ماده ۲۲ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۲۲ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲:'''هر نظامي كه عليه نظام جمهوري اسلامي ايران اقدام مسلحانه نمايد،‌[[محاربه|محارب]] محسوب مي‌شود.  
'''ماده ۲۲ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲:'''هر [[نظامی]] که علیه نظام جمهوری اسلامی ایران اقدام مسلحانه نماید، [[محاربه|محارب]] محسوب می‌شود.
 
[[ماده ۲۱ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲|مشاهده ماده قبلی]]
 
[[ماده ۲۳ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲|مشاهده ماده بعدی]]


== پیشینه ==
== پیشینه ==
در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح 1371،اقدام مسلحانه علیه نظام،در بند "ه" ماده 11 پیش بینی شده بود که حسب مورد مجازات محارب یا حبس برای مرتکب در نظر گرفته میشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2805084|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=یزدانیان|چاپ=1}}</ref>
در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح ۱۳۷۱، اقدام مسلحانه علیه نظام، در بند «ه» ماده ۱۱ پیش‌بینی شده بود که حسب مورد مجازات محارب یا حبس برای مرتکب در نظر گرفته می‌شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2805084|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=یزدانیان|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
از لحاظ [[عنصر مادی]] تحقق این جرم منوط به استفاده از اسلحه برای اقدام علیه نظام است.همچنین جرم مذکور [[جرم مطلق|مطلق]] تلقی میگردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=429956|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=13}}</ref> در واقع از لحاظ [[عنصر روانی]] این [[جرم مطلق]] است و اینکه مرتکب به هدف خود برسد یا خیر،تاثیری در اصل موضوع ندارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3513336|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=مالمیر|چاپ=3}}</ref> گفتنی است اقدام مسلحانه باید به وسیله سلاح گرم باشد.زیرا عرفا اقدام مسلحانه با سلاح سرد معقول به نظر نمیرسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3472220|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|نام۲=سلمان|نام خانوادگی۲=کونانی|نام۳=محمدرضا|نام خانوادگی۳=محمدی کشکولی|چاپ=1}}</ref> این جرم را میتوان مصداقی از [[جرم سیاسی (زراعت)|جرم سیاسی]] دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3472232|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|نام۲=سلمان|نام خانوادگی۲=کونانی|نام۳=محمدرضا|نام خانوادگی۳=محمدی کشکولی|چاپ=1}}</ref>همچنین فحوای کلام مقنن آن است که اقدام مسلحانه باید علیه کل نظام باشد و اگر اقدام به قصد مبارزه با یکی از ارکان نظام باشد،جرم موضوع این ماده محقق نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3472256|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|نام۲=سلمان|نام خانوادگی۲=کونانی|نام۳=محمدرضا|نام خانوادگی۳=محمدی کشکولی|چاپ=1}}</ref>هرچند گفته شده است اگر اقدام علیه یکی از ارکان نظام به قصد مقابله با کل نظام باشد،جرم شکل گرفته تلقی خواهد شد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3513340|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=مالمیر|چاپ=3}}</ref> گفتنی است اعمال [[مجازات تکمیلی]] در کنار مجازات محارب توجیه قانونی ندارد اما [[مجازات تبعی]] به موجب قانون اعمال میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3513400|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=مالمیر|چاپ=3}}</ref>
از لحاظ [[عنصر مادی]] تحقق این جرم منوط به استفاده از اسلحه برای اقدام علیه نظام است. همچنین جرم مذکور [[جرم مطلق|مطلق]] تلقی می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=429956|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=13}}</ref> در واقع از لحاظ [[عنصر روانی]] این [[جرم مطلق]] است و اینکه مرتکب به هدف خود برسد یا خیر، تاثیری در اصل موضوع ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3513336|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=مالمیر|چاپ=3}}</ref> گفتنی است اقدام مسلحانه باید به وسیله سلاح گرم باشد؛ زیرا عرفا اقدام مسلحانه با سلاح سرد معقول به نظر نمی‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3472220|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|نام۲=سلمان|نام خانوادگی۲=کونانی|نام۳=محمدرضا|نام خانوادگی۳=محمدی کشکولی|چاپ=1}}</ref> این جرم را می‌توان مصداقی از [[جرم سیاسی (زراعت)|جرم سیاسی]] دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3472232|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|نام۲=سلمان|نام خانوادگی۲=کونانی|نام۳=محمدرضا|نام خانوادگی۳=محمدی کشکولی|چاپ=1}}</ref>همچنین فحوای کلام مقنن آن است که اقدام مسلحانه باید علیه کل نظام باشد و اگر اقدام به قصد مبارزه با یکی از ارکان نظام باشد، جرم موضوع این ماده محقق نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3472256|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|نام۲=سلمان|نام خانوادگی۲=کونانی|نام۳=محمدرضا|نام خانوادگی۳=محمدی کشکولی|چاپ=1}}</ref>هرچند گفته شده‌است اگر اقدام علیه یکی از ارکان نظام به قصد مقابله با کل نظام باشد، جرم شکل گرفته تلقی خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3513340|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=مالمیر|چاپ=3}}</ref> گفتنی است اعمال [[مجازات تکمیلی]] در کنار مجازات محارب توجیه قانونی ندارد اما [[مجازات تبعی]] به موجب قانون اعمال می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3513400|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=مالمیر|چاپ=3}}</ref>


