ماده ۳۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۳۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی: محکوم علیه غایب حق دارد به حکم غیابی اعتراض نماید. این اعتراض واخواهی نامیده می‌شود. دادخواست واخواهی در دادگاه صادر کننده حکم غیابی قابل رسیدگی است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

• واخواهی: واخواهی عبارت است از اعتراض محکوم علیه به حکم غیابی. واخواهی در لغت از مصدر واخواستن و به معنای اعتراض و ایرادگرفتن می‌باشد و در اصطلاح حقوقی اعتراض به حکم غیابی توسط خوانده‌ای که تا کنون امکان و فرصت دفاع را نداشته‌است.
• حکم غیابی: در صورتی که خوانده یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده‌ی قانونی خوانده در هیچ‌یک از جلسات رسیدگی دادگاه حاضر نشده باشد و به‌طور کتبی با لایحه نیز دفاعی ارائه نکرده باشد و اخطاریه نیز به او ابلاغ واقعی نشده باشد، و حکم دادگاه مبنی بر محکومیت او باشد حکم صادره، حکم غیابی محسوب می‌شود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

تمامی احکام غیابی که دادگاه‌های عمومی و انقلاب در دعوای حقوقی صادر می‌نمایند توسط محکوم علیه غایب، در مهلت مقرر قابل واخواهی می‌باشد. نکته‌ی دیگر آن که کلیه حقوق دفاعی مانند طرح ایرادات (مانند ایراد عدم صلاحیت) و تعرض به اصالت سند و همچنین دفاع ماهوی (دفاع در معنی اخص) مانند ادعای تهاتر، صلح، فسخ، رد خواسته و امثالهم، قابل طرح در مرحله واخواهی می‌باشند.

نکات توضیحی

مطابق ماده ۳۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی چنانچه خوانده نسبت به حکم صادره در مرحله نخستین فرصت و امکان دفاع نداشته و اخطاریه به صورت ابلاغ واقعی به وی اعلام نشده باشد می‌تواند نسبت به حکم صادره اعتراض نماید. شایان ذکر است که حکم غیابی تنها در رسیدگی‌های ترافعی معنی پیدا می‌کند و در دادرسی حسبی (مانند تصمیم دادگاه در خصوص تقسیم ترکه) که وجود دو طرف مصداق پیدا نمی‌کند، راه ندارد.

رویه‌های قضایی

• رای دادگاه درباره اعتبار سفته سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۷۰۷)
• رای دادگاه درباره ادعای سفید امضا بودن سند مستند دعوی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۲۴۷)
• رای دادگاه درباره ادعای عدم اصالت سند همراه با ادعای پرداخت (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۷۷۳)
• رای دادگاه درباره استرداد لاشه چک علیرغم عدم پرداخت کامل آن (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۱۴۲۹)
• رای دادگاه درباره ادعای همزمان جعل و پرداخت وجه چک (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۱۴۹۱)
• رای دادگاه درباره اثر فوت صادرکننده چک در تعلق خسارت تأخیر تأدیه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۶۹۵۰۰۰۱۴)
• رای دادگاه درباره ابطال گزارش اصلاحی و اجرائیه آن (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۰۳۰۶)
• رای دادگاه درباره استناد دادگاه به شروط ضمن عقد بدون درخواست خواهان (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۱۳۴۱)
• رای دادگاه درباره اثبات پرداخت مهریه با شهادت شهود (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۴۳۲)
• رای دادگاه درباره اثر اثبات جعلیت امضاء یکی از مسئولین چک بر مسئولیت سایرین (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۳۰۵)
• رای دادگاه درباره ارجاع دعوا به داوری در مرحله واخواهی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۱۳۷۸)
• رای دادگاه درباره اثر اعلام آمادگی فروشنده به تحویل مبیع بر مطالبه خسارت (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۳۷۷)
• رای دادگاه درباره اثر اقامه دعوای اعسار از پرداخت محکومه به در اثبات مدیونیت و شرایط شهود معارض (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۷۷۵)
• رای دادگاه درباره اثر امضای اسناد تعهدآور شرکت توسط مدیرعامل بر خلاف اساسنامه (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۱۵۷۴)
• رای دادگاه درباره اثر کسری مساحت آپارتمان بر میزان ثمن (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۹۴۷)
• رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح رسیدگی به واخواهی رأی غیابی در فرض کشف عدم صلاحیت محلی دادگاه صادر کننده رأی
• رای دادگاه درباره اجاره اماکن مسکونی برای کسب و پیشه و تجارت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۷۶۱)
• رای دادگاه درباره اثر بلوغ فرزند بر حق ملاقات والدین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۱۰۰۲۶۲)
• رای دادگاه درباره اثر تجدید جلسات داوری بر مهلت داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۶۰۱۳۹۳)

• نظریه شماره 7/99/570 مورخ 1399/06/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره حق اعتراض نسبت به حکم ورشکستگی
• رای دادگاه درباره اثر تغییر وضعیت مالی زوج بر تعدیل اقساط مهریه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۱۵۲۹)
• رای دادگاه درباره اثر توافق زوجین در پرداخت مهریه بر اعسار زوج (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۰۸۷)
• رای دادگاه درباره اثر توافق طرفین بر خسارت تأخیر تأدیه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۶۱۳)
• رای دادگاه درباره اثر توافق طرفین بر محاسبه اضافه متراژ مبیع (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۱۱۴۶)
• رای دادگاه درباره اثر خط خوردن عبارت حواله کرد (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۰۳۷۳)