بیع: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(←‏اقسام: بیع صرف)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[بیع]]، یعنی خرید و فروش<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقد بیع-عقد اجاره|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4020664|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=4}}</ref> و تبادل مالی در مقابل مالی دیگر.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3363988|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref> به عبارت دیگر به معامله مالی با مال دیگر، بیع گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترمینولوژی فقه اصطلاح شناسی فقه امامیه|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=پیک کوثر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4086564|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref>
'''بیع'''، یعنی خرید و فروش،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقد بیع-عقد اجاره|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4020664|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=4}}</ref> و تبادل [[مال|مالی]] در مقابل مالی دیگر،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3363988|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref> یا معامله مالی با مال دیگر.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترمینولوژی فقه اصطلاح شناسی فقه امامیه|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=پیک کوثر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4086564|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref>
 
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۳۳۸ قانون مدنی|مواد ۳۳۸]] تا [[ماده ۴۶۳ قانون مدنی|۴۶۳ قانون مدنی]]


== اقسام ==
== اقسام ==
[[بیع تملیکی]] به محض وقوع [[ایجاب]] و [[قبول]]، هر یک از عوضین، از ملکیت یکی از طرفین خارج گردیده؛ و به تملک طرف دیگر در می‌‎آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4219668|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>


[[بیع مؤجل]] بیعی است که به صورت مدت دار و نسیه باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2874600|صفحه=|نام۱=محمدباقر|نام خانوادگی۱=سروی|چاپ=1}}</ref>
=== بیع تملیکی ===
مقاله اصلی:"[[بیع تملیکی]]"


[[بیع حال]] بیعی است که در آن، برای تسلیم هیچ یک از عوضین، مهلتی تعیین نگردیده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=112064|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
[[بیع تملیکی]]، بیعی است که به محض وقوع [[ایجاب]] و [[قبول]]، هر یک از [[عوض|عوضین]]، از [[مالکیت|ملکیت]] یکی از طرفین خارج گردیده و به [[تملک]] طرف دیگر در می‌‎آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4219668|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>


'''[[بیع صرف]]''' بیعی است که در آن طلا و نقره خرید و فروش شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نظم عمومی در اعمال حقوقی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1114720|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=مرسلی|چاپ=1}}</ref>
=== بیع مؤجل ===
مقاله اصلی:"[[بیع مؤجل]]"
 
[[بیع مؤجل]]، '''بیعی''' است که به صورت مدت دار و نسیه باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2874600|صفحه=|نام۱=محمدباقر|نام خانوادگی۱=سروی|چاپ=1}}</ref>
 
=== بیع حال ===
مقاله اصلی:"[[بیع حال]] "
 
[[بیع حال]]، بیعی است که در آن، برای [[تسلیم]] هیچ یک از عوضین، مهلتی تعیین نگردیده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=112064|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
 
=== بیع صرف ===
مقاله اصلی: "[[بیع صرف]] "
 
[[بیع صرف]]، بیعی است که در آن طلا و نقره خرید و فروش شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نظم عمومی در اعمال حقوقی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1114720|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=مرسلی|چاپ=1}}</ref>


== آثار بیع صحیح ==
== آثار بیع صحیح ==
بر اساس [[ماده ۳۶۲ قانون مدنی]]، آثار بیع صحیح عبازتند از:
مقاله اصلی: "[[آثار بیع]]"
 
بر اساس [[ماده ۳۶۲ قانون مدنی]]، [[آثار بیع]] صحیح عبارتند از:


# به مجرد وقوع بیع، مشتری مالک [[مبیع]] و بایع مالک [[ثمن]] می‌شود؛
# به مجرد وقوع بیع، [[مشتری]] مالک [[مبیع]] و [[بایع]] مالک [[ثمن]] می‌شود؛
# عقد بیع، بایع را ضامن درک مبیع و مشتری را ضامن درک ثمن قرار می‌دهد؛
# '''عقد بیع'''، بایع را [[ضمان درک مبیع|ضامن درک مبیع]] و مشتری را [[ضمان درک ثمن|ضامن درک ثمن]] قرار می‌دهد؛
# عقد بیع، بایع را به تسلیم مبیع ملزم می‌نماید؛
# عقد بیع، بایع را به تسلیم مبیع ملزم می‌نماید؛
# عقد بیع مشتری رابه تادیه ثمن ملزم می‌کند.
# عقد بیع مشتری را به [[تأدیه|تادیه]] ثمن ملزم می‌کند.
 