== نکات توضیحی ==
== نکات توضیحی ==
رکن مادی این بزه،اقدام مسلحانه علیه نظام است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2805092|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=یزدانیان|چاپ=1}}</ref> گفتنی است در قانون جدید تنها یک مجازات یعنی مجازات محارب برای اقدام مسلحانه علیه نظام پیش بینی شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2805088|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=یزدانیان|چاپ=1}}</ref>
رکن مادی این بزه، اقدام مسلحانه علیه نظام است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2805092|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=یزدانیان|چاپ=1}}</ref> گفتنی است در قانون جدید تنها یک مجازات یعنی مجازات محارب برای اقدام مسلحانه علیه نظام پیش‌بینی شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2805088|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=یزدانیان|چاپ=1}}</ref>


== انتقادات ==
== انتقادات ==
منظور از اقدام مسلحانه در این ماده روشن نیست.آیا صرفا اعلام اقدام مسلحانه کافی است یا اینکه باید عملا دست به اسلحه ببرند؟ گفتنی است در پاسخ به این سوال برداشت دوم به دلیل معنی و مفهوم محاربه محتمل تر است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3472216|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|نام۲=سلمان|نام خانوادگی۲=کونانی|نام۳=محمدرضا|نام خانوادگی۳=محمدی کشکولی|چاپ=1}}</ref>  
منظور از اقدام مسلحانه در این ماده روشن نیست. آیا صرفاً اعلام اقدام مسلحانه کافی است یا اینکه باید عملاً دست به اسلحه ببرند؟ گفتنی است در پاسخ به این سؤال برداشت دوم به دلیل معنی و مفهوم محاربه محتمل تر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3472216|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|نام۲=سلمان|نام خانوادگی۲=کونانی|نام۳=محمدرضا|نام خانوادگی۳=محمدی کشکولی|چاپ=1}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس|۲}}
 
[[رده:مجازات جرائم نیروهای مسلح]]
[[رده:اقدام مسلحانه]]
[[رده:محاربه]]
{{مواد قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۴۲

ماده ۲۲ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲:هر نظامی که علیه نظام جمهوری اسلامی ایران اقدام مسلحانه نماید، محارب محسوب می‌شود.

مشاهده ماده قبلی

مشاهده ماده بعدی

پیشینه

در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح ۱۳۷۱، اقدام مسلحانه علیه نظام، در بند «ه» ماده ۱۱ پیش‌بینی شده بود که حسب مورد مجازات محارب یا حبس برای مرتکب در نظر گرفته می‌شد.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

از لحاظ عنصر مادی تحقق این جرم منوط به استفاده از اسلحه برای اقدام علیه نظام است. همچنین جرم مذکور مطلق تلقی می‌گردد.[۲] در واقع از لحاظ عنصر روانی این جرم مطلق است و اینکه مرتکب به هدف خود برسد یا خیر، تاثیری در اصل موضوع ندارد.[۳] گفتنی است اقدام مسلحانه باید به وسیله سلاح گرم باشد؛ زیرا عرفا اقدام مسلحانه با سلاح سرد معقول به نظر نمی‌رسد.[۴] این جرم را می‌توان مصداقی از جرم سیاسی دانست.[۵]همچنین فحوای کلام مقنن آن است که اقدام مسلحانه باید علیه کل نظام باشد و اگر اقدام به قصد مبارزه با یکی از ارکان نظام باشد، جرم موضوع این ماده محقق نخواهد شد.[۶]هرچند گفته شده‌است اگر اقدام علیه یکی از ارکان نظام به قصد مقابله با کل نظام باشد، جرم شکل گرفته تلقی خواهد شد.[۷] گفتنی است اعمال مجازات تکمیلی در کنار مجازات محارب توجیه قانونی ندارد اما مجازات تبعی به موجب قانون اعمال می‌شود.[۸]

نکات توضیحی

رکن مادی این بزه، اقدام مسلحانه علیه نظام است.[۹] گفتنی است در قانون جدید تنها یک مجازات یعنی مجازات محارب برای اقدام مسلحانه علیه نظام پیش‌بینی شده‌است.[۱۰]

انتقادات

منظور از اقدام مسلحانه در این ماده روشن نیست. آیا صرفاً اعلام اقدام مسلحانه کافی است یا اینکه باید عملاً دست به اسلحه ببرند؟ گفتنی است در پاسخ به این سؤال برداشت دوم به دلیل معنی و مفهوم محاربه محتمل تر است.[۱۱]

منابع

  1. محمدرضا یزدانیان. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2805084
  2. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 429956
  3. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3513336
  4. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3472220
  5. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3472232
  6. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3472256
  7. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3513340
  8. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3513400
  9. محمدرضا یزدانیان. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2805092
  10. محمدرضا یزدانیان. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2805088
  11. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3472216