ماده 4 قانون حمایت خانواده: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
Hossein dk (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۳ قانون حمایت خانواده|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۳ قانون حمایت خانواده|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۵ قانون حمایت خانواده|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۵ قانون حمایت خانواده|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
* [[ماده ۳ قانون حمایت خانواده]] | |||
* [[ماده ۵ قانون حمایت خانواده]] | |||
* [[ماده ۳۲ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست]] | * [[ماده ۳۲ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست]] | ||
* [[ماده ۱۱۷۲ قانون مدنی]] | * [[ماده ۱۱۷۲ قانون مدنی]] | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
مهریه مالی است که به مناسبت عقد نکاح، مرد ملزم به پرداخت آن به [[زوجه]] می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قوانین و مقررات آیین دادرسی کیفری (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4249592|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | مهریه مالی است که به مناسبت عقد نکاح، مرد ملزم به پرداخت آن به [[زوجه]] می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قوانین و مقررات آیین دادرسی کیفری (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4249592|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات تفسیری دکترین ماده 4 قانون حمایت خانواده == | |||
== نکات | |||
اگر دعوای خانوادگی در شعبه ای غیر از دادگاه خانواده مطرح شود دادگاه مرجوع الیه باید [[قرار امتناع از رسیدگی]] صادر کند؛ زیرا صلاحیت دادگاه خانواده [[صلاحیت ذاتی]] نیست بلکه دادگاه خانواده یک [[مرجع قضایی استثنایی]] است؛ لذا در این موارد قرار امتناع از رسیدگی صادر و پرونده از طریق رئیس حوزه قضایی به شعبه خانواده ارسال می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4761640|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> نظر دیگر این است که صلاحیت دادگاه خانواده صلاحیت ذاتی است و در صورتی که دعوای خانواده در شعبه دیگری غیر از دادگاه خانواده مطرح شود قاضی موظف به صدور [[قرار عدم صلاحیت]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4761712|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> | اگر دعوای خانوادگی در شعبه ای غیر از دادگاه خانواده مطرح شود دادگاه مرجوع الیه باید [[قرار امتناع از رسیدگی]] صادر کند؛ زیرا صلاحیت دادگاه خانواده [[صلاحیت ذاتی]] نیست بلکه دادگاه خانواده یک [[مرجع قضایی استثنایی]] است؛ لذا در این موارد قرار امتناع از رسیدگی صادر و پرونده از طریق رئیس حوزه قضایی به شعبه خانواده ارسال می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4761640|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> نظر دیگر این است که صلاحیت دادگاه خانواده صلاحیت ذاتی است و در صورتی که دعوای خانواده در شعبه دیگری غیر از دادگاه خانواده مطرح شود قاضی موظف به صدور [[قرار عدم صلاحیت]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4761712|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> | ||
در قانون اشاره ای به [[نحله]] نشده‌است اما باید رسیدگی به نحله را نیز در صلاحیت دادگاه خانواده دانست زیرا نحله از توابع طلاق است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درس نامه آیین دادرسی مدنی ویژه امور و دعاوی خانوادگی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=دانشگاه امام صادق (ع)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3437560|صفحه=|نام۱=لیلاسادات|نام خانوادگی۱=اسدی|نام۲=فریده|نام خانوادگی۲=شکری|چاپ=1}}</ref> | در قانون اشاره ای به [[نحله]] نشده‌است اما باید رسیدگی به نحله را نیز در صلاحیت دادگاه خانواده دانست زیرا نحله از توابع طلاق است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درس نامه آیین دادرسی مدنی ویژه امور و دعاوی خانوادگی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=دانشگاه امام صادق (ع)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3437560|صفحه=|نام۱=لیلاسادات|نام خانوادگی۱=اسدی|نام۲=فریده|نام خانوادگی۲=شکری|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 4 قانون حمایت خانواده == | |||
== | {{هوش مصنوعی (ماده)}} | ||
