ماده 41 قانون ثبت احوال: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۹۹۸ قانون مدنی]]
* [[ماده ۹۹۸ قانون مدنی]]


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
در نظام حقوقی ایران نام خانوادگی پدر به فرزند تعلق می گیرد و اگر شخصی خواست از نام خانوادگی مادر استفاده کند باید حق تقدم نام خانوادگی را رعایت کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون ثبت احوال در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=داد و دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6445600|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=درویش زاده|نام۲=محمد|نام خانوادگی۲=درویش زاده|چاپ=1}}</ref> حق تقدم نام خانوادگی تنها در محل صدور [[سند سجلی]] فرد قابل استناد است. فلسفه این حکم نیز این است که نام خانوادگی هر فرد نشان دهنده هویت او است و [[هویت]] افراد هم با محل زندگی اشخاص در ارتباط است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون ثبت احوال در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=داد و دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6445588|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=درویش زاده|نام۲=محمد|نام خانوادگی۲=درویش زاده|چاپ=1}}</ref>  
در نظام حقوقی ایران نام خانوادگی پدر به فرزند تعلق می گیرد و اگر شخصی خواست از نام خانوادگی مادر استفاده کند باید حق تقدم نام خانوادگی را رعایت کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون ثبت احوال در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=داد و دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6445600|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=درویش زاده|نام۲=محمد|نام خانوادگی۲=درویش زاده|چاپ=1}}</ref> حق تقدم نام خانوادگی تنها در محل صدور [[سند سجلی]] فرد قابل استناد است. فلسفه این حکم نیز این است که نام خانوادگی هر فرد نشان دهنده هویت او است و [[هویت]] افراد هم با محل زندگی اشخاص در ارتباط است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون ثبت احوال در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=داد و دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6445588|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=درویش زاده|نام۲=محمد|نام خانوادگی۲=درویش زاده|چاپ=1}}</ref>  


== نکات توضیحی ==
== نکات توضیحی ==
حق تقدم، حق غیر مالی و شخصی است و لذا قابلیت انتقال به غیر ندارد اما وصف شخصی بودن این حق را مختص شخص می‌سازد و لذا دیگری حق استفاده از آن را در آن حوزه نخواهد داشت مگر با اجازه دارنده حق تقدم. البته شخصی بودند حق تقدم انتقال ارادی آن را زایل می‌کند اما این حق پش از فوت دارنده آن قهراً به وراث منتقل می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی معیار مکانی حق تقدم در تغییر نام خانوادگی|ترجمه=|جلد=|سال=بدون تاریخ|ناشر=مجموعه مقالات همایش ملی حقوق ثبت احوال (جلد سوم)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6445584|صفحه=|نام۱=احسان|نام خانوادگی۱=لطفی|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=پاک طینت|چاپ=}}</ref>
حق تقدم، حق غیر مالی و شخصی است و لذا قابلیت انتقال به غیر ندارد اما وصف شخصی بودن این حق را مختص شخص می‌سازد و لذا دیگری حق استفاده از آن را در آن حوزه نخواهد داشت مگر با اجازه دارنده حق تقدم. البته شخصی بودند حق تقدم انتقال ارادی آن را زایل می‌کند اما این حق پش از فوت دارنده آن قهراً به وراث منتقل می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی معیار مکانی حق تقدم در تغییر نام خانوادگی|ترجمه=|جلد=|سال=بدون تاریخ|ناشر=مجموعه مقالات همایش ملی حقوق ثبت احوال (جلد سوم)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6445584|صفحه=|نام۱=احسان|نام خانوادگی۱=لطفی|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=پاک طینت|چاپ=}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# حق تقدم نام خانوادگی بر اساس تاریخ تقدم صدور اسناد تعیین می‌شود.
# نام خانوادگی مختص اشخاصی است که به نام آنان در دفاتر مخصوص ثبت شده است.
# دیگران نمی‌توانند بدون اجازه دارنده حق تقدم، از آن نام خانوادگی استفاده کنند.
# حق تقدم نام خانوادگی پس از فوت به ورثه قانونی منتقل می‌شود.
# هر وارث می‌تواند تغییر نام خانوادگی فردی که از این نام استفاده کرده را از دادگاه بخواهد.
# وراث می‌توانند به صورت اتفاقی به شخص دیگری اجازه استفاده از نام خانوادگی خود را بدهند.
# نام خانوادگی فرزند همان نام خانوادگی پدرش خواهد بود، حتی اگر شناسنامه در اداره ثبت احوال دیگری صادر شود.
# فرزندان کبیر حق انتخاب نام خانوادگی دیگری برای خود را دارند.


