ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:


== نکات توضیحی ==
== نکات توضیحی ==
شناسایی اموال و [[درخواست]] استعلام از مراجع ذی‌ربط منوط به درخواست از سوی محکوم له است. نحوهٔ شناسایی و توقیف مال در موارد [[تأمین خواسته]] و [[دستور موقت]] نیز مطابق مقررات [[قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]] صورت می‌گیرد. البته تأمین خواسته ممکن است بدون نیاز به دخالت [[قسمت اجرا|واحد اجرای احکام]] صورت بگیرد و آن در جایی است که خود [[خوانده]] مال مورد تأمین را تحویل دهد. اجرای [[حکم]] اصولاً با صدور [[اجراییه]] صورت می‌گیرد اما با این حال طبق [[ماده ۴ قانون اجرای احکام مدنی]] [[حکم اعلامی|احکام اعلامی]] اجرا ندارد. همچنین در مواردی که خوانده محکوم می‌شود اما اجرای حکم به اختیار و در [[صلاحیت]] او نیست بلکه مراجع دولتی باید مفاد حکم را اجرا کنند، اجراییه صادر نمی‌شود بلکه صرفاً [[دستور اجرا]] خطاب به اداره مزبور صادر می‌گردد. به موجب [[ماده ۵ قانون اجرای احکام مدنی|مواد ۵]] و [[ماده ۱۹ قانون اجرای احکام مدنی|۱۹ قانون اجرای احکام مدنی]] توقیف و [[عملیات اجرایی|عملیات اجرا]] با واحد اجرای احکام [[دادگاه نخستین]] است. تنها موردی که دادگاه بدون درخواست محکوم‌له اقدام به شناسایی اموال [[محکوم‌علیه]] می‌کند در خصوص دعوای [[اعسار]] از پرداخت محکوم‌به می‌باشد. با توجه به [[ماده ۴۱ قانون اجرای احکام مدنی|مواد ۴۱]] و [[ماده ۳۴ قانون اجرای احکام مدنی|۳۴ قانون اجرای احکام مدنی]] و [[ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]] باید گفت پس از [[ابلاغ]] اجراییه به محکوم‌علیه او موظف به اجرای مفاد رأی می‌باشد و در صورت عدم اجرا [[دادورز]] به درخواست محکوم‌له مبادرت به استعلام و شناسایی و توقیف اموال محکوم‌له جهت فروش و [[مزایده]] می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی در نظم حقوقی کنونی (شرح، نظریات مشورتی و رویه قضایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6659600|صفحه=|نام۱=مجتبی|نام خانوادگی۱=جهانیان|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=پاسبان|چاپ=2}}</ref>
لازم به ذکر است که قرار دادن این تکلیف تحقیق برای مرجع اجراء کننده ناشی از اصل استمرار اجراء می باشد. بدین بیان که محکوم له در نهایت طی مراحل طولانی دادرسی انتظار دارد تا نتیجه آن را در اولین زمان ممکن به دست آورد و این انتظار در گرو سرعت و استمرار اجرا می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1396|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6662088|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=شریفی|چاپ=1}}</ref> شناسایی اموال و [[درخواست]] استعلام از مراجع ذی‌ربط منوط به درخواست از سوی محکوم له است. نحوهٔ شناسایی و توقیف مال در موارد [[تأمین خواسته]] و [[دستور موقت]] نیز مطابق مقررات [[قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]] صورت می‌گیرد. البته تأمین خواسته ممکن است بدون نیاز به دخالت [[قسمت اجرا|واحد اجرای احکام]] صورت بگیرد و آن در جایی است که خود [[خوانده]] مال مورد تأمین را تحویل دهد. اجرای [[حکم]] اصولاً با صدور [[اجراییه]] صورت می‌گیرد اما با این حال طبق [[ماده ۴ قانون اجرای احکام مدنی]] [[حکم اعلامی|احکام اعلامی]] اجرا ندارد. همچنین در مواردی که خوانده محکوم می‌شود اما اجرای حکم به اختیار و در [[صلاحیت]] او نیست بلکه مراجع دولتی باید مفاد حکم را اجرا کنند، اجراییه صادر نمی‌شود بلکه صرفاً [[دستور اجرا]] خطاب به اداره مزبور صادر می‌گردد. به موجب [[ماده ۵ قانون اجرای احکام مدنی|مواد ۵]] و [[ماده ۱۹ قانون اجرای احکام مدنی|۱۹ قانون اجرای احکام مدنی]] توقیف و [[عملیات اجرایی|عملیات اجرا]] با واحد اجرای احکام [[دادگاه نخستین]] است. تنها موردی که دادگاه بدون درخواست محکوم‌له اقدام به شناسایی اموال [[محکوم‌علیه]] می‌کند در خصوص دعوای [[اعسار]] از پرداخت محکوم‌به می‌باشد. با توجه به [[ماده ۴۱ قانون اجرای احکام مدنی|مواد ۴۱]] و [[ماده ۳۴ قانون اجرای احکام مدنی|۳۴ قانون اجرای احکام مدنی]] و [[ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]] باید گفت پس از [[ابلاغ]] اجراییه به محکوم‌علیه او موظف به اجرای مفاد رأی می‌باشد و در صورت عدم اجرا [[دادورز]] به درخواست محکوم‌له مبادرت به استعلام و شناسایی و توقیف اموال محکوم‌له جهت فروش و [[مزایده]] می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی در نظم حقوقی کنونی (شرح، نظریات مشورتی و رویه قضایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6659600|صفحه=|نام۱=مجتبی|نام خانوادگی۱=جهانیان|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=پاسبان|چاپ=2}}</ref> در راستای ماده 1 و این ماده از قانون نحوه اجرا لازم به ذکر است که در ماده 1 محکوم به عین معین استثناء شده است و باید عین معین تحویل محکوم له شود و شناسایی اموال موضوع ماده 2 برای زمانی است که محکوم به عین معین نباشدو یا اینکه اساسا تحویل عین معین ممکن نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1396|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6662084|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=شریفی|چاپ=1}}</ref>
[[رده:مواد قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]]
[[رده:مواد قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]]
[[رده:شناسایی و توقیف اموال]]
[[رده:شناسایی و توقیف اموال]]

