ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۳۱

ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی: مجازات‌ های جایگزین حبس عبارت از دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، جزای نقدی روزانه و محرومیت از حقوق اجتماعی ‌است که در صورت گذشت شاکی و وجود جهات تخفیف با ملاحظه نوع جرم و کیفیت ارتکاب آن، آثار ناشی از جرم، سن، مهارت، وضعیت، شخصیت و سابقه مجرم، وضعیت بزه‌ دیده و سایر اوضاع و احوال، تعیین و اجراء می‌ شود.

تبصره ـ دادگاه در ضمن حکم، به سنخیت و تناسب مجازات مورد حکم با شرایط و کیفیات مقرر در این ماده تصریح می‌ کند. دادگاه نمی‌ تواند به بیش از دو نوع از مجازات‌ های جایگزین حکم دهد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

منظور از «مجازات های جایگزین حبس»، مجازات های خفیف و یا گاهی اقدامات تأمینی هستند که با احراز شرایطی میتوانند جایگزین مجازات زندان شوند.^[۱]

«دوره مراقبت»، دوره‌ ای است که طی آن محکوم، به حکم دادگاه و تحت نظارت قاضی اجرای احکام به انجام یک یا چند مورد از دستورهای مندرج در تعویق مراقبتی محکوم می‌ گردد. ^[۲]

«خدمات عمومی رایگان»، خدماتی است که با رضایت محکوم برای مدت معین به‌ شرح ذیل مورد حکم واقع می‌ شود و تحت نظارت قاضی اجرای احکام اجراء می‌ گردد.^[۳]

«جزای نقدی روزانه»، یک هشتم تا یک چهارم درآمد روزانه محکوم که با نظارت اجرای احکام وصول می‌ گردد. ^[۴] به عبارت بهتر جزای نقدی روزانه بخشی از درآمد روزانه محکوم است باید به صندوق دولت واریز شود، اجرای این مجازات در خصوص کسانی امکان پذیر است که دارای شغل و درآمد معینی باشند.^[۵]

منظور از «محرومیت از حقوق اجتماعی»، همان تحمیل محرومیت های اجتماعی مندرج در ماده 26 بر محکوم علیه است.^[۶]

پیشینه

این ماده، در قوانین پیشین سابقه ای ندارد و از نوآوری های قانون مجازات اسلامی محسوب میشود.^[۷]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قانونگذار در این ماده، تعریفی از مجازات های جایگزین حبس ارائه نموده است. طبق تبصره این ماده، دادگاه حداکثر میتواند متهم را به دو نوع مجازات جایگزین محکوم نماید. ^[۸]

رویه‌های قضایی

مقالات مرتبط

پیشگیری از تکرار جرم با حفظ کرامت انسانی بزهکار با نگاهی به آموزه‮های جرم‌شناختی

منابع

↑ علی خالقی. نکته ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4710664
↑ ماده 83 قانون مجازات اسلامی
↑ ماده 84 قانون مجازات اسلامی
↑ ماده 85 قانون مجازات اسلامی
↑ محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4336400
↑ محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4336580
↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4143504
↑ محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4962544

