ماده ۱۸ قانون داوری تجاری بین المللی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۱۸ قانون داوری تجاری بین المللی:''' رفتار مساوی با طرفین  
'''ماده ۱۸ قانون داوری تجاری بین المللی:''' رفتار مساوی با طرفین


رفتار با طرفین باید به نحو مساوی باشد و به هر کدام از آنان فرصت کافی برای طرح [[ادعا]] یا [[دفاع]] و ارائه [[دلیل|دلایل]] داده شود.
رفتار با طرفین باید به نحو مساوی باشد و به هر کدام از آنان فرصت کافی برای طرح [[ادعا]] یا [[دفاع]] و ارائه [[دلیل|دلایل]] داده شود.


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۳۳ قانون داوری تجاری بین‌المللی]]
* [[ماده ۳۳ قانون داوری تجاری بین المللی|ماده 33 قانون داوری تجاری بین المللی]]


== مطالعات تطبیقی ==
== مطالعات تطبیقی ==
ماده 18 قانون نمونه آنسیترال نیز، بیان می‌دارد که باید با طرفین به طور برابر رفتار شود و به هر یکی از طرفین فرصت و امکان مناسب دفاع نیز داده شود. این قانون، در قوانین بسیاری از کشورها مورد پیروی قرار گرفته است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اعتراض به رأی داوری در داوری های تجاری بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5175048|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=ایرانشاهی|چاپ=1}}</ref>
ماده ۱۸ قانون نمونه آنسیترال نیز، بیان می‌دارد که باید با طرفین به‌طور برابر رفتار شود و به هر یکی از طرفین فرصت و امکان مناسب دفاع نیز داده شود. این قانون، در قوانین بسیاری از کشورها مورد پیروی قرار گرفته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اعتراض به رأی داوری در داوری‌های تجاری بین‌المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5175048|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=ایرانشاهی|چاپ=1}}</ref>


در ماده 3 قانون داوری 1996 انگلیس نیز چنین مقرر شده است که:«هیئت داوری می‌بایستی: (الف) نسبت به طرفین منصفانه و بی‌طرفانه رفتار کند و به هر یک از طرفین فرصت معقول برای ارائه دعوا یا دفاع بدهد، و (ب) آیین مناسب با اوضاع و احوال هر قضیه را انتخاب و از ایجاد هزینه‌های غیرضرور و تطویل دادرسی بپرهیزد».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=داوری بازرگانی بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4935936|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=امیرمعزی|چاپ=1}}</ref>
در ماده ۳ قانون داوری ۱۹۹۶ انگلیس نیز چنین مقرر شده‌است که: «هیئت داوری می‌بایستی: (الف) نسبت به طرفین منصفانه و بی‌طرفانه رفتار کند و به هر یک از طرفین فرصت معقول برای ارائه دعوا یا دفاع بدهد، و (ب) آیین مناسب با اوضاع و احوال هر قضیه را انتخاب و از ایجاد هزینه‌های غیرضرور و تطویل دادرسی بپرهیزد».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=داوری بازرگانی بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4935936|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=امیرمعزی|چاپ=1}}</ref>


