شرط تعلق مورد رهن به مرتهن در صورت عدم ایفای دین در موعد

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
پژوهش های‌ حقوقی
عنوانشرط تعلق مورد رهن به مرتهن در صورت عدم ایفای دین در موعد
نویسندهمهدی حمزه هویدا
جمشید شیری
محور موضوعیحقوق خصوصی
سال نشر۱۴۰۳
منتشر شده درنشریه پژوهش های‌ حقوقی
دوره۲۳
شماره۵۸
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


شرط تعلق مورد رهن به مرتهن در صورت عدم ایفای دین در موعد مقاله ای از مهدی حمزه هویدا و جمشید شیری که در تیر 1403 و در شماره 58 فصلنامه نشریه علمی پژوهش های حقوقی منتشر شده است.

چکیده

شرط تعلق عین مرهونه به مرتهن در صورت عدم پرداخت دین در سررسید آن از جمله شروطی است که در ضمن عقد رهن آورده می‌شود. در مورد وضعیت این شرط در فقه و حقوق ایران اختلاف‌نظر وجود دارد. بطلان این شرط در بین فقهای امامیه نظری غالب و قریب به اتفاق است، اما بین حقوق‌دانان در این خصوص اختلاف‌نظر وجود دارد؛ این عمل حقوقی، ماهیتاً نوعی ضمانت اجرا (وجه التزام) در خصوص تعهد راهن است که به‌صورت شرط ضمن عقد در قرارداد اصلی گنجانده می‌شود؛ اما اینکه ذیل کدام نوع از انواع شروط ضمن عقد قرار می‌گیرند، نیازمند تأمل بیشتری به نظر می‌رسد. با توجه به ماهیت شرط صفت، بدیهی است که شمول این شرط بر موضوع بحث منتفی است و مسئله باید در مورد شرط نتیجه و شرط فعل بررسی شود؛ این شرط ضمن عقد رهن در قالب شرط نتیجه و همچنین شرط فعل قابل طرح است و هرکدام وضعیت و آثار خاص خود را دارد و در عین حال، می‌تواند نوعی وجه التزام باشد که طرفین برای نقض قرارداد پیش‌بینی کرده‌اند. در رویه قضایی نیز بدون آنکه اجماع و اتفاق‌نظری وجود داشته باشد، گرایش به بطلان شرط تعلق مورد رهن به مرتهن قوی است. با توجه به مواد قانون ثبت و اصول تفسیر حقوقی به نظر می‌رسد، اصل بر صحت این‌گونه شروط است، مگر اینکه ثابت شود، اصل مغابنه رعایت نشده است.

کلیدواژه ها

مواد مرتبط

برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=شرط_تعلق_مورد_رهن_به_مرتهن_در_صورت_عدم_ایفای_دین_در_موعد&oldid=453597»