ماده 242 قانون مالیات های مستقیم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
[[ماده 241 قانون مالیات های مستقیم|مشاهده ماده قبلی]] | [[ماده 241 قانون مالیات های مستقیم|مشاهده ماده قبلی]] | ||
[[ماده 243 قانون مالیات های مستقیم|مشاهده ماده بعدی]] | [[ماده 243 قانون مالیات های مستقیم|مشاهده ماده بعدی]] | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
* [[ماده 241 قانون مالیات های مستقیم]] | * [[ماده 241 قانون مالیات های مستقیم]] | ||
* [[ماده 243 قانون مالیات های مستقیم]] | * [[ماده 243 قانون مالیات های مستقیم]] | ||
== نکات توضیحی == | == نکات توضیحی ماده 242 قانون مالیات های مستقیم == | ||
مراد از «اشتباه در محاسبه» در صدر این ماده اعم از اشتباه شکلی و ماهوی است. مراد از اشتباه شکلی همان اشتباه در اعداد و ارقام است و اشتباه در ماهیت شامل عدم محاسبه کسور و معافیت مالیاتی است که بنا بر قانون به مودی مالیاتی تعلق می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مالیاتی (بخش دوم) دادرسی اداری مالیاتی|ترجمه=|جلد=|سال=1394|ناشر=شهردانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6486396|صفحه=|نام۱=میرمحسن|نام خانوادگی۱=طاهری طاری|چاپ=1}}</ref> | مراد از «اشتباه در محاسبه» در صدر این ماده اعم از اشتباه شکلی و ماهوی است. مراد از اشتباه شکلی همان اشتباه در اعداد و ارقام است و اشتباه در ماهیت شامل عدم محاسبه کسور و معافیت مالیاتی است که بنا بر قانون به مودی مالیاتی تعلق می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مالیاتی (بخش دوم) دادرسی اداری مالیاتی|ترجمه=|جلد=|سال=1394|ناشر=شهردانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6486396|صفحه=|نام۱=میرمحسن|نام خانوادگی۱=طاهری طاری|چاپ=1}}</ref> | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۳: | ||
گردد، انجام نشده است، می‌تواند استرداد مالیات و یا اصلاح برگ قطعی مالیات را درخواست کرده و اداره امور مالیاتی موظف است برگ قطعی اصلاحی مالیات را با احتساب معافیت مالیاتی صادر نماید و مالیات اضافی دریافتی بنا بر این ماده مودی مالیاتی مسترد گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مالیاتی (بخش دوم) دادرسی اداری مالیاتی|ترجمه=|جلد=|سال=1394|ناشر=شهردانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6486396|صفحه=|نام۱=میرمحسن|نام خانوادگی۱=طاهری طاری|چاپ=1}}</ref> از این رو، ورود هیات حل اختلاف مالیاتی نه به دلیل اشتباه که به دلیل رسیدگی به اختلاف موضوع استرداد مالیاتی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مالیاتی (بخش دوم) دادرسی اداری مالیاتی|ترجمه=|جلد=|سال=1394|ناشر=شهردانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6486388|صفحه=|نام۱=میرمحسن|نام خانوادگی۱=طاهری طاری|چاپ=1}}</ref> | گردد، انجام نشده است، می‌تواند استرداد مالیات و یا اصلاح برگ قطعی مالیات را درخواست کرده و اداره امور مالیاتی موظف است برگ قطعی اصلاحی مالیات را با احتساب معافیت مالیاتی صادر نماید و مالیات اضافی دریافتی بنا بر این ماده مودی مالیاتی مسترد گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مالیاتی (بخش دوم) دادرسی اداری مالیاتی|ترجمه=|جلد=|سال=1394|ناشر=شهردانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6486396|صفحه=|نام۱=میرمحسن|نام خانوادگی۱=طاهری طاری|چاپ=1}}</ref> از این رو، ورود هیات حل اختلاف مالیاتی نه به دلیل اشتباه که به دلیل رسیدگی به اختلاف موضوع استرداد مالیاتی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مالیاتی (بخش دوم) دادرسی اداری مالیاتی|ترجمه=|جلد=|سال=1394|ناشر=شهردانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6486388|صفحه=|نام۱=میرمحسن|نام خانوادگی۱=طاهری طاری|چاپ=1}}</ref> | ||
