ماده 14 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
ماده 14 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی: دعوای اعسار غیر مالی است و در مرحله بدوی و تجدیدنظر خارج از نوبت رسیدگی می شود.
مواد مرتبط
- ماده 13 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
- ماده 15 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
- ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده 331 قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده 367 قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده 368 قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
نکات تفسیری دکترین ماده 14 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
ملاک تشخیص دعاوی مالی از غیر مالی در درجه اول با قانونگذار است که این امر نه در قوانین و نه در آراء وحدت رویه معیار واضح و مشخصی نداشته، هرچند به صورت موردی میتوان با بررسی آراء وحدت رویه به معیار و ملاک رسید و با دقت در رویه قضایی به ملاکهایی از جمله: مالکانه یا غیر مالکانه بودن دعوا، نوع حق موضوع دعوا، نتیجه حاصل از دعوا، قابلیت تقویم به پول و... دست یافت.[۱]
نکات توضیحی ماده 14 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
مالی یا غیرمالی بودن یک دعوی در مواردی همچون میزان هزینه دادرسی و مرجع صالح برای رسیدگی و قابلیت اعتراض به آراء موثر می باشد.[۲] لذا با توجه به اهمیت مسئله و اختلافی بودن آن در گذشته مقنن در این ماده تصریح کرده که دعوی اعسار غیرمالی است. نکته قابل توجه اینکه مقنن به شورای حل اختلاف اشاره نکرده در حالی که در مواردی که شورا حکم به پرداخت بدهی کرده باشد و صدور اجرائیه با شوری بوده باشد دعوی اعسار باید در همان شوری طرح و خارج از نوبت رسیدگی گردد.[۳] رسیدگی به دعوی اعسار مانند سایر دعاوی حقوقی مستلزم تعیین جلسه رسیدگی و دعوت اصحاب دعوی جهت حضور در جلسه رسیدگی است و مجوزی جهت عدم تشکیل جلسه دادرسی و صدور حکم بدون استماع دفاعیات خوانده دعوی اعسار وجود ندارد.[۴] درخصوص غیابی یا حضوری بودن رای اعسار در صورتی که شرایط حکم غیابی موضوع ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی را داشته باشد، گفته شده است که علیرغم آنکه ماده 507 قانون اخیرالذکر قائل بر حضوری بودن حکم اعسار می باشد، اگر حکم دادگاه بر پذیرش اعسار باشد، خوانده ی غایب امکان واخواهی خواهد داشت.[۵]
این دعوا، دعوای غیرمالی اصلی نیست بلکه دعوایی است که قانونگذار آن را بنا بر مصلحت، از نظر هزینه دادرسی و تجدیدنظرخواهی و قابلیت طرح چندباره و مانند آن، در حکم غیرمالی شمرده است.[۶]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 14 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- دعوای اعسار از نظر ماهیت، دعوای غیر مالی محسوب میشود.
- رسیدگی به دعوای اعسار در مرحله بدوی مستلزم رعایت زمانبندی خاص و اولویتدار بودن است.
- در مرحله تجدیدنظر نیز دعوای اعسار خارج از نوبت رسیدگی میشود.
- هدف از رسیدگی خارج از نوبت به دعوای اعسار تسریع در فرایند قضایی و کاهش زمان بلاتکلیفی محکومعلیه است.
رویه های قضایی
- رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره فرجام خواهی از حکم به رد تقاضای اعسار
- نظریه شماره 930/96/7 مورخ 1396/04/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/98/1012 مورخ 1398/07/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/269 مورخ 1397/02/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/1617 مورخ 1397/11/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 2162/96/7 مورخ 1396/09/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- رای وحدت رویه شماره 817 دیوان عالی کشور درباره قابل فرجام نبودن آراء صادره از دادگاه کیفری یک درمورد اعسار از پرداخت دیه
- نظریه شماره 7/1400/260 مورخ 1400/03/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین پیش قسط در حکم اعسار و عدم پرداخت آن
- نظریه مشورتی شماره 7/96/930 مورخ 1396 اداره حقوقی قوه قضاییه چنین اظهار داشته که: در صورتی که محکوم علیه پس از مهلت سی روزه موضوع ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی دعوی اعسار را طرح کرده باشد و به درخواست محکومله در حبس بوده باشد، صرف صدور حکم اعسار از دادگاه بدوی موجب آزادی او از حبس خواهد بود و نیازی به قطعیت حکم اعسار نیست.[۷]
- نظریه شماره 7/98/642 مورخ 1399/01/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره رسیدگی به دعوای اعسار در فرض نقض قرار شورا توسط دادگاه و محکومیت خوانده بدوی
- رای دادگاه درباره تعیین اقساط دیه به ریال (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۱۵۲۴)
- رای دادگاه درباره تعیین اقساط دیه به ریال یا تومان (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۰۲۴۷)
مقالات مرتبط
عدول از اصول دادرسی و قواعد حقوقی در دعوای اعسار
منابع
- ↑ بهرام بهرامی. بایسته های قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی شرح و نقد قانون 1394. چاپ 6. نگاه بینه، 1396. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6659520
- ↑ علیرضا شریفی. قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. بهنامی، 1396. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6663736
- ↑ مجتبی جهانیان و محمدرضا پاسبان. قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در نظم حقوقی کنونی (شرح، نظریات مشورتی و رویه قضایی). چاپ 2. مجد، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6661884
- ↑ مجتبی جهانیان و محمدرضا پاسبان. قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در نظم حقوقی کنونی (شرح، نظریات مشورتی و رویه قضایی). چاپ 2. مجد، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6661904
- ↑ علیرضا شریفی. قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. بهنامی، 1396. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6665140
- ↑ ابراهیمی, توپا; شبیر (2024-02-20). "اهلیت نوجوانان در دادخواهی غیرمالی؛ بررسی رای وحدت رویه شماره 668 دیوان عالی کشور در مورد اهلیت اشخاص کمتر از هجده سال تمام برای اقامه دعوای حقوقی (1383/07/14)". دو فصلنامه نقد و تحلیل آراء قضایی. 2 (4): 163–183. doi:10.22034/analysis.2023.2008651.1063. ISSN 2821-1790.
- ↑ مجتبی جهانیان و محمدرضا پاسبان. قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در نظم حقوقی کنونی (شرح، نظریات مشورتی و رویه قضایی). چاپ 2. مجد، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6661920