قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده)

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده)، در اصل، کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی است که در 2 خرداد 1375 در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید.[۱] در تاریخ 1375/3/6 به تایید شورای نگهبان رسید و در 1375/4/4 در روزنامه رسمی شماره 13943 منتشر شد.[۲]

سیر تحولات قانون

قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده)، تحولات زیادی را از سر گذرانده است. برای درک بهتر این موضوع بهتر است سیر تحول قانون مجازات اسلامی در ایران بررسی شود. اولین قانون مجازات ایران در سال ۱۳۰۴ به نام قانون مجازات عمومی تصویب شد که حاوی ۲۷۹ ماده بود و اصلاحات فراوانی را به خود دید تا این که در تاریخ ۱۳۷۷/۲/۲۷ منسوخ شد. مهم‌ترین قانون مجازات اسلامی که پس از انقلاب ۱۳۵۷ به تصویب رسید عبارتند از: قانون راجع به مجازات اسلامی مشتمل بر ۴۱ ماده در تاریخ ۱۳۶۱/۷/۲۱، قانون حدود و قصاص و مقررات آن مشتمل بر ۲۱۸ ماده در تاریخ ۱۳۶۱/۶/۳، قانون مجازات اسلامی (دیات) مشتمل بر ۲۱۱ ماده در تاریخ ۱۳۶۱/۹/۲۴، قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مشتمل بر ۱۵۹ ماده در تاریخ ۱۳۶۲/۵/۱۸، قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ که مشتمل بر کلیات، حدود، قصاص و دیات بود و قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۷۵ که مختص تعزیرات است. که مطابق ماده ماده ۲۳۳ این قانون به عنوان کتاب پنجم، تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده به قانون مجازات اسلامی مصوب آذر ماه ۱۳۷۰ الحاق شد و‌ شماره مواد ۱ تا ۲۳۳ آن به ۴۹۸ تا ۷۳۰ اصلاح شد.[۳] همچنین در سال 1388 نیز قانون جرایم رایانه ای تصویب شد و مواد آن در ادامه کتاب پنجم بر اساس ماده 55 قانون جرایم رایانه ای شماره مواد 1 تا 54 این قانون به عنوان مواد 729 تا 782 به مواد قانون مجازات اسلامی 1370 اضافه شد.[۴] لازم به ذکر است قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ جایگزین قانون مجازات سابق شد. بدین ترتیب کتاب پنجم یعنی تعزیرات و مجازات های بازدارنده و قانون جرایم رایانه ای به اعتبار خود باقی ماند و کلیات، حدود و قصاص و دیات تحت شمول قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و اصلاحات بعدی قرار گرفت.[۳] البته مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) با قوانین دیگری نسخ و اصلاح شده است از جمله:

  1. مواد 642، 645 و 646 توسط ماده 58 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 نسخ شده اند.[۵]
  2. مطابق ماده 1 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مجازات های مقرر در كتاب پنجم قانون مجازات اسلامی تعزيرات و مجازات‌ های بازدارنده مصوب 2 /3 /1375 با اصلاحات و الحاقات بعدی به شرح زير كاهش يافته يا تبديل می شود: الف - مجازات حبس موضوع ماده 614 قانون (به استثنای تبصره آن) به حبس درجه شش؛ ب - مجازات حبس موضوع ماده 621 قانون، در صورتی كه ارتكاب جرم به عنف يا تهديد باشد به حبس درجه چهار و در غير اين صورت به حبس درجه پنج؛ پ - تبصره ماده 621 قانون، نسخ و در مورد شروع به جرم آن مطابق ماده 122 قانون مجازات اسلامی مصوب 1 /2 /1392 عمل می شود. ت - مجازات حبس موضوع ماده 677 قانون، در صورتی كه ميزان خسارت ‌وارده يكصد ميليون (100.000.000) ريال يا كمتر باشد به جزای نقدی تا دو برابر معادل خسارت ‌وارده؛ ث - مجازات حبس موضوع ماده 684 قانون به حبس درجه شش؛ ج - مجازات موضوع مواد 608 و 697 قانون به جزای نقدی درجه شش[۶]
  3. مواد ۷۲۶ تا ۷۲۸ قانون با ماده 728 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 نسخ شده اند.[۷]

تقسیم بندی

قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده)، مشتمل 233 و 44 تبصره است که در فصل های زیر تدوین شده است.

قوانین مرتبط

منابع

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ مجموعه تنقیح شده قوانین و مقررات کیفری کاربردی (جلد دوم). چاپ 1. مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، 1396.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6714080
  2. ↑ حسین گرامی و مجتبی فرهمند. قانون مجازات اسلامی مقارنه و تطبیق با قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب 1399/2/23. چاپ 1. گنج دانش، 1399.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6714084
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6321892
  4. ↑ ماده 5 قانون جرایم رایانه ای
  5. ↑ ماده 58 قانون حمایت خانواده
  6. ↑ ماده 1 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
  7. ↑ ماده 728 قانون مجازات اسلامی
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=قانون_مجازات_اسلامی_(تعزیرات_و_مجازات_های_بازدارنده)&oldid=447615»