== آیین نامه، بخش نامه و دستورالعمل های مرتبط == | == آیین نامه، بخش نامه و دستورالعمل های مرتبط == | ||
در باب این ماده می‌توان به بخشنامه های زیر اشاره نمود: | در باب این ماده می‌توان به بخشنامه های زیر اشاره نمود: | ||
[[بخشنامه شماره 200/95/12 مورخ 1395/02/19.]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مالیاتی علمی-کاربردی|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6404460|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=غفارزاده|چاپ=1}}</ref> | [[بخشنامه شماره 200/95/12 مورخ 1395/02/19.]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مالیاتی علمی-کاربردی|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6404460|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=غفارزاده|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 242 قانون مالیات های مستقیم == | |||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | {{هوش مصنوعی (ماده)}} | ||
# اداره امور مالیاتی موظف به استرداد مالیات اضافی در صورت اشتباه در محاسبه است. | # اداره امور مالیاتی موظف به استرداد مالیات اضافی در صورت اشتباه در محاسبه است. | ||
| خط ۳۲: | خط ۲۷: | ||
# حکم تبصره برای مالیات‌های تکلیفی و علی‌الحساب‌ها در صورت عدم استرداد ظرف سه ماه از تاریخ درخواست مؤدی اعمال می‌شود. | # حکم تبصره برای مالیات‌های تکلیفی و علی‌الحساب‌ها در صورت عدم استرداد ظرف سه ماه از تاریخ درخواست مؤدی اعمال می‌شود. | ||
# در صورت عدم استرداد مالیات‌های تکلیفی و علی‌الحساب‌ها در مدت تعیین شده، خسارت مالی از تاریخ انقضای سه ماه محاسبه می‌شود. | # در صورت عدم استرداد مالیات‌های تکلیفی و علی‌الحساب‌ها در مدت تعیین شده، خسارت مالی از تاریخ انقضای سه ماه محاسبه می‌شود. | ||
== رویه های قضایی == | == رویه های قضایی == | ||
ابطال بخشنامه شماره 211-4909/5909 مورخ 1382/08/26 سازمان امور مالیاتی بر این مبنا که قانون گذار به شرح ماده 242 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم مصوب 1380 ضمن تأکید بر ضرورت استرداد مالیاتی که به لحاظ اشتباه در محاسبه اضافه دریافت شده و یا طبق مقررات قانون مزبور قابل استرداد است به منظور جبران خسارت وارده به مودیان به شرح تبصره ذیل آن ماده مبلغ اضافه دریافتی از مودیان بابت مالیات به هر عنوان را مشمول خسارتی به نرخ 1/5 درصد در ماه و مبدا احتساب خسارت مزبور را به صراحت از تاریخ دریافت مبالع اضافی تعیین و اعلام کرده است. نظر به این که مفاد 273 قانون فوق الاشعار در خصوص تعیین تاریخ از 01/01/1381 نافی حکم صریح مقنن در باب استحقاق مودیان مشمول ماده 242 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم و تبصره آن به دریافت خسارت تعیین شده در فاصله بین تاریخ دریافت مالیات اضافه تا زمان استرداد آن نیست. بنابراین بخشنامه شماره مذکور که تاریخ احتساب مورد نظر مقنن را از اول سال 1381 تعیین کرده است مغایر قانون و خارج از حدود اختیار سازمان امور مالیاتی کشور در وضع مقررات دولتی است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مالیاتی در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=اشکان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6405284|صفحه=|نام۱=سعید|نام خانوادگی۱=سراجی|چاپ=1}}</ref> | ابطال بخشنامه شماره 211-4909/5909 مورخ 1382/08/26 سازمان امور مالیاتی بر این مبنا که قانون گذار به شرح ماده 242 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم مصوب 1380 ضمن تأکید بر ضرورت استرداد مالیاتی که به لحاظ اشتباه در محاسبه اضافه دریافت شده و یا طبق مقررات قانون مزبور قابل استرداد است به منظور جبران خسارت وارده به مودیان به شرح تبصره ذیل آن ماده مبلغ اضافه دریافتی از مودیان بابت مالیات به هر عنوان را مشمول خسارتی به نرخ 1/5 درصد در ماه و مبدا احتساب خسارت مزبور را به صراحت از تاریخ دریافت مبالع اضافی تعیین و اعلام کرده است. نظر به این که مفاد 273 قانون فوق الاشعار در خصوص تعیین تاریخ از 01/01/1381 نافی حکم صریح مقنن در باب استحقاق مودیان مشمول ماده 242 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم و تبصره آن به دریافت خسارت تعیین شده در فاصله بین تاریخ دریافت مالیات اضافه تا زمان استرداد آن نیست. بنابراین بخشنامه شماره مذکور که تاریخ احتساب مورد نظر مقنن را از اول سال 1381 تعیین کرده است مغایر قانون و خارج از حدود اختیار سازمان امور مالیاتی کشور در وضع مقررات دولتی است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مالیاتی در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=اشکان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6405284|صفحه=|نام۱=سعید|نام خانوادگی۱=سراجی|چاپ=1}}</ref> | ||
| خط ۴۲: | خط ۳۶: | ||
ابطال بخشنامه شماره 2989/33207 مورخ 23/6/1382 رئیس [[سازمان امور مالیاتی]] و رأی شماره 30/4/9992 مورخ 1376/9/26 [[هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی]] که به صراحت ماده 242 در صورت وقوع اشتباه در محاسبه و دریافت اضافه مالیات قابل استرداد است، که خلاف هدف صریح مقنن در رأی و بخشنامه آمده است و ابطال می شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مالیاتی در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=اشکان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6405308|صفحه=|نام۱=سعید|نام خانوادگی۱=سراجی|چاپ=1}}</ref> | ابطال بخشنامه شماره 2989/33207 مورخ 23/6/1382 رئیس [[سازمان امور مالیاتی]] و رأی شماره 30/4/9992 مورخ 1376/9/26 [[هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی]] که به صراحت ماده 242 در صورت وقوع اشتباه در محاسبه و دریافت اضافه مالیات قابل استرداد است، که خلاف هدف صریح مقنن در رأی و بخشنامه آمده است و ابطال می شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مالیاتی در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=اشکان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6405308|صفحه=|نام۱=سعید|نام خانوادگی۱=سراجی|چاپ=1}}</ref> | ||
[[رأی شماره325 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال بخشنامه شماره 2989/33207 مورخ 1382/06/23]] رئیس سازمان امور مالیاتی کشور و رأی شماره شماره هـ/85/715 را می‌توان مشاهده نمود. | [[رأی شماره325 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال بخشنامه شماره 2989/33207 مورخ 1382/06/23]] رئیس سازمان امور مالیاتی کشور و رأی شماره شماره هـ/85/715 را می‌توان مشاهده نمود. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| خط ۵۳: | خط ۴۶: | ||
[[رده:مالیات اضافی]] | [[رده:مالیات اضافی]] | ||
[[رده:اشتباه در محسابه]] | [[رده:اشتباه در محسابه]] | ||
{{DEFAULTSORT:ماده 1210}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۹
ماده 242 قانون مالیات های مستقیم: اداره امور مالياتي موظف است در هر مورد كه به علت اشتباه در محاسبه، ماليات اضافي دريافت شده است و همچنين در مواردي كه مالياتي طبق مقررات اين قانون قابل استرداد مي‌باشد، وجه قابل استرداد را از محل وصولي جاري ظرف يك ماه به مؤدي پرداخت كند.
