ماده ۵۵ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲

ماده ۵۵ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲:هر نظامی که با اقدام خود برخلاف شؤون نظامی به نحوی از انحاء موجبات بدبینی مردم را نسبت به نیروهای مسلح فراهم سازد به حبس از دو ماه تا یک‌سال محکوم می‌شود.

مشاهده ماده قبلی

مشاهده ماده بعدی

پیشینه

در ماده ۳۷ قانون سابق مجازات جرائم نیروهای مسلح، عبارت «برخلاف شئون نظامی» ذکر نشده بود که در قانون جدید این عبارت اضافه شده‌است.همچین در قانون سابق «اظهار» فرد نیز از موجبات تحقق جرم موضوع این ماده دانسته شده بود که در قانون جدید این حالت حذف شده‌است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

معیار تشخیص «شئون نظامی» قضاوت عرف است.ضمناً واژه مردم تداعی گر لزوم بدبین شدن جمعی از مردم نسبت به نیروهای مسلح است و بدبین شدن یک فرد برای تحقق جرم کفایت نمی‌کند. هرچند در نظری مخالف، بدبین شدن فقط یک نفر از آحاد مردم به نیروهای مسلح را مشمول این ماده دانسته‌است و بیان کرده‌اند که کلمه مردم در اینجا افاده نوع می‌کند. ضمناً در اثبات اینکه چه عملی واقعاً می‌تواند موجب بدبینی مردم به نظامیان شود، باید به عرف رجوع کرد.

نکات توضیحی

این ماده از لحاظ عنصر مادی از جمله جرائم مقید محسوب می‌شود. در واقع اگر عمل مرتکب موجب بدبینی نسبت به نیروهای مسلح نشود، موضوع تحت عنوان این ماده قابل تعقیب نیست.

رویه‌های قضائی

اداره حقوقی قوه قضائیه در نظری، سوء نیت یا قصد مجرمانه عام را به عنوان رکن روانی بزه موضوع این ماده کافی دانسته و نیازی به احراز قصد اضرار به نیروهای مسلح را لازم ندانسته‌است.

انتقادات

نحوه تقنین این ماده می‌تواند بیم آن را به وجود بیاورد که از سوی محاکم سوء استفاده رخ بدهد به گونه ای که عملاً بسیاری از اعمال، اقوال و رفتارهای ارتکابی از سوی نظامیان را مجرمانه اعلام کنند؛ بنابراین قدری ابهام و تردید درتقنین این ماده وجود دارد.