ماده ۱۴ قانون داوری تجاری بین المللی

ماده ۱۴ قانون داوری تجاری بین المللی: قصور یا عدم امکان انجام وظیفه

۱ - اگر یک داور به موجب قانون یا عملاً قادر به انجام وظایف خود نباشد یا بنا به علل دیگری موفق به انجام وظایفش بدون تاخیر موجه نشود، مسئولیت وی خاتمه می‌یابد. چنانچه در تحقق موارد مذکور بین طرفین اختلاف باشد هر یک از آن‌ها می‌تواند از مرجع مذکور در ماده ۶ درخواست کند که در مورد ختم مأموریت «داور» مزبور اتخاذ تصمیم نماید.

۲ - صرف کناره‌گیری یا موافقت طرف دیگر یا ختم مأموریت «داور»، به معنای قبول اعتبار و صحت دلایل جرح، قصور، یا عدم قدرت بر انجام وظیفه نخواهد بود.

مواد مرتبط

• ماده ۶ قانون داوری تجاری بین‌المللی
• ماده ۱۲ قانون داوری تجاری بین‌المللی
• ماده ۱۳ قانون داوری تجاری بین‌المللی
• ماده ۱۵ قانون داوری تجاری بین‌المللی

توضیح واژگان

قصور داور: چنانچه داور در دادرسی سعی لازم را به عمل نیاورد، تأخیر ناروا داشته باشد، در انجام وظیفه قصور کند، سهل‌انگار باشد و با تذکری که به وی داده می‌شود نیز تغییر رفتار ندهد و فوراً با تکالیف خود نپردازد؛ مصداق بارز قصور در انجام وظیفه داوری است و تغییر وی ضرورت دارد.

تأخیر غیرموجه داور: چنین بیان شده‌است که چنانچه برای داوری مهلتی تعیین نشود، به معنی نامحدود بودن مهلت نیست. بلکه داور باید در یک مهلت معقول و متعارف وظیفهٔ خویش را به انجام برساند. در نتیجه، چنانچه داور در انجام وظیفهٔ خود تأخیر غیرموجه داشته باشد، طرفین می‌توانند به مأموریت وی خاتمه دهند.

خاتمه مأموریت داور: یکی از معانی خاتمه مأموریت داور، انجام وظیفه و صدور رأی است. مستفاد از ماده ۱۵ قانون داوری تجاری بین‌المللی، خاتمهٔ مأموریت داور ممکن است به موجب مواد ۱۳ و ۱۴ قانون داوری تجاری بین‌المللی یا به علت کناره‌گیری، توافق در خصوص لغو مأموریت وی یا به جهات و دلایل دیگری خاتمه یابد. در این صورت داور جانشین تعیین خواهد شد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

مستفاد از ماده فوق، کناره‌گیری داور مورد جرح یا طرف دیگر ممکن است به دلیلی مانند جلوگیری از مشکلات بعدی باشد و به همین جهت است که نباید به معنای قبول مبنای جرح تلقی گردد. امتناع داوران در جریان داوری‌های بین‌المللی، بارها به وقوع پیوسته‌است.

نکات توضیحی

شایان ذکر است کوتاه شدن دست داور از جریان داوری صرفاً با آیین جرح نیست. بلکه در مواردی از قبیل فوت داور، استعفا و توافق طرفین داوری در خاتمه دادن به روش داوری یا مصالحهٔ ایشان با یکدیگر نیز همین اثر مترتب می‌گردد. هرگاه داور به هر دلیلی در سمت خود باقی نماند، طرفین می‌توانند توافق کنند که طبق کدام روش، شخص دیگری جای او انتخاب شود.

مصادیق و نمونه‌ها

چنانچه طبق حکم قضایی داور از انجام داوری به‌طور مشخص یا از فعالیت‌های مشابه به‌طور اعم محروم شود؛ به مأموریت وی پایان داده می‌شود. این مورد یکی از موارد است که داور به دلیل قانونی نمی‌تواند وظایف داوری را انجام دهد. مثال دیگر این است که داور بر اثر حادثه‌ای مرتکب قتل غیرعمد شود یا صدور چک بلامحل سبب بازداشت یا حبس وی گردد.

همچنین، ممکن است به دلیل کبر سن، بیماری، مشغله‌های کاری و … نیز داور توانایی انجام وظایف داوری را از دست بدهد و در این صورت نیز، باید داوران جایگزین به جای وی انتخاب شوند.