ماده ۹۹۸ قانون مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۹۹۸ قانون مدنی: هر کس که اسم خانوادگی او را دیگری بدون حق اتخاذ کرده باشد می‌تواند اقامه دعوا کرده و در حدود قوانین مربوطه تغییر نام خانوادگی غاصب را بخواهد. اگر کسی نام خانوادگی خود را که در دفاتر سجل احوال ثبت کرده‌است مطابق مقررات مربوطه به این امر تغییر دهد هر ذی‌نفعی می‌تواند در ظرف مدت و به طریقی که در قوانین یا نظامات مخصوصه مقرر است اعتراض کند.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 998 قانون مدنی

در تغییر نام خانوادگی، باید حق تقدم اشخاصی را که قبلاً، نام خانوادگی موردنظر را، در همان حوزه قضایی، برای خود ثبت نموده‌اند؛ به رسمیت شناخت،[۱] بنابراین هرگاه شخصی نام خانوادگی خود را، در دفتر سجل احوال، به ثبت رساند؛ دیگری نمی‌تواند در همان حوزه ثبتی، درخواست ثبت همان نام را نماید.[۲]

غصب نام خانوادگی، در زمره غصب حقوق محسوب می‌گردد،[۳] و ضمانت اجرای آن، مراجعه به دادگاه، جهت تغییر نام خانوادگی غاصب است.[۴]

با توجه به اینکه حق اشخاص بر نام خانوادگی خود، غیرمالی محسوب گردیده؛ و مربوط به شخصیت آنان بوده؛ لذا قابل معامله و واگذاری نمی‌باشد.[۵] شاید از به کاربردن لفظ «غصب» در این ماده، بتوان نتیجه گرفت که نام خانوادگی، ملک اشخاص می‌باشد؛ لیکن چنین برداشتی، نمی‌تواند صحیح تلقی گردد؛ زیرا ملک، قابل نقل و انتقال است؛ در حالی که نام خانوادگی، جز به طریق ارث، انتقال ناپذیر است.[۶]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 998 قانون مدنی

  1. شخصی که نام خانوادگی او توسط دیگری بدون حق استفاده شده است، می‌تواند اقامه دعوی کند.
  2. فرد می‌تواند درخواست تغییر نام خانوادگی غاصب را براساس قوانین موجود بدهد.
  3. تغییر نام خانوادگی در دفاتر سجل احوال باید مطابق مقررات مربوطه انجام شود.
  4. هر ذی‌نفعی حق اعتراض به تغییر نام خانوادگی را دارد.
  5. اعتراض به تغییر نام خانوادگی باید در مدت و روش مشخص شده در قوانین یا نظامات خاص انجام شود.

منابع

  1. سیدحسین صفایی و سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات). چاپ 15. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1124992
  2. حقوق مدنی. چاپ 1. طه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 406148
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 337704
  4. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 11040
  5. سیدحسین صفایی و سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات). چاپ 15. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1125036
  6. حقوق مدنی. چاپ 1. طه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 406160