# رسیدگی به امور و دعاوی خانواده در صلاحیت دادگاه خانواده است. | |||
# دعاوی مربوط به نامزدی و خسارات ناشی از برهم زدن آن تحت پوشش قانون قرار می‌گیرد. | |||
# نحوه رسیدگی به نکاح دائم، موقت و اذن در نکاح. | |||
# بررسی شروط ضمن عقد نکاح و ازدواج مجدد. | |||
# مسائل مرتبط با جهیزیه و مهریه در دادگاه خانواده بررسی می‌شود. | |||
# نفقه زوجه و اجرت‌المثل ایام زوجیت جزو دعاوی مهم خانواده هستند. | |||
# مسائل تمکین و نشوز و پیامدهای آن. | |||
# رسیدگی به دعاوی طلاق، رجوع، فسخ، انفساخ نکاح و مسائل مرتبط. | |||
# حضانت، ملاقات طفل و مسائل مربوط به نسب. | |||
# موارد رشد، حجر و رفع آن تحت نظارت دادگاه خانواده. | |||
# ولایت قهری، قیمومت و امور مالی محجوران. | |||
# بررسی نفقه اقارب و دعاوی مربوط به غایب مفقود الاثر. | |||
# سرپرستی کودکان بی‌سرپرست و اهدای جنین. | |||
# مسایل تغییر جنسیت و حقوق مربوط به آن. | |||
# رسیدگی به دعاوی احوال شخصیه اقلیت‌های دینی طبق قوانین خاص. | |||
# تصمیمات مراجع عالی اقلیت‌های دینی در امور حسبی و احوال شخصیه معتبر و توسط محاکم تنفیذ می‌شود. | |||
== رویه های قضایی == | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره شمول شروط بنایی بر شرط فعل]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره رای تکراری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۹۰۷۲۰۰۷۴۸)]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست تنفیذ طلاق واقع شده براساس مذهب شافعی]] | |||
* [[رای دادگاه درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی موت فرضی و نوع صلاحیت دادگاه خانواده نسبت به دادگاه حقوقی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۱۴۶۲)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره مرجع حل اختلاف در صلاحیت بین دادگاه عمومی و خانواده و مرجع رسیدگی به دعوی الزام زوج به انجام تعهد]] | |||
* [[رای دادگاه درباره شرط صدور حکم تمکین (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۲۰۰۲)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره زمان استرداد هدایای نامزدی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۶۴۷)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره دادگاه صالح در دعوی ابطال سند رسمی ازدواج (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۶۴۱)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره دادگاه صالح در دعوای مطالبه طلاجات توسط زوجه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۲۰۲۱)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره تفسیر لفظ دستور زوج در دعوای مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت]] | |||
* [[رای دادگاه درباره تاثیر دعوی اعسار زوج بر دعوی تجویز ازدواج مجدد (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۲۰۶۱)]] | |||
* [[نظریه شماره 7/99/1798 مورخ 1399/12/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/98/723 مورخ 1398/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/98/1824 مورخ 1398/12/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/98/1823 مورخ 1398/11/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/98/1430 مورخ 1398/11/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/98/111 مورخ 1398/02/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/97/2982 مورخ 1397/11/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/97/2721 مورخ 1397/10/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/97/2380 مورخ 1398/02/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/96/2912 مورخ 1396/11/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/95/2154 مورخ 1395/08/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/92/1729 مورخ 1392/09/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1402/539 مورخ 1402/09/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1401/527 مورخ 1401/06/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1400/1531 مورخ 1400/11/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 2933/95/7 مورخ 1395/11/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 2154/95/7 مورخ 1395/08/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 1825/96/7 مورخ 1396/08/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 1781/96/7 مورخ 1396/08/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 1539/96/7 مورخ 1396/07/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[اداره حقوقی قوه قضاییه]] در [[نظریه مشورتی]] شماره ۷/۲۰۷۳ مورخ ۱۳۷۷/۴/۱۶ مقرر داشته‌است، دادگاه خانواده فقط صلاحیت رسیدگی به دعاوی مصرح در قانون را دارد و روح قانون نیز ناظر به تفکیک مراجعین دادگاه خانواده از سایر دعاوی است و دادگاه خانواده صالح به رسیدگی به دعاوی خانواه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4761764|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> | * [[اداره حقوقی قوه قضاییه]] در [[نظریه مشورتی]] شماره ۷/۲۰۷۳ مورخ ۱۳۷۷/۴/۱۶ مقرر داشته‌است، دادگاه خانواده فقط صلاحیت رسیدگی به دعاوی مصرح در قانون را دارد و روح قانون نیز ناظر به تفکیک مراجعین دادگاه خانواده از سایر دعاوی است و دادگاه خانواده صالح به رسیدگی به دعاوی خانواه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4761764|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> | ||
* [[رای وحدت رویه شماره ۷۶۹ مورخ ۱۳۹۷/۴/۲۶ هیئت عمومی دیوان عالی کشور]] | * [[رای وحدت رویه شماره ۷۶۹ مورخ ۱۳۹۷/۴/۲۶ هیئت عمومی دیوان عالی کشور]] | ||
| خط ۶۳: | خط ۱۱۰: | ||
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۲۵۵ مورخ ۱۴۰۰/۰۳/۱۲ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره الزام به حضور قاضی مشاور زن در امور غیرترافعی دادگاه خانواده]] | * [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۲۵۵ مورخ ۱۴۰۰/۰۳/۱۲ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره الزام به حضور قاضی مشاور زن در امور غیرترافعی دادگاه خانواده]] | ||
* [[نظریه شماره ۷/۹۹/۱۴۵۱ مورخ ۱۳۹۹/۱۱/۱۴ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره پرداخت هزینه دادرسی توسط خواهان]] | * [[نظریه شماره ۷/۹۹/۱۴۵۱ مورخ ۱۳۹۹/۱۱/۱۴ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره پرداخت هزینه دادرسی توسط خواهان]] | ||
* [[نظریه شماره 7/1402/490 مورخ 1402/08/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دادرس علی البدل دادگاه عمومی حقوقی]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1400/35 مورخ 1400/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت دادگاه خانواده در رسیدگی به عقد صلح زوجين و دعاوی با منشا مهریه]] | * [[نظریه شماره 7/1400/35 مورخ 1400/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت دادگاه خانواده در رسیدگی به عقد صلح زوجين و دعاوی با منشا مهریه]] | ||
* [[نظریه شماره 7/99/149 مورخ 1399/02/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دادگاه صالح به رسیدگی امور غایب مفقودالاثر]] | * [[نظریه شماره 7/99/149 مورخ 1399/02/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دادگاه صالح به رسیدگی امور غایب مفقودالاثر]] | ||
* [[رای دادگاه درباره اعسار از اجرائیه صادره از اداره اجرای اسناد رسمی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۰۰۳۶)]] | * [[رای دادگاه درباره اعسار از اجرائیه صادره از اداره اجرای اسناد رسمی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۰۰۳۶)]] | ||
| خط ۷۰: | خط ۱۱۷: | ||
* [[نظریه شماره 7/1401/1042 مورخ 1401/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد عدم قابلیت دریافت هزینه دادرسی از محکوم علیه در صورت معاف بودن خواهان از پردا|نظریه شماره 7/1401/1042 مورخ 1401/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد عدم قابلیت دریافت هزینه دادرسی از محکوم علیه در صورت معاف بودن خواهان از پرداخت این هزینه]] | * [[نظریه شماره 7/1401/1042 مورخ 1401/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد عدم قابلیت دریافت هزینه دادرسی از محکوم علیه در صورت معاف بودن خواهان از پردا|نظریه شماره 7/1401/1042 مورخ 1401/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد عدم قابلیت دریافت هزینه دادرسی از محکوم علیه در صورت معاف بودن خواهان از پرداخت این هزینه]] | ||
* [[نظریه شماره 7/99/1622 مورخ 1400/01/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دامنه اختیارات اجرای احکام مدنی]] | * [[نظریه شماره 7/99/1622 مورخ 1400/01/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دامنه اختیارات اجرای احکام مدنی]] | ||
* [[نظریه شماره 7/99/564 مورخ 1399/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرجع عالی دینی زرتشتیان]] | * [[نظریه شماره 7/99/564 مورخ 1399/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرجع عالی دینی زرتشتیان]] | ||
* [[رای دادگاه درباره اجرای حکم الزام به تمکین زوجه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۱۶۵)]] | * [[رای دادگاه درباره اجرای حکم الزام به تمکین زوجه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۱۶۵)]] | ||