نسخهٔ ‏۳ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۵

ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی: مرجع اجراء کننده رأی، اعم از قسمت اجرای دادگاه صادرکننده اجرائیه یا مجری نیابت، مکلف است به تقاضای محکوم‌له از طرق پیش‌بینی شده در این قانون و نیز به هر نحو دیگر که قانوناً ممکن باشد، نسبت به شناسایی اموال محکوم‌علیه و توقیف آن به میزان محکوم‌به اقدام کند.

تبصره - در موردی که محکوم‌به عین معین بوده و محکوم‌له شناسایی و تحویل آن را تقاضا کرده باشد نیز مرجع اجراءکننده رأی مکلف به شناسایی و توقیف آن مال است.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

مرجع اجراء کننده رأی: منظور از این مرجع، قسمت اجرای دادگاه صادر کننده اجرائیه یا مجری نیابت است.[۱]

فلسفه و مبانی نظری

علت لازم بودن تقاضای محکوم‌له جهت شناسایی و توقیف اموال اصل دادرسی عادلانه و بی‌طرفانه است به این معنا که مرحلهٔ اجرا نیز جزئی از مراحل دادرسی است و تابع اصول حاکم بر آن، لذا دادگاه اصولاً نباید رأساً به نفع هیچ‌یک از طرفین اقدامی کند.[۲]

