حقوق مدنی (سید حسن امامی)

حقوق مدنی، نام کتابی است ۶ جلدی از سید حسن امامی که توسط کتابفروشی اسلامیه به چاپ رسیده‌است. موضوع این مجلدات به ترتیب عبارتند از: ۱. در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه ۲. در اجاره، مزارعه، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار و گروبندی، وکالت، ضمان عقدی، حواله، کفالت، صلح، رهن، هبه ۳.شفعه، وصایا، ارث ۴.شخصیت، تابعیت، اسناد سجل احوال، اقامتگاه، غایب مفقود الاثر، قرابت، نکاح و فسخ آن ۵.طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت ۶. در ادله اثبات دعوا، اقرار، اسناد، شهادت، امارات، قسم، اصول عملیه

جلد اول

محتوای کتاب

این کتاب در عناوین زیر تدوین شده‌است:

1. اموال و مالکیت
2. حق انتفاع
3. حق ارتفاق
4. تعهدات به‌طور کلی
5. بیع
6. معاوضه.

بخشی از کتاب

نویسنده در مقدمه بیان می‌دارد:

پس از چند دوره تدریس قسمتی از قانون مدنی در دانشکده حقوق، به مرور یادداشت‌هایی از آن قسمت تهیه شده بود ولی فرصت آن نبود که آن‌ها را به صورت مجموعه درآورم تا اینکه در سال ۱۳۳۲ فرصتی به دست آمد که آن یادداشت‌ها مورد مطالعه و تجدیدنظر واقع شود و به صورت مجموعه که در دست رس دانشجویان است درآید. در نوشتن این مجموعه سعی نمودم تا کمتر اصطلاحات مشکل و عبارات مبهم استعمال شود و همچنین سعی نمودم تا فروعاتی را که در عمل پیش می‌آید و به بعضی از آن‌ها در دوره تصدی قضا برخوردم بنویسم و راه حلی برای آن‌ها پیدا کنم.

جلد دوم

محتوای کتاب

این کتاب در عناوین زیر تدوین شده‌است.

1. اجاره
2. مزارعه
3. مساقات
4. مضاربه
5. جعاله
6. شرکت
7. ودیعه
8. عاریه
9. قرض
10. قمار و گروبندی
11. وکالت
12. ضمان عقدی
13. حواله
14. کفالت
15. صلح
16. رهن
17. هبه

بخشی از کتاب

نویسنده در مقدمه کتاب بیان می‌دارد:

هنگامی که نوشتن جلد اول حقوق مدنی به اتمام رسید، دومین ماه پاییز سال ۱۳۳۲ پایان یافته بود و من در لوزان بودم سپس به عراق رفتم. موضوعاتی که در جلد دوم بحث شده در دانشکده تدریس ننموده بودم و یادداشت‌هایی نیز در دست نداشتم لذا با مراجعه به چند کتاب فقهی که در دست رس بود تألیف جلد دوم را شروع نموده و تمامی اوقات خود را مصروف به نوشتن آن کردم تا آن که در اواخر فروردین ۱۳۳۳ عازم تهران شدم. در نوشتن جلد دوم بیش از جلد اول به استتباط احکامی پرداختم که مواد قانون مدنی صریحاً حکم آن را بیان نمی‌نماید. نکته ای که در این جلد قابل توجه می‌باشد روش استنباط احکام فروعات و مسائل مطروحه به وسیله به کار بردن صنعت علمی اصول از مواد قوانین موضوعه کشوری می‌باشد زیرا نگارنده به بیان احکام مسائل بدون آن که نحوه استنباط آن از مواد گفته شود اکتفا ننموده‌است.

جلد سوم

محتوای کتاب

این کتاب در عناوین زیر نگاشته شده‌است.

1. شفعه
2. وصایا
3. ارث

جلد چهارم

محتوای کتاب

این کتاب در عناوین زیر تدوین شده‌است.

1. شخصیت
2. تابعیت
3. اسناد سجل احوال
4. اقامتگاه
5. غایب مفقودالاثر
6. قرابت
7. نکاح و فسخ آن

بخشی از کتاب

نویسنده در بخشی از مقدمه در خصوص نگارش کتاب بیان می‌دارد:

جلد سوم حقوق مدنی که به طبع رسید برآن شدم که به نوشتن بقیه آن ادامه دهم و جلد چهارم را شروع کنم. جلد چهارم که قسمتی از احوال شخصیه را دربردارد، چون مورد استفاده دانشجویان کلاس اول دانشکده حقوق قرار می‌گیرد. در نوشتن جلد چهارم روش تحلیل را که در مجلدات دیگر پیروی نموده بودم، از نظر دور نداشتم و منتهی درجه کوشش خود را به کار بردم تا به زبانی ساده مسائل را تحلیل نمایم و نظریه قانون مدنی ایران را شرح دهیم.

جلد پنجم

محتوای کتاب

این کتاب در عناوین زیر تدوین شده‌است.

1. طلاق
2. متعه
3. اولاد
4. خانواده
5. انفاق
6. حجر
7. قیمومت

جلد ششم

محتوای کتاب

این کتاب در عناوین زیر تدوین شده‌است.

1. ادله اثبات دعوی
2. اقرار
3. اسناد
4. شهادت
5. امارات
6. قسم
7. اصول عملی