ماده ۵ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۵ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲ (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۳/۳۰): در تمام مواردی که حداکثر مجازات حبس در این قانون «‌بیش از پنج سال»‌است دادگاه می‌تواند در صورت وجود جهات مخففه، مجازات حبس را تا یک سوم‌حداقل مجازات قانونی جرم تخفیف و یا به یکی از مجازاتهای ذیل متناسب با مجازات‌اصلی تبدیل نماید:

‌الف - در مورد کارکنان پایور:

1 - جزای نقدی از ۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال تا ۱/۴۸۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال.

2 - محرومیت از ترفیع از دو سال تا چهار سال.

3 - تنزیل یک تا دو درجه و یا رتبه.

4 - انفصال موقت به مدت یک سال.

ب - در مورد کارکنان وظیفه:

1 - جزای نقدی از ۴۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال تا ۸۲۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال.

2 - اضافه خدمت از شش ماه تا یک سال.

مواد مرتبط

پیشینه

نرخ جریمه مذکور در ماده ۵ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲ بر اساس تصویبنامه مصوب جلسه ۱۴۰۳/۰۳/۳۰ هیات وزیران درخصوص «اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف» اصلاح گردید. سابقا جزای نقدی مندرج در این ماده در بند (الف) جزء ۱ از سی میلیون (000 000 30) ریال تا یکصد میلیون (000 000 100) ریال و در بند (ب) جزء ۱ از ده میلیون (000 000 10) ریال تا پنجاه میلیون (000 000 50) ریال بود.[۱]

نکات تفسیری دکترین ماده 5 قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب 1382

در این ماده جهت تخفیف و تبدیل مجازات، حداکثر مجازات قانونی جرم از موضوعیت برخوردار است. نصاب این حداکثر مجازات حبس بیش از پنج سال است و لذا نفس مجازات پنج سال از شمول این ماده خارج است. [۲] در ارتباط با تبدیل مجازات موضوع این ماده نیز کیفیت تبدیل نسبت به کارکنان پایور و کارکنان وظیفه متفاوت است. [۳]همچنین چنانچه دادگاه بدوی مجازات را تخفیف ندهد ظاهرا منعی وجود ندارد که دادگاه تجدیدنظر برای تخفیف مجازات تا حداقل مقرر در قانون، به این مواد استناد کند.[۴]برای تبدیل مجازات به استناد این قانون باید شرایط و اوضاع و احوال متهم را در نظر داشت و چنانچه متهم تبدیل مجازات به مجازات دیگر را به حال خود اشد بداند، ظاهرا باید از این تبدیل صرف نظر کرد.[۵] چنانچه قاضی دادگاه به مواد تخفیف استناد کند مکلف است که مجازات مقرر در قانون را از حداقل تعیین شده کمتر تعیین نماید در غیر این صورت از موجبات نقض دادنامه خواهد بود.[۶] گفتنی است با توجه به اطلاق مواد، ظاهرا در مقام اعمال تخفیف چنانچه قاضی بخواهد فقط یک مجازات از دو یا چند مجازات پیش بینی شده در قانون را تخفیف دهد بلااشکال است، هر چند در این خصوص نظر مخالف وجود دارد.[۷]

نکات توضیحی ماده 5 قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب 1382

در هر دو ماده 3 و 4 و ماده مذکور مقنن صرفا اجازه تخفیف مجازات حبس تا یک سوم حداقل مجازات قانونی را داده است.[۸] در این باره اعمال مجازات حبس کمتر از 91 روز در خصوص نظامیان و به استناد این قانون بلامانع است.[۹] همچنین تخفیف و تبدیل مجازات محکومان غیر نظامی دادگاه های نظامی تحت عنوان شرکت و معاونت در جرم تابع مقررات عمومی است.[۱۰] گفتنی است چنانچه کارکنان شرکت های تعاونی مانند تعاونی های مسکن و مصرف از کارکنان دولت باشند و اموال متعلق به شرکت را که بر حسب وظیفه به آنان سپرده شده است را به نفع خود یا دیگری برداشت و تصاحب کنند موضوع از مصادیق اختلاس محسوب می شود.[۱۱]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 5 قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب 1382

  1. در مواردی که حداکثر مجازات حبس بیش از پنج سال باشد، دادگاه می‌تواند تخفیف یا تبدیل مجازات دهد.
  2. تخفیف مجازات حبس می‌تواند تا یک سوم حداقل مجازات قانونی جرم باشد.
  3. مجازات‌های جایگزین عبارتند از جزای نقدی، محرومیت از ترفیع، تنزیل درجه یا رتبه، و انفصال موقت.
  4. برای کارکنان پایور، جزای نقدی از ۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تا ۱/۴۸۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال مشخص شده است.
  5. کارکنان پایور ممکن است از ترفیع محروم یا درجه‌شان تنزیل یابد یا به صورت موقت انفصال یابند.
  6. برای کارکنان وظیفه، جزای نقدی از ۴۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تا ۸۲۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال تعیین شده است.
  7. کارکنان وظیفه امکان اضافه خدمت از شش ماه تا یک سال را دارند.

منابع

  1. معاونت حقوقی ریاست جمهوری، تصویبنامه درخصوص اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف، ۱۴۰۳/۰۴/۰۶
  2. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3471848
  3. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3471852
  4. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3512544
  5. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3512480
  6. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3512592
  7. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3512588
  8. نشریه دادرسی شماره 50 خرداد و تیر ماه 1384. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1913080
  9. نشریه دادرسی شماره 52 مهر و آبان 1384. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1892320
  10. محمدرضا یزدانیان. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2804596
  11. محمدرضا یزدانیان. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2809956