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
خط ۱۹: خط ۳۰:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون ثبت احوال}}
{{مواد قانون ثبت احوال}}
[[رده:مواد قانون ثبت احوال]]
[[رده:مواد قانون ثبت احوال]]
[[رده:تغییر نام خانوادگی]]
[[رده:تغییر نام خانوادگی]]
[[رده:حق تقدم نام خانوادگی]]
[[رده:حق تقدم نام خانوادگی]]
== رویه های قضایی ==
* [[رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال دستورالعمل امور مربوط به نام خانوادگی]]

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۵۳

ماده ۴۱ قانون ثبت احوال: حق تقدم نام خانوادگی با رعایت تاریخ تقدم صدور اسناد مختص اشخاصی است که به نام آنان در دفاتر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت می‌رسد و دیگری حق اختیار آن را در آن اداره ندارد مگر با اجازه دارنده حق تقدم و این حق پس از فوت به ورثه قانونی انتقال‌می‌یابد. هر یک از وراث می‌توانند شخصی که نام خانوادگی او را اختیار کرده مورد اعتراض قرار داده و تغییر نام خانوادگی او را از دادگاه بخواهد ولی وراث بالاتفاق می‌توانند به دیگری اجازه دهند که نام خانوادگی آنان را اختیار نماید.

تبصره – نام خانوادگی فرزند همان نام خانوادگی پدر خواهد بود اگر چه شناسنامه فرزند در قلمرو اداره ثبت احوال دیگری صادر گردد. فرزندان کبیر می‌توانند برای خود نام خانوادگی دیگری انتخاب نمایند.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین

در نظام حقوقی ایران نام خانوادگی پدر به فرزند تعلق می گیرد و اگر شخصی خواست از نام خانوادگی مادر استفاده کند باید حق تقدم نام خانوادگی را رعایت کند.[۱] حق تقدم نام خانوادگی تنها در محل صدور سند سجلی فرد قابل استناد است. فلسفه این حکم نیز این است که نام خانوادگی هر فرد نشان دهنده هویت او است و هویت افراد هم با محل زندگی اشخاص در ارتباط است.[۲]

نکات توضیحی

حق تقدم، حق غیر مالی و شخصی است و لذا قابلیت انتقال به غیر ندارد اما وصف شخصی بودن این حق را مختص شخص می‌سازد و لذا دیگری حق استفاده از آن را در آن حوزه نخواهد داشت مگر با اجازه دارنده حق تقدم. البته شخصی بودند حق تقدم انتقال ارادی آن را زایل می‌کند اما این حق پش از فوت دارنده آن قهراً به وراث منتقل می‌شود.[۳]


نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. حق تقدم نام خانوادگی بر اساس تاریخ تقدم صدور اسناد تعیین می‌شود.
  2. نام خانوادگی مختص اشخاصی است که به نام آنان در دفاتر مخصوص ثبت شده است.
  3. دیگران نمی‌توانند بدون اجازه دارنده حق تقدم، از آن نام خانوادگی استفاده کنند.
  4. حق تقدم نام خانوادگی پس از فوت به ورثه قانونی منتقل می‌شود.
  5. هر وارث می‌تواند تغییر نام خانوادگی فردی که از این نام استفاده کرده را از دادگاه بخواهد.
  6. وراث می‌توانند به صورت اتفاقی به شخص دیگری اجازه استفاده از نام خانوادگی خود را بدهند.
  7. نام خانوادگی فرزند همان نام خانوادگی پدرش خواهد بود، حتی اگر شناسنامه در اداره ثبت احوال دیگری صادر شود.
  8. فرزندان کبیر حق انتخاب نام خانوادگی دیگری برای خود را دارند.

مقالات مرتبط

حقوق و تکالیف فرزندان ناشی از جنین اهدایی

منابع

  1. محمد درویش زاده و محمد درویش زاده. قانون ثبت احوال در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. داد و دانش، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6445600
  2. محمد درویش زاده و محمد درویش زاده. قانون ثبت احوال در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. داد و دانش، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6445588
  3. احسان لطفی و حسن پاک طینت. بررسی معیار مکانی حق تقدم در تغییر نام خانوادگی. مجموعه مقالات همایش ملی حقوق ثبت احوال (جلد سوم)، بدون تاریخ.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6445584

رویه های قضایی