| خط ۸۷: | خط ۱۳۳: | ||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای ابطال سند وکالت در طلاق و بطلان معامله]] | * [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای ابطال سند وکالت در طلاق و بطلان معامله]] | ||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای اثبات مالکیت و الزام به انتقال منزل به عنوان مهریه]] | * [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای اثبات مالکیت و الزام به انتقال منزل به عنوان مهریه]] | ||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای استرداد طلا به طرفیت زوج]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای اعتراض ثالث]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای اعلام بطلان معامله شرط ضمن عقد ازدواج]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای الزام زوج به تحویل و تسلیم مبیع موضوع مهریه]] | |||
* [[رای دادگاه درباره اختصاص حق ملاقات به اطفال نابالغ (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۲۰۷۸)]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1401/115 مورخ 1401/05/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد صلاحیت دادگاه خانواده در خصوص مطالبه اجرت المثل ایام تصرف ملک با منشأ مهریه]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در تجدیدنظرخواهی از آرای شورای حل اختلاف در حوزه خانواده (دادنامه شماره ۱۴۰۱۰۶۳۹۰۰۰۰۱۴۰۴۱۴)]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای ابطال سند اقرارنامه با موضوع پرداخت مهریه]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای فروش مال مشاع]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره نقش سامانه ثنا در تعیین تعیین اقامتگاه خوانده]] | |||
* [[نظریه شماره 7/99/101 مورخ 1399/03/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت دادگاه خانواده در دعاوی منع اشتغال و منع تحصیل زوجه و مهریه]] | |||
* [[نظریه شماره 1055/96/7 مورخ 1396/05/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/99/1023 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نقض حکم دعاوی دادگاه خانواده در فرض صدور آنها بدون حضور قاضی مشاور زن]] | |||
* [[نظریه شماره 1083/96/7 مورخ 1396/05/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
* [[صلاحیت دادگاههای ایران در طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور]] | |||
* [[آثار حقوقی تغییر جنسیت افراد دوجنسی]] | * [[آثار حقوقی تغییر جنسیت افراد دوجنسی]] | ||
* [[جایگاه مراجع خاص اقلیت‌های دینی در حقوق ایران و آثار تصمیمات آنها]] | * [[جایگاه مراجع خاص اقلیت‌های دینی در حقوق ایران و آثار تصمیمات آنها]] | ||
| خط ۹۵: | خط ۱۵۵: | ||
* [[ماهیت داوری در دعوای طلاق]] | * [[ماهیت داوری در دعوای طلاق]] | ||
* [[صلاحیت ذاتی دادگاه خانواده]] | * [[صلاحیت ذاتی دادگاه خانواده]] | ||
* [[قرار دستورموقت و رفع اثر از آن در دادگاههای خانواده (به لحاظ رویکردهای نوین قانون حمایت از خانواده مصوّب ۱۳۹۱)]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۶۲: | ||
[[رده:دادگاه خانواده]] | [[رده:دادگاه خانواده]] | ||
[[رده:صلاحیت دادگاه خانواده]] | [[رده:صلاحیت دادگاه خانواده]] | ||
{{DEFAULTSORT:ماده 0020}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۰۰
ماده ۴ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱: رسیدگی به امور و دعاوی زیر در صلاحیت دادگاه خانواده است:
۱ـ نامزدی و خسارات ناشی از برهم زدن آن
۲ـ نکاح دائم، موقت و اذن در نکاح
۳ـ شروط ضمن عقد نکاح
۴ـ ازدواج مجدد
۵ ـ جهیزیه
۶ ـ مهریه
۷ـ نفقه زوجه و اجرت المثل ایام زوجیت
۹ـ طلاق، رجوع، فسخ و انفساخ نکاح، بذل مدت و انقضای آن
۱۰ـ حضانت و ملاقات طفل
۱۱ـ نسب
۱۳ـ ولایت قهری، قیمومت، امور مربوط به ناظر و امین اموال محجوران و وصایت در امور مربوط به آنان
۱۴ـ نفقه اقارب
۱۵ـ امور راجع به غایب مفقود الاثر
۱۷ـ اهدای جنین
۱۸ـ تغییر جنسیت
تبصره ـ به دعاوی اشخاص موضوع اصول دوازدهم (۱۲) و سیزدهم (۱۳) قانون اساسی حسب مورد طبق قانون اجازه رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیرشیعه در محاکم مصوب ۳۱ /۴ /۱۳۱۲ و قانون رسیدگی به دعاوی مطروحه راجع به احوال شخصیه و تعلیمات دینی ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی مصوب ۳ /۴ /۱۳۷۲ مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیدگی می‌شود.