[1] علی خالقی. نکته ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4710664

[2] ماده 83 قانون مجازات اسلامی

[3] ماده 84 قانون مجازات اسلامی

[4] ماده 85 قانون مجازات اسلامی

[5] محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4336400

[6] محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4336580

[7] ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4143504

[8] محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4962544

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
- مجازات‌ های جایگزین حبس عبارت از دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، جزای نقدی روزانه و محرومیت از حقوق اجتماعی ‌است که در صورت گذشت شاکی و وجود جهات تخفیف با ملاحظه نوع جرم و کیفیت ارتکاب آن، آثار ناشی از جرم، سن، مهارت، وضعیت، شخصیت و سابقه مجرم، وضعیت بزه‌ دیده و سایر اوضاع و احوال، تعیین و اجراء می‌ شود.
+'''ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی''':  [[مجازات جایگزین حبس|مجازات‌ های جایگزین حبس]] عبارت از [[مجازات های جایگزین حبس|دوره مراقبت]]، [[مجازات های جایگزین حبس|خدمات عمومی رایگان]]، جزای نقدی، [[مجازات های جایگزین حبس|جزای نقدی روزانه]] و [[محرومیت از حقوق اجتماعی]] ‌است که در صورت [[گذشت شاکی]] و وجود [[جهات تخفیف]] با ملاحظه نوع جرم و کیفیت ارتکاب آن، آثار ناشی از جرم، سن، مهارت، وضعیت، شخصیت و سابقه مجرم، وضعیت [[مجنی علیه|بزه‌ دیده]] و سایر اوضاع و احوال، تعیین و اجراء می‌ شود.
 تبصره ـ دادگاه در ضمن حکم، به سنخیت و تناسب مجازات مورد حکم با شرایط و کیفیات مقرر در این ماده تصریح می‌ کند. دادگاه نمی‌ تواند به بیش از دو نوع از مجازات‌ های جایگزین حکم دهد.
+*{{زیتونی|[[ماده ۶۳ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
+*{{زیتونی|[[ماده ۶۵ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}
+== مواد مرتبط ==
+* [[ماده ۳۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 38 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۶۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 65 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۶۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 66 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۶۷ قانون مجازات اسلامی|ماده 67 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۶۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 68 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۶۹ قانون مجازات اسلامی|ماده 69 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۷۰ قانون مجازات اسلامی|ماده 70 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۷۱ قانون مجازات اسلامی|ماده 71 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۷۲ قانون مجازات اسلامی|ماده 72 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۷۳ قانون مجازات اسلامی|ماده 73 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۷۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 74 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۷۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 75 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۷۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 76 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۷۷ قانون مجازات اسلامی|ماده 77 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۷۸ قانون مجازات اسلامی|ماده 78 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۷۹ قانون مجازات اسلامی|ماده 79 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۸۰ قانون مجازات اسلامی|ماده 80 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۸۱ قانون مجازات اسلامی|ماده 81 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۸۲ قانون مجازات اسلامی|ماده 82 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۸۳ قانون مجازات اسلامی|ماده 83 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۸۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 84 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۸۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 85 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۸۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 86 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۸۷ قانون مجازات اسلامی|ماده 87 قانون مجازات اسلامی]]
+* [[ماده ۸۹ قانون مجازات اسلامی|ماده 89 قانون مجازات اسلامی]]
 == توضیح واژگان ==
-منظور از مجازات های جایگزین حبس، مجازات های خفیف و یا گاهی اقدامات تأمینی هستند که با احراز شرایطی میتوانند جایگزین مجازات زندان شوند. 4710664
+منظور از «مجازات های جایگزین حبس»، مجازات های خفیف و یا گاهی [[اقدامات تأمینی و تربیتی|اقدامات تأمینی]] هستند که با احراز شرایطی میتوانند جایگزین مجازات [[زندان]] شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4710664|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>