نکات توضیحی

لازم به ذکر است که قرار دادن این تکلیف تحقیق برای مرجع اجراء کننده ناشی از اصل استمرار اجراء می باشد. بدین بیان که محکوم له در نهایت طی مراحل طولانی دادرسی انتظار دارد تا نتیجه آن را در اولین زمان ممکن به دست آورد و این انتظار در گرو سرعت و استمرار اجرا می باشد.[۳] شناسایی اموال و درخواست استعلام از مراجع ذی‌ربط منوط به درخواست از سوی محکوم له است. نحوهٔ شناسایی و توقیف مال در موارد تأمین خواسته و دستور موقت نیز مطابق مقررات قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی صورت می‌گیرد. البته تأمین خواسته ممکن است بدون نیاز به دخالت واحد اجرای احکام صورت بگیرد و آن در جایی است که خود خوانده مال مورد تأمین را تحویل دهد. اجرای حکم اصولاً با صدور اجراییه صورت می‌گیرد اما با این حال طبق ماده ۴ قانون اجرای احکام مدنی احکام اعلامی اجرا ندارد. همچنین در مواردی که خوانده محکوم می‌شود اما اجرای حکم به اختیار و در صلاحیت او نیست بلکه مراجع دولتی باید مفاد حکم را اجرا کنند، اجراییه صادر نمی‌شود بلکه صرفاً دستور اجرا خطاب به اداره مزبور صادر می‌گردد. به موجب مواد ۵ و ۱۹ قانون اجرای احکام مدنی توقیف و عملیات اجرا با واحد اجرای احکام دادگاه نخستین است. تنها موردی که دادگاه بدون درخواست محکوم‌له اقدام به شناسایی اموال محکوم‌علیه می‌کند در خصوص دعوای اعسار از پرداخت محکوم‌به می‌باشد. با توجه به مواد ۴۱ و ۳۴ قانون اجرای احکام مدنی و ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی باید گفت پس از ابلاغ اجراییه به محکوم‌علیه او موظف به اجرای مفاد رأی می‌باشد و در صورت عدم اجرا دادورز به درخواست محکوم‌له مبادرت به استعلام و شناسایی و توقیف اموال محکوم‌له جهت فروش و مزایده می‌نماید.[۴] در راستای ماده 1 و این ماده از قانون نحوه اجرا لازم به ذکر است که در ماده 1 محکوم به عین معین استثناء شده است و باید عین معین تحویل محکوم له شود و شناسایی اموال موضوع ماده 2 برای زمانی است که محکوم به عین معین نباشدو یا اینکه اساسا تحویل عین معین ممکن نباشد.[۵]

رویه‌های قضایی

به موجب نشست قضایی دادگستری استان تهران مورخ دی ماه ۱۳۷۹ املاکی که به استناد قاعدهٔ ید یا سند عادی در تصرف محکوم‌علیه باشد قابلیت توقیف را داراست.[۶]

انتقادات

عبارت «و نیز به هر نحو دیگر که قانوناً ممکن باشد» دارای اجمال و ابهام و حاکی از تعارض در مفاد ماده است، زیرا معطی نیابت فقط در حدود اذن، مکلف به اجرای مفاد اعطایی است و ظاهر ماده بیانگر آن است که اگر محکوم‌له تقاضا کند، معطی نیابت می‌تواند از حدود اذن خارج شود. همچنین داشتن چنین اختیاری از سوی مجری نیابت می‌تواند توالی فاسدی نیز داشته باشد.[۷]

مقالات مرتبط

منابع

  1. ↑ بهرام بهرامی. بایسته‌های قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی شرح و نقد قانون 1394. چاپ 6. نگاه بینه، 1396.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6658448
  2. ↑ مجتبی جهانیان و محمدرضا پاسبان. قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی در نظم حقوقی کنونی (شرح، نظریات مشورتی و رویه قضایی). چاپ 2. مجد، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6659608
  3. ↑ علیرضا شریفی. قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. بهنامی، 1396.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6662088
  4. ↑ مجتبی جهانیان و محمدرضا پاسبان. قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی در نظم حقوقی کنونی (شرح، نظریات مشورتی و رویه قضایی). چاپ 2. مجد، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6659600
  5. ↑ علیرضا شریفی. قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. بهنامی، 1396.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6662084
  6. ↑ مجتبی جهانیان و محمدرضا پاسبان. قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی در نظم حقوقی کنونی (شرح، نظریات مشورتی و رویه قضایی). چاپ 2. مجد، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6659732
  7. ↑ بهرام بهرامی. بایسته‌های قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی شرح و نقد قانون 1394. چاپ 6. نگاه بینه، 1396.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6658460


برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_2_قانون_نحوه_اجرای_محکومیت_های_مالی&oldid=230696»