تصمیمات مراجع عالی اقلیت‌های دینی مذکور در امور حسبی و احوال شخصیه آنان از جمله نکاح و طلاق، معتبر و توسط محاکم قضائی بدون رعایت تشریفات، تنفیذ و اجراء می‌گردد.
مواد مرتبط
- ماده ۳ قانون حمایت خانواده
- ماده ۵ قانون حمایت خانواده
- ماده ۳۲ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست
- ماده ۱۱۷۲ قانون مدنی
توضیح واژگان
مهریه مالی است که به مناسبت عقد نکاح، مرد ملزم به پرداخت آن به زوجه می‌شود.[۱]
نکات تفسیری دکترین ماده 4 قانون حمایت خانواده
اگر دعوای خانوادگی در شعبه ای غیر از دادگاه خانواده مطرح شود دادگاه مرجوع الیه باید قرار امتناع از رسیدگی صادر کند؛ زیرا صلاحیت دادگاه خانواده صلاحیت ذاتی نیست بلکه دادگاه خانواده یک مرجع قضایی استثنایی است؛ لذا در این موارد قرار امتناع از رسیدگی صادر و پرونده از طریق رئیس حوزه قضایی به شعبه خانواده ارسال می‌شود.[۲] نظر دیگر این است که صلاحیت دادگاه خانواده صلاحیت ذاتی است و در صورتی که دعوای خانواده در شعبه دیگری غیر از دادگاه خانواده مطرح شود قاضی موظف به صدور قرار عدم صلاحیت است.[۳]
در قانون اشاره ای به نحله نشده‌است اما باید رسیدگی به نحله را نیز در صلاحیت دادگاه خانواده دانست زیرا نحله از توابع طلاق است.[۴]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 4 قانون حمایت خانواده
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- رسیدگی به امور و دعاوی خانواده در صلاحیت دادگاه خانواده است.
- دعاوی مربوط به نامزدی و خسارات ناشی از برهم زدن آن تحت پوشش قانون قرار می‌گیرد.
- نحوه رسیدگی به نکاح دائم، موقت و اذن در نکاح.
- بررسی شروط ضمن عقد نکاح و ازدواج مجدد.
- مسائل مرتبط با جهیزیه و مهریه در دادگاه خانواده بررسی می‌شود.
- نفقه زوجه و اجرت‌المثل ایام زوجیت جزو دعاوی مهم خانواده هستند.
- مسائل تمکین و نشوز و پیامدهای آن.
- رسیدگی به دعاوی طلاق، رجوع، فسخ، انفساخ نکاح و مسائل مرتبط.
- حضانت، ملاقات طفل و مسائل مربوط به نسب.
- موارد رشد، حجر و رفع آن تحت نظارت دادگاه خانواده.
- ولایت قهری، قیمومت و امور مالی محجوران.
- بررسی نفقه اقارب و دعاوی مربوط به غایب مفقود الاثر.
- سرپرستی کودکان بی‌سرپرست و اهدای جنین.
- مسایل تغییر جنسیت و حقوق مربوط به آن.
- رسیدگی به دعاوی احوال شخصیه اقلیت‌های دینی طبق قوانین خاص.
- تصمیمات مراجع عالی اقلیت‌های دینی در امور حسبی و احوال شخصیه معتبر و توسط محاکم تنفیذ می‌شود.
