ماده ۳۱ قانون داوری تجاری بین المللی

ماده ۳۱ قانون داوری تجاری بین المللی: ختم رسیدگی

رسیدگی داوری با صدور رأی نهایی یا به موجب دستور «داور» در موارد زیر خاتمه می‌یابد:

1. استرداد دعوا توسط خواهان مگر این که خوانده بدان اعتراض نماید و «داور» برای وی منافع قانونی و موجهی در حل و فصل نهایی اختلاف احراز نماید.
2. عدم امکان یا عدم لزوم ادامه رسیدگی به دلیل دیگر به تشخیص «داور».
3. توافق طرفین در ختم رسیدگی.

مواد مرتبط

• ماده ۴۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی

مطالعات تطبیقی

در بند ۱ ماده ۳۲ قواعد داوری آنسیترال چنین مقرر شده‌است که: «دیوان داوری، حق دارد علاوه بر احکام نهایی، قرار موقت، قرار اعدادی و رأی جزئی در مورد بخشی از دعوا صادر نماید».

نکات توضیحی تفسیری دکترین

مستفاد از مادهٔ فوق، رأی داوری ممکن است نهایی یا غیرنهایی باشد. مقصود از نهایی شدن رأی داوری، عدم امکان هر گونه اعتراض عادی و حتی فوق‌العاده به اعتبار رأی داوری است. نکتهٔ دیگر آن که، رأی داوری دارای اعتبار امر مختوم است. بدین معنا که این امکان برای طرفین وجود ندارد که مجدداً به همین سبب، طرح دعوا نمایند. لیکن چنانچه ختم رسیدگی بدون صدور رأی نهایی داوری اعلام گردد؛ چنین تصمیمی از اعتبار امر مختوم برخوردار نیست و به همین جهت، طرح دعوای متعاقب طرفین ممکن خواهد بود.

نکات توضیحی

در خصوص بند نخست مادهٔ فوق، چنین بیان شده‌است که استرداد دعوا توسط خواهان در وضعیت‌های ذیل قابل پیش‌بینی است:

الف) اقامه دعوای اصلی توسط خواهان و عدم اقامهٔ دعوای تقابل توسط خوانده: با درخواست خواهان، دعوا قابل استرداد است.

ب) درخواست استرداد دعوای اصلی توسط خواهان و رضایت خوانده به استرداد دعوای متقابل: هم دعوای اصلی و هم دعوای متقابل، مسترد می‌گردد.

ج) درخواست استرداد دعوای اصلی توسط خواهان و موافقت خوانده به استرداد دعوای اصلی: در این صورت چنانچه خوانده از هیئت داوری تقاضای رسیدگی به دعوای تقابل را داشته باشد، دادرسی در دعوای تقابل ادامه خواهد یافت.

همچنین، لازم به ذکر است، اصولاً در رأیی که طبق آن اختلاف طرفین، به‌طور قطعی حل و فصل شده‌است، عبارت «رأی داوری نهایی» توسط دیوان داوری، قید می‌گردد.

نکته‌ی دیگر آن که فرایند صدور دستور ختم رسیدگی، شامل موارد ذیل است:

1. هیئت داوری ادامهٔ رسیدگی را غیرلازم یا غیرممکن بداند،
2. قصد هیئت داوری مبنی بر خاتمه دادن رسیدگی به طرفین ابلاغ گردد،
3. در صورت وجود اعتراض طرفین، این اعتراض توسط هیئت داوری دریافت شود،
4. پس از بررسی اعتراض، نظر هیئت داوری بر غیرموجه بودن اعتراض باشد.

مستند به ماده ۳۲ قانون داوری تجاری بین‌المللی، طرفین می‌توانند ظرف ۳۰ روز، از تاریخ ابلاغ رأی نهایی درخواست اصلاح، تکمیل یا تفسیر رأی را داشته باشند. با انجام این موارد، ظرف ۹۰ روز از تاریخ ابلاغ رأی، هیئت داوری منحل خواهد شد. در نهایت شایان ذکر است که با صدور رأی داور و فراغت او از رسیدگی، وی استحقاق دارد که تمام دستمزد خویش را دریافت دارد.