب استثنایی وارد نشده است، لذا حضور مشاوران موضوع تبصره ۲ ماده ۳۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ در دادگاه تجدیدنظر استان که وفق ماده ۴۴۴ قانون پیش گفته برای رسیدگی به اعتراض محکوم نوجوان یا ولی وی و یا شاکی نسبت به رأی صادره از دادگاه اطفال و نوجوانان تشکیل جلسه داده است، موضوعیت ندارد.
مواد مرتبط
- ماده ۲۹۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۳۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۴۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۴۴۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
- ماده ۴۵۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