=== اختلاف در وقوع اصل معامله والزام به تنظیم سند رسمی ===
در [[دادخواست]] الزام به اخذ پایانکار [[صورت مجلس تفکیکی|صورتمجلس تفکیکی]] و تنظیم [[سند رسمی]] و تسلیم مبیع باید توجه داشت رسیدگی به [[دعوی|دعوای]] الزام به اخذ پایان کار، صورت مجلس تفکیکی و تنظیم سند رسمی فرع بر وقوع [[معامله]] می باشد؛ بنابراین در صورت حدوث اختلاف در وقوع اصل معامله، [[قرار عدم استماع دعوا|قرار عدم استماع دعاوی]] مذکور صادر خواهد شد.<ref>[[رای دادگاه درباره اختلاف در وقوع اصل معامله والزام به تنظیم سند رسمی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۰۳۴)]]</ref>
 
== در رویه قضایی ==
 
* [[نظریه شماره 7/1402/323 مورخ 1402/06/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره بیع مال غیرمنقول توسط قیم بدون اطلاع دادستان]]
* [[نظریه شماره 7/1402/358 مورخ 1402/06/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه محاسبه قیمت مساحت مازاد ملک]]
* [[نظریه شماره 7/1402/48 مورخ 1402/04/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مطالبه غرامت بدلیل بطلان عقد بیع]]
* [[نظریه شماره 7/1402/72 مورخ 1402/05/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم تسری حکم مستحق للغیر درآمدن مبیع به  انفساخ، فسخ و اقاله عقد]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1054 مورخ 1402/02/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مطالبه قیمت روز مبیع]]
* [[چکیده نظریه شماره 7/1401/1089 مورخ 1402/04/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره کاهش مبیع و مستحق للغیر آن|نظریه شماره 7/1401/1089 مورخ 1402/04/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره کاهش مبیع و  مستحق للغیر آن]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1153 مورخ 1402/04/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره برگزاری مزایده و اعتراض ثالث اجرایی]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1339 مورخ 1402/05/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ورود ثالث و جلب ثالث در مرحله تجدیدنظر]]
 
== مقالات مرتبط ==
 
* [[وکالت در مقام بیع]]
 
* [[تعیین ثمن و تأثیر آن بر بیع در حقوق ایران و کنوانسیون بیع]]
 
* [[بررسی تطبیقی ‌ایجاب عام در بیع]]
 
* [[خرید و فروش نرم افزار در رویه قضایی انگلستان]]
 
* [[نقش عدم اجرای شخص ثالث در رفع مسئولیت بایع (مطالعة تطبیقی در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا وین 1980 و حقوق ایران)|نقش عدم اجرای شخص ثالث در رفع مسئولیت بایع (مطالعه تطبیقی در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا وین 1980 و حقوق ایران)]]
 
* [[تبعض صفقه در معاملات (منتجب نیا)|''تبعض صفقه در معاملات'' (منتجب نیا)]]
 
*[[امکان‌سنجی انتقال حقوق مالکیت صنعتی در بستر قرارداد ائتلاف]]
*[[شرط عینیت در قرارداد خریدوفروش، مطالعهٔ فقه و حقوق ایران: با نگاهی به داده ها و اطلاعات]]
*[[پیش فروش ساختمان به مثابه بیع مال معین اعتباری]]
*[[استرداد مبیع در اثر افلاس مشتری در پرتو اصول موازنه]]
*[[تحلیل انتقادی تعریف عقد مرابحه در حقوق بانکی ایران]]
*[[مفهوم قرارداد دانش فنی و ماهیت حقوقی آن]]
*[[قانون حاکم بر تعیین ارز قرارداد در داوری تجاری بین‌المللی]]
*[[ماهیت قرارداد استفاده از رحم جایگزین]]
*[[مبانی مسئولیت ‌مدنی اشخاص ‌ثالث در حوادث ‌رانندگی]]
*[[ماهیت و اوصاف قراردادهای سوآپ]]
*[[ماهیّت حقوقی قرارداد واگذاری حقّ اختراع]]
*[[تعهدات تبعی قراردادی در حقوق مدنی ایران و فرانسه]]
*[[شرط حفظ مالکیت در قراردادهای بیع ( بررسی تطبیقی در حقوق انگلستان و ایران)]]
*[[توجیه آرای مدنی و ضمانت اجرای عدم رضایت آن]]
*[[حق موضوع بیع]]
*[[تعارض تعریف قانونی عقد با بیع با رویکردی به فقه و حقوق غرب]]
*[[بازگشت از ایجاب در حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین المللی کالا]]
*[[چالش های نظری بیع حق (تأملی بر امکان وقوع حق به عنوان مبیع یا ثمن در بیع)]]
*[[قراردادهای خرید و فروش برق در چارچوب قانون مدنی]]
*[[تحلیل شرط تقدیم انتقال مالکیت مبیع و آثار آن در حقوق ایران]]
*[[مبانی و تشکیل قراردادهای الکترونیکی آتی نفت]]
*[[جنبه‌های‌ حقوقی‌ قراردادهای‌ سرمایه‌گذاری‌ بیع‌ متقابل‌ (Buy Back) مفهوم‌، ماهیت‌ و تشریفات‌ انعقاد]]
*[[روابط حقوقی اطراف و ابزارهای تأمین مالی در قرارداد فورفیتینگ؛ مطالعۀ موردی برات]]
*[[بررسی مبانی و ارکان مسئولیت مدنی موتورهای جست‌وجوگر در سوءاستفاده از داده‌های کاربران]]
*[[بیع اموال فکری]]
== کتب مرتبط ==
 