بند 2 ماده 15 قواعد داوری آی‌سی‌سی نیز بدین موضوع اشاره می‌کند. تحت این عنوان که:«در تمام موارد [[هیئت داوری]] بایستی منصفانه و بی‌طرفانه رفتار نماید و اطمینان حاصل کند که هر یک از طرفین فرصت کافی برای ارائه دعوا یا دفاع دارند».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=داوری بازرگانی بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4935948|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=امیرمعزی|چاپ=1}}</ref>
بند ۲ ماده ۱۵ قواعد داوری آی‌سی‌سی نیز بدین موضوع اشاره می‌کند. تحت این عنوان که: «در تمام موارد [[هیئت داوری]] بایستی منصفانه و بی‌طرفانه رفتار نماید و اطمینان حاصل کند که هر یک از طرفین فرصت کافی برای ارائه دعوا یا دفاع دارند».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=داوری بازرگانی بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4935948|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=امیرمعزی|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
این امکان برای دیوان داوری فراهم است که در غیاب طرفین، درباره‌ی قواعدی که باید در طول دادرسی اعمال شود، تصمیم‌گیری کند. اصل رفتار برابر نسبت به طرفین و حق درخواست استماع مندرج در ماده‌ی فوق، اختیارات وسیع داوران را محدود می‌کند. شایان ذکر است که نقض این اصول، از موارد ابطال رأی داوری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون داوری تجاری بین المللی ایران همسو با قانون نمونه داوری آنسیترال|ترجمه=|جلد=|سال=|ناشر=مجله حقوقی- نشریه دفتر خدمات حقوقی بین المللی شماره 23 - پاییز و زمستان 1377|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5078688|صفحه=|نام۱=سیدجمال|نام خانوادگی۱=سیفی|چاپ=}}</ref> چراکه، هرچند آمره بودن این ماده صراحتاً بیان نشده است، لیکن از فحوی آن چنین برداشت می‌شود که امکان توافق خلاف آن فراهم نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=داوری تجاری بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3541160|صفحه=|نام۱=عبدالحسین|نام خانوادگی۱=شیروی|چاپ=1}}</ref> به عبارت دیگر، دادرسان دادگاه‌ها، به رأی داوری‌ای که بدون توجه به قواعد اساسی عدالت دادرسی از جمله رفتار مساوی با طرفین صادر شده باشد، وقعی نخواهند گذاشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4469352|صفحه=|نام۱=لعیا|نام خانوادگی۱=جنیدی|چاپ=2}}</ref>
این امکان برای دیوان داوری فراهم است که در غیاب طرفین، دربارهٔ قواعدی که باید در طول دادرسی اعمال شود، تصمیم‌گیری کند. اصل رفتار برابر نسبت به طرفین و حق درخواست استماع مندرج در مادهٔ فوق، اختیارات وسیع داوران را محدود می‌کند. شایان ذکر است که نقض این اصول، از موارد ابطال رأی داوری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون داوری تجاری بین المللی ایران همسو با قانون نمونه داوری آنسیترال|ترجمه=|جلد=|سال=|ناشر=مجله حقوقی- نشریه دفتر خدمات حقوقی بین المللی شماره 23 - پاییز و زمستان 1377|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5078688|صفحه=|نام۱=سیدجمال|نام خانوادگی۱=سیفی|چاپ=}}</ref> چراکه، هرچند آمره بودن این ماده صراحتاً بیان نشده‌است، لیکن از فحوی آن چنین برداشت می‌شود که امکان توافق خلاف آن فراهم نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=داوری تجاری بین‌المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3541160|صفحه=|نام۱=عبدالحسین|نام خانوادگی۱=شیروی|چاپ=1}}</ref> به عبارت دیگر، دادرسان دادگاه‌ها، به رأی داوری‌ای که بدون توجه به قواعد اساسی عدالت دادرسی از جمله رفتار مساوی با طرفین صادر شده باشد، وقعی نخواهند گذاشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4469352|صفحه=|نام۱=لعیا|نام خانوادگی۱=جنیدی|چاپ=2}}</ref>


== نکات توضیحی ==
== نکات توضیحی ==
چنین گفته شده است که: «[[داور]] مانند [[قاضی]] بایستی [[استقلال داور|مستقل]] از طرف‌های اختلاف باشد و [[بی‌طرفی داور|بی‌طرفانه]] با رعایت [[قانون]] حاکم بر موضوع اختلاف یا با رعایت [[عدالت]] و [[انصاف]]؛ از وقایع، ادعاها و دفاعیات طرف‌ها آگاه شود و در کوتاه‌ترین زمان [[حکم]] موضوع را مستدل و مستند به قانون حاکم بر قضیه به نحوی صادر کند که بتوان حکم را اجرا کرد».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جرح داوران (دیوان داوری دعاوی ایران، ایالات متحده)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4527600|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=کاکاوند|چاپ=3}}</ref>
چنین گفته شده‌است که: «[[داور]] مانند [[قاضی]] بایستی [[استقلال داور|مستقل]] از طرف‌های اختلاف باشد و [[بی‌طرفی داور|بی‌طرفانه]] با رعایت [[قانون]] حاکم بر موضوع اختلاف یا با رعایت [[عدالت]] و [[انصاف]]؛ از وقایع، ادعاها و دفاعیات طرف‌ها آگاه شود و در کوتاه‌ترین زمان [[حکم]] موضوع را مستدل و مستند به قانون حاکم بر قضیه به نحوی صادر کند که بتوان حکم را اجرا کرد».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جرح داوران (دیوان داوری دعاوی ایران، ایالات متحده)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4527600|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=کاکاوند|چاپ=3}}</ref>


