ماده ۱۱۴۹ قانون مدنی

ماده ۱۱۴۹ قانون مدنی: رجوع در طلاق به هر لفظ یا فعلی حاصل می‌شود که دلالت بر رجوع کند مشروط بر این که مقرون به قصد رجوع باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

«رجوع» در لغت، یعنی بازگشت و عودت، و مقصود از رجوع در ماده ۱۱۴۹ قانون مدنی، بازگرداندن زوجه به نکاح سابق توسط زوج می باشد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

همان طور که در ماده ۱۱۴۹ قانون مدنی آمده است، رجوع، وصف خاصی نداشته؛ و با هر فعل یا لفظی، تحقق می‌یابد، بنابراین انکار طلاق به وسیله زوج نیز، رجوع محسوب می‌گردد.

نکات توضیحی

رجوع، قائم به شخص است؛ اما اعلام آن، از قابلیت توکیل برخوردار می‌باشد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

رجوع، ممکن است با فعل صورت پذیرد. انکار طلاق به وسیله زوج نیز، رجوع محسوب می‌گردد.

در صورتی که در دعوای رجوع، زوج نتواند اثبات نماید که به زوجه، رجوع نموده‌است؛ به دلالت اصل عدم، رجوع مزبور اعتباری ندارد.

رویه‌های قضایی

• به موجب نظر کمیسیون نشست‌های قضایی، به مناسبت نشست قضات فریمان، زوج باید نسبت به رجوع، قاصد باشد.

• به موجب نظریه شماره ۸۰۴/۷ مورخه ۱۳۷۸/۲/۲ اداره حقوقی قوه قضاییه، صرف گواهی بر رفت و آمد عادی، دلالت بر رجوع نمی‌نماید.

• به موجب دادنامه شماره ۴۲۸۴ مورخه ۱۳۷۳/۱/۲۹ شعبه ۳۳ دیوان عالی کشور، اگر زوجه، مدعی رجوع زوج بوده؛ و وراث وی منکر این ادعا گردند؛ زوجه می‌تواند منکر را سوگند دهد.
• رای دادگاه درباره ارتباط نحله و مهریه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۵۵۲)
• رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره عدم امکان جمع بین نحله و اجرت المثل ایام زوجیت
• رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اصل حاکم در مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت

مصادیق و نمونه‌ها

• دخول با زوجه در ایام عده، بوسیدن و لمس او از روی شهوت، و انکار طلاق توسط زوج، رجوع محسوب می‌گردد.