-دوره مراقبت: دوره‌ ای است که طی آن محکوم، به حکم دادگاه و تحت نظارت قاضی اجرای احکام به انجام یک یا چند مورد از دستورهای مندرج در تعویق مراقبتی محکوم می‌ گردد. <ref>[[ماده 83 قانون مجازات اسلامی]]</ref>
+«دوره مراقبت»، دوره‌ ای است که طی آن محکوم، به حکم دادگاه و تحت نظارت [[قاضی اجرای احکام]] به انجام یک یا چند مورد از دستورهای مندرج در [[تعویق صدور حکم|تعویق مراقبتی]] محکوم می‌ گردد. <ref>[[ماده 83 قانون مجازات اسلامی]]</ref>
-خدمات عمومی رایگان: خدماتی است که با رضایت محکوم برای مدت معین به‌ شرح ذیل مورد حکم واقع می‌ شود و تحت نظارت قاضی اجرای احکام اجراء می‌ گردد.<ref>[[ماده 84 قانون مجازات اسلامی]]</ref>
+«خدمات عمومی رایگان»، خدماتی است که با [[رضایت]] محکوم برای مدت معین به‌ شرح ذیل مورد حکم واقع می‌ شود و تحت نظارت قاضی اجرای احکام اجراء می‌ گردد.<ref>[[ماده 84 قانون مجازات اسلامی]]</ref>
-جزای نقدی روزانه: یک هشتم تا یک چهارم درآمد روزانه محکوم که با نظارت اجرای احکام وصول می‌ گردد. <ref>[[ماده 85 قانون مجازات اسلامی]]</ref> به عبارت بهتر جزای نقدی روزانه بخشی از درآمد روزانه محکوم است باید به صندوق دولت واریز شود. اجرای این مجازات در خصوص کسانی امکان پذیر است که دارای شغل و درآمد معینی باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4336400|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>
+«جزای نقدی روزانه»، یک هشتم تا یک چهارم درآمد روزانه محکوم که با نظارت اجرای احکام وصول می‌ گردد. <ref>[[ماده 85 قانون مجازات اسلامی]]</ref> به عبارت بهتر جزای نقدی روزانه بخشی از درآمد روزانه محکوم است باید به صندوق دولت واریز شود، اجرای این مجازات در خصوص کسانی امکان پذیر است که دارای شغل و درآمد معینی باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4336400|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>
-محرومیت از حقوق اجتماعی: منظور همان تحمیل محرومیت های اجتماعی مندرج در [[ماده 26 قانون مجازات اسلامی|ماده 26]] بر محکوم علیه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4336580|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>
+منظور از «محرومیت از حقوق اجتماعی»، همان تحمیل محرومیت های اجتماعی مندرج در [[ماده 26 قانون مجازات اسلامی|ماده 26]] بر [[محکوم علیه]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4336580|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>
 == پیشینه ==
-این ماده در قوانین پیشین سابقه ای ندارد و از نوآوری های قانون مجازات اسلامی محسوب میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4143504|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>
+این ماده، در قوانین پیشین سابقه ای ندارد و از نوآوری های قانون مجازات اسلامی محسوب میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4143504|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>
+== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
+قانونگذار در این ماده، تعریفی از مجازات های جایگزین حبس ارائه نموده است. طبق تبصره این ماده، دادگاه حداکثر میتواند متهم را به دو نوع مجازات جایگزین محکوم نماید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4962544|صفحه=|نام۱=محمدابراهیم|نام خانوادگی۱=شمس ناتری|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=کلانتری|نام۳=زینب|نام خانوادگی۳=ریاضت|نام۴=ابراهیم|نام خانوادگی۴=زارع|چاپ=2}}</ref>
+== رویه‌های قضایی ==
+* [[رای وحدت رویه شماره 746 مورخ 1394/10/29 هیات عمومی دیوان عالی کشور]]
+* [[نظریه شماره 7/1402/230 ک مورخ 1402/04/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم توانایی محکوم علیه در پرداخت جزای نقدی جایگزین حبس]]
+* [[نظریه شماره 7/99/1305 مورخ 1399/09/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره محکومیت متهم به پرداخت کمک نقدی به افراد بی بضاعت در قالب خدمات عمومی رایگان]]
+* [[رای دادگاه درباره ارسال پیامک به صورت دو جانبه در مزاحمت تلفنی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۸۰۰۸۱۱)]]
+* [[نظریه شماره 7/1401/1337 مورخ 1402/01/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تبدیل جزای نقدی به انجام خدمات عمومی رایگان]]
+* [[رای دادگاه درباره تاثیر گذشت شاکی خصوصی در صدور حکم به مجازات جایگزین حبس (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۱۰۱۰۴۴)]]
+== مقالات مرتبط ==
+* [[پیشگیری از تکرار جرم با حفظ کرامت انسانی بزهکار با نگاهی به آموزه‮های جرم‌شناختی]]
-= نکات توضیحی تفسیری دکترین =
+* [[اعتبار حبس کمتر از 91 روز در حقوق کیفری ایران]]
-قانونگذار در این ماده تعریفی از [[مجازات جایگزین حبس|مجازات های جایگزین حبس]] ارائه نموده است. طبق تبصره این ماده دادگاه حداکثر میتواند متهم را به دو نوع مجازات جایگزین محکوم نماید. 4962544
+* [[تقابل مجازات جایگزین حبس با قانون وصول در حقوق ایران]]
+* [[بررسی جرم شناختی مجموعه تلویزیونی«سرقت پول»]]
 == منابع ==
 {{پانویس}}
+{{مواد قانون مجازات اسلامی}}
+[[رده:مجازات های جایگزین حبس]]
+[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]
+[[رده:کلیات]]
+[[رده:مجازات‌های جایگزین حبس]]