مزاحمت برای اطفال یا زنان

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

در قانون

ماده 619 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، عنصر قانونی این جرم را تشکیل می دهد. عنصر مادی این جرم، ایجاد مزاحمت برای اطفال یا زنان یا توهین به آنان است، برخی از بکار گیری واژه «هر کس» در ماده فوق، چنین استنباط می کنند که مقصود قانونگذار، مزاحمت هر شخصی اعم از خویشاوند یا غریبه است، اما اداره حقوقی قوه قضاییه در این خصوص بیان نموده است که فلسفه وضع این ماده، حمایت از زنان در برابر تعرضات افراد غریبه است،[۱] اما همچنان گروهی معتقدند اگرچه لفظ «مزاحمت» ناظر به افراد غیر خویشاوند است اما امکان وقوع این رفتار، از سوی افراد نزدیک، نظیر همسر یا پدر نیز در شرایطی وجود دارد مانند پدر معتادی که با هدف مجبور کردن فرزند یا همسر خود به انحراف، مداوماً او را در خیابان ها تعقیب می کند.[۲]

عده ای توهین به زنان یا اطفال را یک نوع «توهین حیثیتی» در نظر گرفته اند که متفاوت از توهین های ساده است.[۳] بطور کلی توهین های گفتاری و رفتاری به زنان و اطفال، مشمول این جرم است.[۴] برای بررسی مفهوم طفل، میتوان به قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب 1381 مراجعه کرد، [۵] همچنین گروهی لفظ «اطفال» را ناظر به کودکانی می داند که به موجب ماده 1210 قانون مدنی هنوز به سن بلوغ شرعی نرسیده اند.[۶] شایان ذکر است که نمی توان مزاحمت نسبت به قربانیانی که هم مؤنث و هم طفل هستند را به استناد این ماده، مشمول مقررات تعدد معنوی دانست.[۷] عده ای معتقدند در راستای حمایت از حقوق خانواده، چنانچه رفتار خواستگار یک دختر، تبدیل به مزاحمت شود، میتوان آن را مشمول مجازات ماده فوق قرار داد.[۸]

برای تحقق این جرم، مزاحمت و توهین به زنان یا اطفال بایستی در اماکن و معابر عمومی صورت بگیرد، مقصود از «معابر عمومی»، خیابان ها و نیز کوچه هایی است که یا به اراضی مباحه منتهی شود یا راه در رو داشته باشد.[۹] نکته مهم این است که اگر چه قانون گذار در مقام تقیید جرم مورد بحث، به مکان های عمومی بوده است، اما نباید در تفسیر این اماکن، آن ها را محدود به مکان های عمومی کرد که در آیین نامه های خاص نظیر آیین نامه های نیروی انتظامی تحت عنوان معابر عمومی شناسایی شده اند، بلکه مقصود قانونگذار از معابر عمومی در این ماده، هر مکانی است که خصوصی نباشد.[۱۰]علاوه بر این، قید این نکته لازم است که در پاره ای از موارد، مکان های خصوصی نیز، برای برگزاری یک مراسم عزاداری یا جشن، محدودیتی برای حضور افراد مردم ایجاد نمیکنند و این مکان ها، به طور موقت تبدیل به یک مکان عمومی میشوند، در چنین شرایطی، وقوع جرم مورد بحث در این مکان ها نیز متصور است.[۱۱]

مجازات این جرم را باید اشد از مجازات توهین ساده و نیز توهین به مقامات دولتی دانست، چرا که به صورت توأمان شامل حبس و نیز شلاق است.[۱۲]

رویه های قضایی

بر اساس نظریه مشورتی شماره 4859/7-73/8/10، به کار بردن الفاظ رکیک برای تحقق این جرم شرط نیست، بلکه صرف اعمال مزاحمت آمیز، مصداق رفتار مجرمانه است.[۱۳]

مصادیق و نمونه ها

رفتار هایی نظیر بستن راه عبور زنان، تعقیب آن ها، حمله به زنان با وسایل نقلیه موتوری و ... نمونه هایی از این اعمال مجرمانه هستند.[۱۴]

منابع

  1. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 533688
  2. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 533700
  3. رضا شکری و قادر سیروس. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران). چاپ 8. مهاجر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 813364
  4. فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 20 تابستان 1382. شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 752164
  5. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 533648
  6. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 855328
  7. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 855332
  8. ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 905272
  9. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 342496
  10. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 533652
  11. رضا شکری و قادر سیروس. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران). چاپ 8. مهاجر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 813336
  12. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 533712
  13. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 674116
  14. فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 20 تابستان 1382. شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 752160