* [[حقوق مدنی، جلد سوم (داراب پور)|''حقوق مدنی، جلد سوم'' (داراب پور)]]
* [[حقوق مدنی 6 (بهرامی)]]
 
* [[رویه قضایی دادگاه های تجدیدنظر استان تهران در امور مدنی، جلد نهم (زندی)]]
 
* [[حقوق مدنی (جلدچهارم) (سید جلال الدین مدنی)]]
 
* [[حقوق مدنی 6 (عقود معین 1) (شهیدی)]]
 
* [[حقوق مدنی، عقد بیع و شروط و خیارات (قاسم زاده)]]
 
* [[دوره مقدماتی حقوق مدنی (کاتوزیان)]]
 
* [[دوره مقدماتی حقوق مدنی (درس‌هایی از عقود معین جلد۱)]]
* [[شرح و ترجمه متون فقه، بیع و خیارات (شکاری)]]
* [[مدنی 6: حقوق بیع داخلی (داراب پور)]]
 
== جستارهای وابسته ==
 
* [[آثار بیع]]
 
* [[بایع]]
* [[مشتری]]
* [[مبیع]]
* [[ثمن]]
 
* [[بیع حال]]
* [[بیع مؤجل]]
 
* [[بیع سلم]]
 
* [[بیع صرف]]
 
* [[بیع فضولی]]
* [[بیع مضطر]]
* [[بیع موجل]]
* [[بیع وقف]]
* [[حق حبس]]
* [[عقد لازم]]
* [[خیار]]


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۲: خط ۱۳۷:


[[رده:اصطلاحات حقوق خصوصی]]
[[رده:اصطلاحات حقوق خصوصی]]
[[رده:اصطلاحات قانون مدنی]]
[[رده:عقود معین]]
[[رده:بیع]]
[[رده:اصطلاحات حقوق مدنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۷

بیع، یعنی خرید و فروش،[۱] و تبادل مالی در مقابل مالی دیگر،[۲] یا معامله مالی با مال دیگر.[۳]

مواد مرتبط

اقسام

بیع تملیکی

مقاله اصلی:"بیع تملیکی"

بیع تملیکی، بیعی است که به محض وقوع ایجاب و قبول، هر یک از عوضین، از ملکیت یکی از طرفین خارج گردیده و به تملک طرف دیگر در می‌‎آید.[۴]

بیع مؤجل

مقاله اصلی:"بیع مؤجل"

بیع مؤجل، بیعی است که به صورت مدت دار و نسیه باشد.[۵]

بیع حال

مقاله اصلی:"بیع حال "

بیع حال، بیعی است که در آن، برای تسلیم هیچ یک از عوضین، مهلتی تعیین نگردیده باشد.[۶]

بیع صرف

مقاله اصلی: "بیع صرف "

بیع صرف، بیعی است که در آن طلا و نقره خرید و فروش شود.[۷]

آثار بیع صحیح

مقاله اصلی: "آثار بیع"

بر اساس ماده ۳۶۲ قانون مدنی، آثار بیع صحیح عبارتند از:

  1. به مجرد وقوع بیع، مشتری مالک مبیع و بایع مالک ثمن می‌شود؛
  2. عقد بیع، بایع را ضامن درک مبیع و مشتری را ضامن درک ثمن قرار می‌دهد؛
  3. عقد بیع، بایع را به تسلیم مبیع ملزم می‌نماید؛
  4. عقد بیع مشتری را به تادیه ثمن ملزم می‌کند.

اختلاف در وقوع اصل معامله والزام به تنظیم سند رسمی

در دادخواست الزام به اخذ پایانکار صورتمجلس تفکیکی و تنظیم سند رسمی و تسلیم مبیع باید توجه داشت رسیدگی به دعوای الزام به اخذ پایان کار، صورت مجلس تفکیکی و تنظیم سند رسمی فرع بر وقوع معامله می باشد؛ بنابراین در صورت حدوث اختلاف در وقوع اصل معامله، قرار عدم استماع دعاوی مذکور صادر خواهد شد.[۸]

در رویه قضایی

مقالات مرتبط

کتب مرتبط

جستارهای وابسته

منابع

  1. بهرام بهرامی. حقوق مدنی (جلد ششم) عقد بیع-عقد اجاره. چاپ 4. نگاه بینه، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4020664
  2. آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد دوم). چاپ 2. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3363988
  3. حمید مسجدسرایی. ترمینولوژی فقه اصطلاح شناسی فقه امامیه. چاپ 1. پیک کوثر، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4086564
  4. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات). چاپ 1. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4219668
  5. محمدباقر سروی. حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین). چاپ 1. فکرسازان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2874600
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 112064
  7. یداله مرسلی. نظم عمومی در اعمال حقوقی. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1114720
  8. رای دادگاه درباره اختلاف در وقوع اصل معامله والزام به تنظیم سند رسمی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۰۳۴)