نظریه شماره 7/99/1201 مورخ 1399/09/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره حق تجدیدنظر دادستان در فرض اختلاف دادسرا و دادگاه نظامی در عنوان مجرمانه

چکیده نظریه شماره 7/99/1201 مورخ 1399/09/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره حق تجدیدنظر دادستان در فرض اختلاف دادسرا و دادگاه نظامی در عنوان مجرمانه:در فرضی که دادگاه نظامی دو،در اجرای ماده ۲۸۰ قانون آیین دادرسی کیفری،عنوان صحیح قانونی را غیر از عنوان مذکور در کیفرخواست تشخیص می دهد و بر این اساس مبادرت به صدور رأی می کند، دادستان حق تجدیدنظرخواهی از رأی را دارد.

شماره نظریه	۷/۹۹/۱۲۰۱
شماره پرونده	۹۹-۱۴۲-۱۲۰۱
تاریخ نظریه	۱۳۹۹/۰۹/۱۵
موضوع نظریه	آیین دادرسی کیفری
محور نظریه	اعتراض به آراء-صلاحیت-قرار بازداشت موقت

استعلام

فرضا در پرونده ای دادستان نظامی استان پس از انجام تحقیقات مقدماتی نهایتا در خصوص اتهام متهم دائر بر سرقت، کیفرخواست صادر می کند پرونده به دادگاه نظامی دو ارسال پس از تشکیل جلسه در اجرای ماده ۲۸۰ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ با عدول از عنوان سرقت عقیده بر اختلاس کمتر از ده میلیون ریال داشته و نهایتا در مورد اتهام معنونه رأی بر محکومیت متهم صادر و اعلام مینماید .

۱-با توجه به این که دادستان عقیده بر سرقت داشته و دادگاه متهم را در خصوص اتهام اختلاس محکوم نموده آیا دادستان بدین جهت به این اعتقاد که رأی خلاف قانون می باشد حق اعتراض به رأی صادره را دارد؟

۲-چنانچه پرونده در دادگاه اختلاس تشخیص داده شود و اختلاس بالای ده میلیون ریال باشد با توجه به صلاحیت رسیدگی موضوع ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری تکلیف دادگاه نظامی دو چیست؟

۳-با توجه به این که در اختلاس بالای ۱۰۰ هزار تومان باید در صورت وجود دلایل و مدارک لازم یک ماه متهم بازداشت شود در صورتی که دادگاه اختلاس را تفهیم کند آیا لازم است متهم را به مدت یک ماه در اجرای ماده ۱۲۳ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح بازداشت نماید؟

۴-در صورتی که دادسرا در کیفرخواست اختلاس قید نموده باشد و دادگاه اتهام را به سرقت تغییر دهد وضعیت بازداشت قبلی متهم و همچنین انفصال از شغل تا تعیین تکلیف نهایی به چه صورتی خواهد بود؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

۱- با عنایت به صراحت بند ب ماده ۴۳۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ صرف ادعای مخالف بودن (عدم انطباق) رأی با قانون از جهات تجدیدنظرخواهی دادستان از آراء، در اجرای بند پ ماده ۴۳۳ قانون موصوف است. صرف نظر از این که این ادعا مطابقت با واقع داشته باشد یا خیر، بنابراین در فرض سؤال که دادگاه نظامی دو، در اجرای ماده ۲۸۰ این قانون، عنوان صحیح قانونی را غیر از عنوان مذکور در کیفرخواست تشخیص می دهد و بر این اساس مبادرت به صدور رأی می کند، دادستان حق تجدیدنظرخواهی از رأی را دارد، حکم موضوع ماده ۴۵۷ قانون آیین دادرسی کیفری مبنی بر حق تجدیدنظر در ممیزی تطبیق عمل با قانون در رأی تجدیدنظرخواسته مؤید این استنباط است.

۲- مستفاد از مواد ۳۰۲، ۳۰۴، ۳۱۵، ۴۲۷ و ۴۲۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ این است که ملاک صلاحیت دادگاه های کیفری مجازات قانونی جرم ارتکابی است که بر اساس شاخص های ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ مشخص می گردد؛ بنابراین در فرض سؤال که دادگاه نظامی دو عمل ارتکابی را واجد عنوان مجرمانه اختلاس بیش از مبلغ ده میلیون ریال موضوع بند ج ماده ۱۱۹ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲ تشخیص می دهد، باید به اعتبار صلاحیت دادگاه نظامی یک قرار عدم صلاحیت صادر کند.

۳- در فرض سؤال که دادگاه نظامی دو پس از ارجاع پرونده حاوی کیفرخواست به اتهام سرقت، عنوان صحیح قانونی را اختلاس زاید بر یک میلیون ریال موضوع ماده ۱۲۳ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲ تشخیص می دهد، با فرض وجود اقتضاء (دلایل کافی) صدور قرار بازداشت موقت الزامی موضوع این ماده با عنایت به تبصره ماده ۲۳۷ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ ضروری است.

۴- در صدور قرار بازداشت موقت الزامی و تعلیق از شغل نظامی موضوع مواد ۱۲۳ و ۱۲۴ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲ ارتکاب بزه اختلاس با ارکان و عناصر متشکله، موضوعیت دارد بنابراین در فرض سؤال که دادگاه نظامی دو در اجرای ماده ۲۸۰ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، عنوان صحیح قانونی را بر خلاف عنوان اختلاس مذکور در کیفرخواست، عنوان مجرمانه دیگری که وضعیت تعلیق از شغل برای آن در قانون پیش بینی نشده است تشخیص می دهد و بر این اساس مبادرت به تفهیم اتهام و رسیدگی می کند، استمرار قرار بازداشت موقت به مدت یک ماه و تعلیق از شغل موضوع مواد مذکور، موضوعا منتفی است.

مواد مرتبط

• ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۲۳۷ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۲۸۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۳۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۳۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۴۲۷ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۴۲۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۴۳۳ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۴۳۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۴۵۷ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲
• ماده ۱۱۹ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲
• ماده ۱۲۳ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲
• ماده ۱۲۴ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲

جستارهای وابسته

• تجدیدنظر خواهی
• دادگاه نظامی
• اختلاس
• سرقت
• قرار بازداشت موقت