طبق اصل ترافعی بودن رسیدگی داوری، که یکی اصل عام حقوق دادرسی است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصول دادرسی در داوری تجاری بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دوره 44 شماره 4 زمستان 1393|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5310464|صفحه=|نام۱=صالح|نام خانوادگی۱=خدری|چاپ=}}</ref> طرفین باید بتوانند ادعاها و ادله‌ی خود را مطرح نموده و از ادعاها، دفاعیات و ادله‌ی طرف دیگر نیز مطلع شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصول دادرسی در داوری تجاری بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دوره 44 شماره 4 زمستان 1393|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5310468|صفحه=|نام۱=صالح|نام خانوادگی۱=خدری|چاپ=}}</ref> شایان ذکر است که ابلاغ مناسب و ارائه فرصت کافی برای دفاع به طرفین از سوی داور جهت رعایت اصل ترافعی بودن رسیدگی کافی است. هر چند یکی از طرفین، لایحه‌ی دفاعی خود را ارسال نکند و یا در جلسه‌ی رسیدگی حاضر نشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصول دادرسی در داوری تجاری بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دوره 44 شماره 4 زمستان 1393|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5311832|صفحه=|نام۱=صالح|نام خانوادگی۱=خدری|چاپ=}}</ref>
طبق اصل ترافعی بودن رسیدگی داوری، که یکی اصل عام حقوق دادرسی است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصول دادرسی در داوری تجاری بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دوره 44 شماره 4 زمستان 1393|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5310464|صفحه=|نام۱=صالح|نام خانوادگی۱=خدری|چاپ=}}</ref> طرفین باید بتوانند ادعاها و ادلهٔ خود را مطرح نموده و از ادعاها، دفاعیات و ادلهٔ طرف دیگر نیز مطلع شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصول دادرسی در داوری تجاری بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دوره 44 شماره 4 زمستان 1393|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5310468|صفحه=|نام۱=صالح|نام خانوادگی۱=خدری|چاپ=}}</ref> شایان ذکر است که ابلاغ مناسب و ارائه فرصت کافی برای دفاع به طرفین از سوی داور جهت رعایت اصل ترافعی بودن رسیدگی کافی است. هر چند یکی از طرفین، لایحهٔ دفاعی خود را ارسال نکند یا در جلسهٔ رسیدگی حاضر نشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصول دادرسی در داوری تجاری بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دوره 44 شماره 4 زمستان 1393|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5311832|صفحه=|نام۱=صالح|نام خانوادگی۱=خدری|چاپ=}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}{{مواد قانون داوری تجاری بین المللی}}
{{پانویس}}{{مواد قانون داوری تجاری بین‌المللی}}


[[رده: مواد قانون داوری تجاری بین المللی]]
[[رده:مواد قانون داوری تجاری بین‌المللی]]
[[رده:اصل تناظر]]
[[رده:اصل تناظر]]
[[رده:رفتار مساوی با طرفین]]
[[رده:رفتار مساوی با طرفین]]

نسخهٔ ‏۵ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۲۴

ماده ۱۸ قانون داوری تجاری بین المللی: رفتار مساوی با طرفین

رفتار با طرفین باید به نحو مساوی باشد و به هر کدام از آنان فرصت کافی برای طرح ادعا یا دفاع و ارائه دلایل داده شود.

مواد مرتبط

مطالعات تطبیقی

ماده ۱۸ قانون نمونه آنسیترال نیز، بیان می‌دارد که باید با طرفین به‌طور برابر رفتار شود و به هر یکی از طرفین فرصت و امکان مناسب دفاع نیز داده شود. این قانون، در قوانین بسیاری از کشورها مورد پیروی قرار گرفته‌است.[۱]

