ماده 59 قانون مالیات های مستقیم

ماده 59 قانون مالیات های مستقیم: نقل و انتقال قطعي املاك به ماخذ ارزش معاملاتي و به نرخ پنج درصد(5٪) و همچنين انتقال حق واگذاري محل به ماخذ وجوه دريافتي‌مالك يا صاحب حق و به نرخ دودرصد (2٪) در تاريخ انتقال از طرف مالكان عين يا صاحبان حق مشمول ماليات مي‌باشد.

‌تبصره 1 - چنانچه براي مورد معامله ارزش معاملاتي تعيين نشده باشد، ارزش معاملاتي نزديكترين محل مشابه مبناي محاسبه ماليات خواهد‌بود

‌تبصره 2 - حق واگذاري محل از نظر اين قانون عبارت است از حق كسب يا پيشه يا حق تصرف محل يا حقوق ناشي از موقعيت تجاري محل مشاهده ماده قبلی مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

سرقفلی: برخی حق سرقفلی را وجهی می دانند که مالک در ایتدای اجاره و جدای از مال الاجاره از مستاجر می گیرد تا محل خالی را به او اجاره دهد و برخی دیگر از حقوق دانان پولی را که مستاجر اول به مالک می دهد و یا مستاجر ثانی به مستاجر سابق در موقع انتقال اجاره می دهد سرقفلی نامیده اند. حق کسب و پیشه: در واقع جبران زیان ناشی از زیان ناشی از تخلیه کار و فعالیت انتفاعی مستاجر و از بین رفتن موقعیت شغلی اوست که طی سالیان متمادی فراهم شده است.

نکات توضیحی ماده 59 قانون مالیات های مستقیم

نکته قابل ذکر اینکه نرخ 5 در صد مذکور در ماده 59 منحصرا نسبت به ارزش معاملاتی ملک قابل اعمال است که در صورت انتقال قطعی ملک مصداق می یابد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 59 قانون مالیات های مستقیم

1. نقل و انتقال قطعی املاک مشمول مالیات 5٪ بر اساس ارزش معاملاتی است.
2. انتقال حق واگذاری محل مشمول مالیات 2٪ بر اساس وجوه دریافتی است.
3. در صورت عدم تعیین ارزش معاملاتی برای مورد معامله، ارزش معاملاتی نزدیک‌ترین محل مشابه مبنای محاسبه مالیات است.
4. حق واگذاری محل شامل حق کسب، پیشه، حق تصرف محل و حقوق ناشی از موقعیت تجاری محل می‌شود.

رویه های قضایی

• رای شعبه تشخیص دیوان عدالت اداری درباره مالیات ملک واگذار شده
• رای شعبه دیوان عدالت اداری درباره مالیات ملک واگذار شده
• نظریه شماره 7/98/405 مورخ 1398/06/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مطابق رای شماره 87/325 مورخ 1387/5/13 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری: حق واگذاری محل صرفا شامل " کاربری های تجاری" است و بر این اساس ، نقل و انتقال زمینی که در در منطقه تجاری واقع شده، از آنجا که فاقد بنای تجاری و فاقد فعالیت و کسب و کار تجاری است مشمول حق واگذاری محل قرار نمی گیرد.

طبق رأی شماره 3814/4/30 مورخ 1379/4/26 هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی به واحدهای با کاربری مسکونی که دارای موقعیت تجاری هستند مالیات سرقفلی تعلق نمی گیرد. که در این رأی منظور از حقوق ناشی از موقعیت تجاری محل موضوع ماده 5 این ماده حقوق به رسمیت شناخته شده تویط مراجع ذی صلاح برای واحدهای تجاری می باشد. بنابراین در مورد نقل و انتقال اراضی به طور کلی و ساختمان های دارای کاربری مسکونی به صرف وقوع این گونه املاک در مناطق تجاری و یا صنعتی فرص تعلق حق واگذاری محل موجه نمی باشد.

مواد مرتبط

• ماده 58 قانون مالیات های مستقیم
• ماده 60 قانون مالیات های مستقیم
• بخشنامه ماده 59 قانون مالیات های مستقیم
• مالیات بر حق واگذاری محل و ابعاد حقوقی آن