رویه های قضایی
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره شمول شروط بنایی بر شرط فعل
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره رای تکراری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۹۰۷۲۰۰۷۴۸)
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست تنفیذ طلاق واقع شده براساس مذهب شافعی
- رای دادگاه درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی موت فرضی و نوع صلاحیت دادگاه خانواده نسبت به دادگاه حقوقی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۱۴۶۲)
- رای دادگاه درباره مرجع حل اختلاف در صلاحیت بین دادگاه عمومی و خانواده و مرجع رسیدگی به دعوی الزام زوج به انجام تعهد
- رای دادگاه درباره شرط صدور حکم تمکین (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۲۰۰۲)
- رای دادگاه درباره زمان استرداد هدایای نامزدی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۶۴۷)
- رای دادگاه درباره دادگاه صالح در دعوی ابطال سند رسمی ازدواج (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۶۴۱)
- رای دادگاه درباره دادگاه صالح در دعوای مطالبه طلاجات توسط زوجه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۲۰۲۱)
- رای دادگاه درباره تفسیر لفظ دستور زوج در دعوای مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت
- رای دادگاه درباره تاثیر دعوی اعسار زوج بر دعوی تجویز ازدواج مجدد (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۲۰۶۱)
- نظریه شماره 7/99/1798 مورخ 1399/12/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/98/723 مورخ 1398/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/98/1824 مورخ 1398/12/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/98/1823 مورخ 1398/11/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/98/1430 مورخ 1398/11/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/98/111 مورخ 1398/02/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/2982 مورخ 1397/11/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/2721 مورخ 1397/10/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/2380 مورخ 1398/02/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/96/2912 مورخ 1396/11/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/95/2154 مورخ 1395/08/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/92/1729 مورخ 1392/09/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/1402/539 مورخ 1402/09/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/1401/527 مورخ 1401/06/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/1400/1531 مورخ 1400/11/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 2933/95/7 مورخ 1395/11/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 2154/95/7 مورخ 1395/08/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1825/96/7 مورخ 1396/08/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1781/96/7 مورخ 1396/08/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1539/96/7 مورخ 1396/07/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- اداره حقوقی قوه قضاییه در نظریه مشورتی شماره ۷/۲۰۷۳ مورخ ۱۳۷۷/۴/۱۶ مقرر داشته‌است، دادگاه خانواده فقط صلاحیت رسیدگی به دعاوی مصرح در قانون را دارد و روح قانون نیز ناظر به تفکیک مراجعین دادگاه خانواده از سایر دعاوی است و دادگاه خانواده صالح به رسیدگی به دعاوی خانواه است.[۵]
- رای وحدت رویه شماره ۷۶۹ مورخ ۱۳۹۷/۴/۲۶ هیئت عمومی دیوان عالی کشور
- رای وحدت رویه شماره ۸۲۹ مورخ ۱۶/ ۱۲/ ۱۴۰۱ هیئت عمومی دیوان عالی کشور
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۷۲۲ مورخ ۱۴۰۰/۰۶/۳۱ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت شورا حل اختلاف
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۲۱۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۰۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرجع صالح به رسیدگی در دعوای مطالبه شیربها
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۲۵۵ مورخ ۱۴۰۰/۰۳/۱۲ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره الزام به حضور قاضی مشاور زن در امور غیرترافعی دادگاه خانواده
- نظریه شماره ۷/۹۹/۱۴۵۱ مورخ ۱۳۹۹/۱۱/۱۴ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره پرداخت هزینه دادرسی توسط خواهان
- نظریه شماره 7/1402/490 مورخ 1402/08/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دادرس علی البدل دادگاه عمومی حقوقی
- نظریه شماره 7/1400/35 مورخ 1400/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت دادگاه خانواده در رسیدگی به عقد صلح زوجين و دعاوی با منشا مهریه
- نظریه شماره 7/99/149 مورخ 1399/02/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دادگاه صالح به رسیدگی امور غایب مفقودالاثر
- رای دادگاه درباره اعسار از اجرائیه صادره از اداره اجرای اسناد رسمی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۰۰۳۶)
- نظریه شماره 7/99/2002 مورخ 1400/03/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرجع صالح جهت تعیین مهرالمثل ازاله بکارت از باب ضرر و زیان ناشی از جرم