در ماده ۳ قانون داوری ۱۹۹۶ انگلیس نیز چنین مقرر شده‌است که: «هیئت داوری می‌بایستی: (الف) نسبت به طرفین منصفانه و بی‌طرفانه رفتار کند و به هر یک از طرفین فرصت معقول برای ارائه دعوا یا دفاع بدهد، و (ب) آیین مناسب با اوضاع و احوال هر قضیه را انتخاب و از ایجاد هزینه‌های غیرضرور و تطویل دادرسی بپرهیزد».[۲]

بند ۲ ماده ۱۵ قواعد داوری آی‌سی‌سی نیز بدین موضوع اشاره می‌کند. تحت این عنوان که: «در تمام موارد هیئت داوری بایستی منصفانه و بی‌طرفانه رفتار نماید و اطمینان حاصل کند که هر یک از طرفین فرصت کافی برای ارائه دعوا یا دفاع دارند».[۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این امکان برای دیوان داوری فراهم است که در غیاب طرفین، دربارهٔ قواعدی که باید در طول دادرسی اعمال شود، تصمیم‌گیری کند. اصل رفتار برابر نسبت به طرفین و حق درخواست استماع مندرج در مادهٔ فوق، اختیارات وسیع داوران را محدود می‌کند. شایان ذکر است که نقض این اصول، از موارد ابطال رأی داوری است.[۴] چراکه، هرچند آمره بودن این ماده صراحتاً بیان نشده‌است، لیکن از فحوی آن چنین برداشت می‌شود که امکان توافق خلاف آن فراهم نیست.[۵] به عبارت دیگر، دادرسان دادگاه‌ها، به رأی داوری‌ای که بدون توجه به قواعد اساسی عدالت دادرسی از جمله رفتار مساوی با طرفین صادر شده باشد، وقعی نخواهند گذاشت.[۶]

نکات توضیحی

چنین گفته شده‌است که: «داور مانند قاضی بایستی مستقل از طرف‌های اختلاف باشد و بی‌طرفانه با رعایت قانون حاکم بر موضوع اختلاف یا با رعایت عدالت و انصاف؛ از وقایع، ادعاها و دفاعیات طرف‌ها آگاه شود و در کوتاه‌ترین زمان حکم موضوع را مستدل و مستند به قانون حاکم بر قضیه به نحوی صادر کند که بتوان حکم را اجرا کرد».[۷]

طبق اصل ترافعی بودن رسیدگی داوری، که یکی اصل عام حقوق دادرسی است،[۸] طرفین باید بتوانند ادعاها و ادلهٔ خود را مطرح نموده و از ادعاها، دفاعیات و ادلهٔ طرف دیگر نیز مطلع شوند.[۹] شایان ذکر است که ابلاغ مناسب و ارائه فرصت کافی برای دفاع به طرفین از سوی داور جهت رعایت اصل ترافعی بودن رسیدگی کافی است. هر چند یکی از طرفین، لایحهٔ دفاعی خود را ارسال نکند یا در جلسهٔ رسیدگی حاضر نشود.[۱۰]

منابع

  1. علیرضا ایرانشاهی. اعتراض به رأی داوری در داوری‌های تجاری بین‌المللی. چاپ 1. شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5175048
  2. احمد امیرمعزی. داوری بازرگانی بین المللی. چاپ 1. دادگستر، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4935936
  3. احمد امیرمعزی. داوری بازرگانی بین المللی. چاپ 1. دادگستر، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4935948
  4. سیدجمال سیفی. قانون داوری تجاری بین المللی ایران همسو با قانون نمونه داوری آنسیترال. مجله حقوقی- نشریه دفتر خدمات حقوقی بین المللی شماره 23 - پاییز و زمستان 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5078688
  5. عبدالحسین شیروی. داوری تجاری بین‌المللی. چاپ 1. سمت، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3541160
  6. لعیا جنیدی. اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی. چاپ 2. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4469352
  7. محمد کاکاوند. جرح داوران (دیوان داوری دعاوی ایران، ایالات متحده). چاپ 3. مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4527600
  8. صالح خدری. اصول دادرسی در داوری تجاری بین المللی. فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دوره 44 شماره 4 زمستان 1393، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5310464
  9. صالح خدری. اصول دادرسی در داوری تجاری بین المللی. فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دوره 44 شماره 4 زمستان 1393، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5310468
  10. صالح خدری. اصول دادرسی در داوری تجاری بین المللی. فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دوره 44 شماره 4 زمستان 1393، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5311832