تبصره - مبالغ اضافه دريافتي از مؤديان بابت ماليات موضوع اين قانون به هر عنوان مشمول خسارتي به نرخ يك و نيم درصد (5/1٪) در ماه از تاريخ‌دريافت تا زمان استرداد مي‌باشد و از محل وصولي‌هاي جاري به مؤدي پرداخت خواهد شد. حكم اين تبصره نسبت به ماليات‌هاي تكليفي و علي‌الحساب‌هاي پرداختي در صورتي كه اضافه بر ماليات متعلق باشد در صورتي كه ظرف سه ماه از تاريخ درخواست مؤدي مسترد نشود از تاريخ انقضاء‌مدت مزبور جاري خواهد بود. مشاهده ماده قبلی مشاهده ماده بعدی
مواد مرتبط
نکات توضیحی ماده 242 قانون مالیات های مستقیم
مراد از «اشتباه در محاسبه» در صدر این ماده اعم از اشتباه شکلی و ماهوی است. مراد از اشتباه شکلی همان اشتباه در اعداد و ارقام است و اشتباه در ماهیت شامل عدم محاسبه کسور و معافیت مالیاتی است که بنا بر قانون به مودی مالیاتی تعلق می‌گیرد.[۱]
اگر مودی مالیاتی پس از قطعیت مالیات متوجه شود که برخورداری از معافیت های مالیاتی که بایستی توسط اداره امور مالیاتی اعمال
گردد، انجام نشده است، می‌تواند استرداد مالیات و یا اصلاح برگ قطعی مالیات را درخواست کرده و اداره امور مالیاتی موظف است برگ قطعی اصلاحی مالیات را با احتساب معافیت مالیاتی صادر نماید و مالیات اضافی دریافتی بنا بر این ماده مودی مالیاتی مسترد گردد.[۲] از این رو، ورود هیات حل اختلاف مالیاتی نه به دلیل اشتباه که به دلیل رسیدگی به اختلاف موضوع استرداد مالیاتی است.[۳]
آیین نامه، بخش نامه و دستورالعمل های مرتبط
در باب این ماده می‌توان به بخشنامه های زیر اشاره نمود: بخشنامه شماره 200/95/12 مورخ 1395/02/19.[۴]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 242 قانون مالیات های مستقیم
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- اداره امور مالیاتی موظف به استرداد مالیات اضافی در صورت اشتباه در محاسبه است.
- در مواردی که مالیات طبق مقررات قابل استرداد است، وجه قابل استرداد از محل وصولی جاری پرداخت می‌شود.
- مدت زمان استرداد وجه قابل استرداد از محل وصولی جاری یک ماه است.
- مبالغ اضافی دریافت شده از مؤدیان مشمول خسارت مالی می‌شود.
- نرخ خسارت مالی برای مبالغ اضافی دریافت شده از مؤدیان، یک و نیم درصد در ماه است.
- خسارت مالی از تاریخ دریافت تا زمان استرداد محاسبه می‌شود.
- این خسارت از محل وصولی‌های جاری پرداخت می‌شود.
- حکم تبصره برای مالیات‌های تکلیفی و علی‌الحساب‌ها در صورت عدم استرداد ظرف سه ماه از تاریخ درخواست مؤدی اعمال می‌شود.
- در صورت عدم استرداد مالیات‌های تکلیفی و علی‌الحساب‌ها در مدت تعیین شده، خسارت مالی از تاریخ انقضای سه ماه محاسبه می‌شود.