- نظریه شماره 7/1401/1042 مورخ 1401/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد عدم قابلیت دریافت هزینه دادرسی از محکوم علیه در صورت معاف بودن خواهان از پرداخت این هزینه
- نظریه شماره 7/99/1622 مورخ 1400/01/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دامنه اختیارات اجرای احکام مدنی
- نظریه شماره 7/99/564 مورخ 1399/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرجع عالی دینی زرتشتیان
- رای دادگاه درباره اجرای حکم الزام به تمکین زوجه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۰۱۶۵)
- نظریه شماره 7/99/915 مورخ 1399/07/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره غیرمالی بودن دعوای استرداد لاشه چک
- نظریه شماره 7/99/927 مورخ 1399/11/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره بهره برداری قضایی مراجع عالی اقلیت های دینی
- نظریه شماره 7/99/966 مورخ 1399/07/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره لزوم تقدیم دادخواست برای ضم امین به ولی قهری
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره (۱)- حدود صلاحیت محاکم خانواده (۲)- معنای شروط ضمن عقد نکاح
- نظریه شماره 7/99/989 مورخ 1399/07/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای اعسار از پرداخت وجه اجرائیه ثبتی در مورد مهریه
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ارتباط اقامتگاه مندرج در سامانه ثنا و صلاحیت دادگاه
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت دادگاه خانواده در مطالبه مهریه
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت دادگاه خانواده در مورد مهریه
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت دادگاه خانواده در موضوع مهریه
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت دادگاه خانواده در موضوع مهریه (دادنامه شماره ۱۴۰۱۰۶۳۹۰۰۰۰۱۳۸۶۱۳)
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اثر تحقق عسر و حرج ناشی از اقدامات زوجه
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای ابطال سند رسمی با موضوع ابراء مهریه
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای ابطال سند وکالت در طلاق و بطلان معامله
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای اثبات مالکیت و الزام به انتقال منزل به عنوان مهریه
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای استرداد طلا به طرفیت زوج
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای اعتراض ثالث
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای اعلام بطلان معامله شرط ضمن عقد ازدواج
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای الزام زوج به تحویل و تسلیم مبیع موضوع مهریه
- رای دادگاه درباره اختصاص حق ملاقات به اطفال نابالغ (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۲۰۷۸)
- نظریه شماره 7/1401/115 مورخ 1401/05/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد صلاحیت دادگاه خانواده در خصوص مطالبه اجرت المثل ایام تصرف ملک با منشأ مهریه
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در تجدیدنظرخواهی از آرای شورای حل اختلاف در حوزه خانواده (دادنامه شماره ۱۴۰۱۰۶۳۹۰۰۰۰۱۴۰۴۱۴)
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای ابطال سند اقرارنامه با موضوع پرداخت مهریه
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای فروش مال مشاع
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره نقش سامانه ثنا در تعیین تعیین اقامتگاه خوانده
- نظریه شماره 7/99/101 مورخ 1399/03/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت دادگاه خانواده در دعاوی منع اشتغال و منع تحصیل زوجه و مهریه
- نظریه شماره 1055/96/7 مورخ 1396/05/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/99/1023 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نقض حکم دعاوی دادگاه خانواده در فرض صدور آنها بدون حضور قاضی مشاور زن
- نظریه شماره 1083/96/7 مورخ 1396/05/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
مقالات مرتبط
- صلاحیت دادگاههای ایران در طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور
- آثار حقوقی تغییر جنسیت افراد دوجنسی
- جایگاه مراجع خاص اقلیت‌های دینی در حقوق ایران و آثار تصمیمات آنها
- تأثیر تغییر جنسیت در روابط غیرمالی زوجین در حقوق خانواده ایران
- نقش محدودکننده حُسن نیت در مذاکرات
- ماهیت داوری در دعوای طلاق
- صلاحیت ذاتی دادگاه خانواده
- قرار دستورموقت و رفع اثر از آن در دادگاههای خانواده (به لحاظ رویکردهای نوین قانون حمایت از خانواده مصوّب ۱۳۹۱)
منابع
- ↑ مجموعه قوانین و مقررات آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 1. معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات ریاست جمهوری، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4249592
- ↑ عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4761640
- ↑ عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4761712
- ↑ لیلاسادات اسدی و فریده شکری. درس نامه آیین دادرسی مدنی ویژه امور و دعاوی خانوادگی. چاپ 1. دانشگاه امام صادق (ع)، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3437560
- ↑ عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4761764