ماده ۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری:''' در اجرای [[اصل ۱۷۳ قانون اساسی|اصل یکصد و هفتاد و سوم (۱۷۳) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] به منظور رسیدگی به [[شکایت|شکایات]]، [[تظلّمات]] و اعتراضات مردم نسبت به مأموران، واحدها و [[آیین‌نامه‌|آیین‌نامه‌های]] دولتی خلاف [[قانون]] یا شرع یا خارج از حدود اختیارات مقام تصویب کننده، [[دیوان عدالت اداری]] که در این قانون به اختصار «دیوان» نامیده می‌شود زیر نظر رئیس [[قوه قضاییه|قوه قضائیه]] تشکیل می‌گردد.
'''ماده ۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری:''' در اجرای [[اصل ۱۷۳ قانون اساسی|اصل یکصد و هفتاد و سوم (۱۷۳) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] به منظور رسیدگی به [[شکایت|شکایات]]، [[تظلّمات]] و اعتراضات مردم نسبت به مأموران، واحدها و [[آیین‌نامه‌|آیین‌نامه‌های]] دولتی خلاف [[قانون]] یا [[شرع]] یا خارج از حدود اختیارات مقام تصویب کننده، [[دیوان عدالت اداری]] که در این قانون به اختصار «[[دیوان عدالت اداری|دیوان]]» نامیده می‌شود زیر نظر [[رئیس قوه قضائیه|رئیس]] [[قوه قضاییه|قوه قضائیه]] تشکیل می‌گردد.
 
* [[ماده ۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری|مشاهده ماده بعدی]]


== اصول و مواد مرتبط ==
== اصول و مواد مرتبط ==
خط ۵: خط ۷:


== فلسفه و مبانی نظری ==
== فلسفه و مبانی نظری ==
هدف از تأسیس دیوان عدالت اداری رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به مأموران، واحدها یا آیین نامه‌های اداری و احقاق حقوق آن‌هاست. دیوان به عنوان بخشی از [[قوه قضاییه|قوه قضائیه]] دارای تشکیلات وسیعی است که می‌تواند از هر جهت [[قوه مجریه]] را به محاکمه بکشاند. این اقتدار دولت را از [[مصونیت]] خارج و حق تظلم و دادخواهی را به مردم اعطا خواهد کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3821596|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref>
مستفاد از ماده‌ی فوق، هدف از تأسیس [[دیوان عدالت اداری]] رسیدگی به [[شکایت|شکایات]]، تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به مأموران، واحدها یا [[آیین‌نامه‌|آیین‌نامه‌های]] اداری و احقاق [[حق|حقوق]] آن‌هاست. نکته‌ی دیگر آن که دیوان به عنوان بخشی از [[قوه قضاییه|قوه قضائیه]] دارای تشکیلات وسیعی است که می‌تواند از هر جهت [[قوه مجریه]] را به محاکمه بکشاند. این اقتدار [[دولت]] را از [[مصونیت]] خارج و حق تظلم و دادخواهی را به مردم اعطا می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3821596|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref>


== نکات توضیحی ==
== نکات توضیحی ==
دیوان عدالت اداری یک [[دادگاه]] تخصصی است که به دعوای مردم علیه دولت رسیدگی می‌کند. رسیدگی به [[دعوای اداری|دعاوی اداری]]، امری تخصصی است و باید ارزان باشد و با سرعت انجام شود. دیوان عدالت اداری در تهران مستقر است و تعداد شعب دیوان به پیشنهاد رئیس قوه قضائیه و تابع [[دادرسی]] خاص و ویژه است. نکته مهم دیگر این است که دعوای دولت علیه مردم در دیوان عدالت اداری قابل رسیدگی نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مقدمه علم حقوق (کلیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1283856|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=معین|چاپ=1}}</ref>
[[دیوان عدالت اداری]] یک [[دادگاه]] [[دادگاه تخصصی|تخصصی]] است که به دعوای مردم علیه [[دولت]] رسیدگی می‌کند. رسیدگی به [[دعوای اداری|دعاوی اداری]]، امری تخصصی است و باید ارزان باشد و با سرعت انجام شود. همچنین، شایان ذکر است که دیوان عدالت اداری در تهران مستقر است و تعداد شعب آن، به پیشنهاد [[رئیس قوه قضائیه]] و تابع [[دادرسی]] خاص و ویژه است. نکته مهم دیگر این است که دعوای دولت علیه مردم در دیوان عدالت اداری قابل رسیدگی نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مقدمه علم حقوق (کلیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1283856|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=معین|چاپ=1}}</ref>
 
== رویه‌های قضایی ==
 
* [[نظریه شماره 7/1400/318 مورخ 1400/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرجع رفع ابهام از رای در قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره ۱۴۰۱۰۶۳۹۰۰۰۰۱۳۶۶۹۹)]]


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۰۰

ماده ۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری: در اجرای اصل یکصد و هفتاد و سوم (۱۷۳) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به منظور رسیدگی به شکایات، تظلّمات و اعتراضات مردم نسبت به مأموران، واحدها و آیین‌نامه‌های دولتی خلاف قانون یا شرع یا خارج از حدود اختیارات مقام تصویب کننده، دیوان عدالت اداری که در این قانون به اختصار «دیوان» نامیده می‌شود زیر نظر رئیس قوه قضائیه تشکیل می‌گردد.

اصول و مواد مرتبط

فلسفه و مبانی نظری

مستفاد از ماده‌ی فوق، هدف از تأسیس دیوان عدالت اداری رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به مأموران، واحدها یا آیین‌نامه‌های اداری و احقاق حقوق آن‌هاست. نکته‌ی دیگر آن که دیوان به عنوان بخشی از قوه قضائیه دارای تشکیلات وسیعی است که می‌تواند از هر جهت قوه مجریه را به محاکمه بکشاند. این اقتدار دولت را از مصونیت خارج و حق تظلم و دادخواهی را به مردم اعطا می‌نماید.[۱]

نکات توضیحی

دیوان عدالت اداری یک دادگاه تخصصی است که به دعوای مردم علیه دولت رسیدگی می‌کند. رسیدگی به دعاوی اداری، امری تخصصی است و باید ارزان باشد و با سرعت انجام شود. همچنین، شایان ذکر است که دیوان عدالت اداری در تهران مستقر است و تعداد شعب آن، به پیشنهاد رئیس قوه قضائیه و تابع دادرسی خاص و ویژه است. نکته مهم دیگر این است که دعوای دولت علیه مردم در دیوان عدالت اداری قابل رسیدگی نمی‌باشد.[۲]

رویه‌های قضایی

منابع

  1. سیدمحمد هاشمی. حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم). چاپ 23. میزان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3821596
  2. عباس زراعت و محمدرضا معین. مقدمه علم حقوق (کلیات). چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1283856