رویه های قضایی
ابطال بخشنامه شماره 211-4909/5909 مورخ 1382/08/26 سازمان امور مالیاتی بر این مبنا که قانون گذار به شرح ماده 242 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم مصوب 1380 ضمن تأکید بر ضرورت استرداد مالیاتی که به لحاظ اشتباه در محاسبه اضافه دریافت شده و یا طبق مقررات قانون مزبور قابل استرداد است به منظور جبران خسارت وارده به مودیان به شرح تبصره ذیل آن ماده مبلغ اضافه دریافتی از مودیان بابت مالیات به هر عنوان را مشمول خسارتی به نرخ 1/5 درصد در ماه و مبدا احتساب خسارت مزبور را به صراحت از تاریخ دریافت مبالع اضافی تعیین و اعلام کرده است. نظر به این که مفاد 273 قانون فوق الاشعار در خصوص تعیین تاریخ از 01/01/1381 نافی حکم صریح مقنن در باب استحقاق مودیان مشمول ماده 242 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم و تبصره آن به دریافت خسارت تعیین شده در فاصله بین تاریخ دریافت مالیات اضافه تا زمان استرداد آن نیست. بنابراین بخشنامه شماره مذکور که تاریخ احتساب مورد نظر مقنن را از اول سال 1381 تعیین کرده است مغایر قانون و خارج از حدود اختیار سازمان امور مالیاتی کشور در وضع مقررات دولتی است. [۵]
در باب این ماده، در آرای قضایی می‌توان به دادنامه شماره 88/325 مورخ 1388/04/14 اشاره کرد که به این ماده ارجاع شده است. مطابق رای این دادنامه«به صراحت ماده 242 قانون مالیات‌های مستقیم در صورت وقوع اشتباه در محاسبه و دریافت مالیات اضافه و همچنین در مواردی که طبق قانون مزبور مالیاتی، قابل استرداد باشد، مسئولین ذی ربط مندرج در ماده مذکور مکلفند گزارشی متضمن جهات قانونی و تعیین رقم قطعی مالیات و مالیات پرداختی و مبلغ اضافه دریافتی تهیه شده و تنظیم نمایند و پس از تایید مقامات ذی صلاح، برگ استرداد مالیات اضافی صادر و یک نسخه از آن را تسلیم مودی و نسخه دیگر از آن را به اداره امور اقتصاد و دارایی مربوط ارسال نمایند تا وجه آن را از محل وصولی جاری ظرف یک ماه به مودی بپردازند»[۶]
مطابق رأی شماره 201/36 مورخ 1392/8/20 خسارت دریافتی مودیان بابت مبلغ اضافه پرداختی موضوع تبصره این ماده ماهیت درآمدی ندارد.[۷]
ابطال بخشنامه شماره 2989/33207 مورخ 23/6/1382 رئیس سازمان امور مالیاتی و رأی شماره 30/4/9992 مورخ 1376/9/26 هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی که به صراحت ماده 242 در صورت وقوع اشتباه در محاسبه و دریافت اضافه مالیات قابل استرداد است، که خلاف هدف صریح مقنن در رأی و بخشنامه آمده است و ابطال می شود. [۸] رأی شماره325 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال بخشنامه شماره 2989/33207 مورخ 1382/06/23 رئیس سازمان امور مالیاتی کشور و رأی شماره شماره هـ/85/715 را می‌توان مشاهده نمود.
منابع
- ↑ میرمحسن طاهری طاری. آیین دادرسی مالیاتی (بخش دوم) دادرسی اداری مالیاتی. چاپ 1. شهردانش، 1394. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6486396
- ↑ میرمحسن طاهری طاری. آیین دادرسی مالیاتی (بخش دوم) دادرسی اداری مالیاتی. چاپ 1. شهردانش، 1394. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6486396
- ↑ میرمحسن طاهری طاری. آیین دادرسی مالیاتی (بخش دوم) دادرسی اداری مالیاتی. چاپ 1. شهردانش، 1394. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6486388
- ↑ احمد غفارزاده. آیین دادرسی مالیاتی علمی-کاربردی. چاپ 1. مجد، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6404460
- ↑ سعید سراجی. حقوق مالیاتی در رویه قضایی. چاپ 1. اشکان، 1399. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405284
- ↑ احمد غفارزاده. آیین دادرسی مالیاتی علمی-کاربردی. چاپ 1. مجد، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6404200
- ↑ سعید سراجی. حقوق مالیاتی در رویه قضایی. چاپ 1. اشکان، 1399. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6404940
- ↑ سعید سراجی. حقوق مالیاتی در رویه قضایی. چاپ 1. اشکان، 1399. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405308